Ông Kim bắt tay ông Moon khi hai lãnh đạo đứng ở hai bên của ranh giới phân chia lãnh thổ tại khu vực an ninh chung Panmunjeom.
"Ngài đang sang phía Nam, khi nào thì tôi có thể thăm phía Bắc?", ông Moon hỏi.
"Hãy bước qua ngay bây giờ", ông Kim trả lời, sau đó dẫn người đồng cấp bước qua đường phân giới.
Khi hai lãnh đạo được đội nghi lễ truyền thống của Hàn Quốc hộ tống về Nhà Hòa bình, ông Moon nói: "Người nước ngoài rất thích đội nghi lễ truyền thống. Thật tiếc khi đội nghi lễ hôm nay đã bị giản lược. Nếu ông đến Nhà Xanh, khung cảnh sẽ diễn ra hoành tráng hơn nhiều".
"Nếu ngài tổng thống có lời mời, tôi sẽ đến Nhà Xanh bất cứ thời điểm nào", lãnh đạo Triều Tiên đáp.
"Có những người trong đoàn sẽ quay lại Triều Tiên sau khi duyệt đội danh dự", ông Kim nói về những quan chức tháp tùng mình khi cùng tổng thống Hàn Quốc duyệt đội danh dự.
"Thật vui nếu tất cả đoàn tháp tùng của Hàn Quốc và Triều Tiên chụp chung một bức ảnh", ông Moon đề xuất, dẫn đến cuộc chụp ảnh tập thể nằm ngoài kế hoạch.
Hai nhà lãnh đạo cũng có cuộc trao đổi khi ngắm bức tranh về núi Bukhansan tại Nhà Hòa bình.
"Bức tranh này sử dụng kỹ thuật gì vậy ngài?", ông Kim hỏi.
"Đây là một bức tranh phương Tây được tạo ra bằng cách sử dụng các kỹ thuật phương Đông", ông Moon đáp.
Lãnh đạo hai nước bàn luận về tác phẩm lấy cảm hứng từ bảng chữ cái Triều Tiên Hangeul.
"Bức tranh này sử dụng các chữ cái Hunminjeongeum do Vua Sejong tạo ra. Từ "seorosamatdi" nghĩa là 'kết nối'. Từ "maenganoni" nghĩa là 'tạo ra'. Từ này nghĩa là 'tạo ra sự kết nối' ", ông Moon giải thích.
"Từng chi tiết đều được chú trọng", ông Kim cười lớn.
"Ngài đi gì đến đây?", ông Moon hỏi.
"Tôi đi ôtô từ sáng, qua Kaesong. Ngài chắc phải chuẩn bị từ sớm", ông Kim đáp.
"Tôi ở cách đây chỉ 52 km nên đi mất khoảng một giờ", tổng thống Hàn Quốc nói.
"Tôi nghe nói ngài thường mất ngủ vào sáng sớm để tham dự các cuộc họp của hội đồng an ninh quốc gia vì chúng tôi, nên chắc ngài quen dậy sớm rồi", lãnh đạo Triều Tiên nói tiếp.
"Khi ngài truyền đạt những vấn đề liên quan với các đặc phái viên, tôi biết mình sẽ có thể ngủ ngon từ bây giờ rồi", ông Moon đáp.
"Tôi đảm bảo rằng ngài tổng thống sẽ không bị thức giấc sáng sớm nữa. Có 200 mét, tôi băn khoăn sao lại mất nhiều thời gian thế, sao lại khó thế. Ban đầu, tôi nghĩ tôi sẽ gặp ngài ở Bình Nhưỡng, nhưng hóa ra chúng ta gặp nhau ở đây lại tốt hơn. Nhiều người đang theo dõi cuộc gặp ở một nơi tượng trưng cho xung đột. Trên đường đi, tôi để ý thấy những người mất nhà cửa do chiến tranh, những người Triều Tiên đào tẩu, những người dân đảo Yeonpyeong và những người khác lo lắng về đạn pháo từ Triều Tiên đều đang theo dõi cuộc gặp của chúng ta với sự hy vọng. Tôi mong rằng đây sẽ là cơ hội để hàn gắn những vết thương giữa Hàn Quốc và Triều Tiên. Đường phân giới không hề cao và nó sẽ không biến mất nếu nhiều người vượt qua?", ông Kim nói.
"Có nhiều người nhìn theo tôi trên đường rời khỏi Nhà Xanh. Mọi người rất hy vọng về cuộc gặp của chúng ta hôm nay. Tôi đã chụp ảnh với người dân Daeseong-dong. Gánh nặng nằm trên vai của chúng ta. Đứng ở Panmunjeom hôm nay, tôi hy vọng các cuộc gặp sẽ tiếp diễn ở Bình Nhưỡng, Seoul, Jeju và Baekdusan", ông Moon nói.
Hai lãnh đạo trò chuyện về bức tranh vẽ núi Seongsan Ilchulbong ở đảo Jeju và núi Changbai (Baekdu).
"Tôi chưa từng đến núi Baekdu nhưng có nhiều người từ Trung Quốc đã đến thăm nơi này. Tôi mong được đến thăm Baekdu từ Triều Tiên", ông Moon nói.
"Thật sự tôi hơi lo ngại cho chuyến thăm của Tổng thống Moon vì hạ tầng giao thông không được thuận lợi. Những người tham dự Olympic PyeongChang kể rằng tàu cao tốc ở đó rất tốt. Nếu ngài đến Triều Tiên sau khi đã sống ở Hàn Quốc thì có thể cảm thấy bất tiện. Chúng tôi sẽ chuẩn bị để chuyến thăm được thoải mái", ông Kim đáp.
"Phó chủ nhiệm Kim là ngôi sao ở Hàn Quốc", ông Moon nói về Kim Yo-jong, em gái của lãnh đạo Kim Jong-un, khiến cô mỉm cười ngượng ngùng. Cô giữ chức phó chủ nhiệm Ban tuyên giáo của đảng Lao động Triều Tiên.
"Nhân vật chính hôm nay là ngài Kim và tôi. Những thất bại trong quá khứ sẽ là tấm gương để tiến hành các cuộc hội đàm tốt hơn. Trước đây, các thỏa thuận được đưa ra vào giữa hoặc khi chính quyền kết thúc nên không biến thành hành động. Đã một năm từ ngày tôi nhậm chức. Tôi hy vọng tốc độ của quá trình này từ bài phát biểu năm mới của ngài Kim đến nay có thể được duy trì", ông nói tiếp.
"Ban của phó chủ nhiệm Kim đã đưa ra khái niệm "tốc độ Manrima", chúng tôi xem đây là tốc độ của việc thống nhất", ông Kim nói.
"Có câu: để tránh bị ngã khi đi trên mặt băng mỏng thì phải di chuyển thật nhanh", chánh văn phòng phủ tổng thống Hàn Quốc Im Jong-seok nói.
"Hãy nhìn vào quá khứ, điều quan trọng nhất là tốc độ", tổng thống Moon nói thêm.
"Chúng ta hãy gặp nhau thường xuyên. Tôi luyện trái tim của chúng ta để tránh bị quay lại điểm xuất phát. Chúng ta hãy đáp ứng những kỳ vọng đó để tạo ra một thế giới tốt đẹp hơn. Chúng tôi sẽ làm phần việc của mình", ông Kim nói.
Ảnh: AFP, Korea Herald