Katherine Pancol
Tên sách: Những con mắt vàng của cá sấu
Tác giả: Katherine Pancol
Dịch giả: Nguyễn Văn Sự
Một sự kỳ bí vô hình len lỏi trong hình dung của người đọc ngay từ khi cầm cuốn sách lên và chạm vào tên sách. Với thủ pháp kể chuyện bằng hình ảnh nội tâm, Kataerine Pancol bắt đầu cuốn sách bằng câu chuyện một người đàn ông - người chủ trong một gia đình - đang ngồi giết thì giờ bằng những ván cờ vô nghĩa.
Nhưng rồi chuyện lại xoay sang hướng khác về bà vợ Joséphine đã bắt đầu sồ sề, mệt mỏi, hay ca cẩm, một người đàn bà nhọc nhằn với bếp núc, cơm áo gạo tiền trong gia đình có hai đứa con gái nhỏ đang cần ăn học, cần lớn lên như bao đứa trẻ khác...
Có một triết lý trong cuộc đời mà tác giả đã bí mật thông báo cho chúng ta: đằng sau mỗi bi kịch sẽ là sự nỗ lực, và nếu là sự nỗ lực phi thường sẽ tạo nên điều phi thường.
Bìa cuốn sách. |
Do thất nghiệp, người chồng trở nên yếu đuối, muốn tìm kiếm nơi người đàn bà khác sức mạnh mà mình đã đánh mất. Anh bỏ bê vợ con trong nỗi khốn khó của gia cảnh để cùng người tình rời xa Paris, đi đến châu Phi xa xôi, nhận trông coi trại cá sấu cho một ông chủ người Tàu keo kiệt.
Cuối cùng, cuộc đời người đàn ông này là tan biến vào hàm cá sấu. Trong khi đó ở Paris diễn ra một câu chuyện khác - câu chuyện về lời nói dối, tình yêu, tình bạn, sự phản bội; về tiền bạc và mơ ước. Lời nói dối này còn đáng sợ hơn việc đạo văn.
Iris, chị gái của Joséphine, một phụ nữ đẹp và lịch lãm, sống trong cảnh giàu có, từ nhỏ đã được mẹ chiều chuộng hơn cô em. Bà mẹ tự hào về đứa con này và luôn xấu hổ vì đứa con gái thứ hai, Joséphine, vì cô không bao giờ khiến bà tự tin bước chân vào lối sống quý tộc.
Joséphine có tính cách ẩn lánh mọi người và có cuộc sống tình cảm đang dần rơi vào thảm họa.
Trong một bữa ăn tối, Iris gặp đại diện một nhà xuất bản trứ danh. Để gây ấn tượng với anh ta và mọi người, cô bịa ra dự định viết một cuốn tiểu thuyết. Bị rơi vào cái bẫy của chính mình nhưng chưa từng cầm bút viết được một dòng chữ nào, cô đã thản nhiên cầu cứu cô em. Lời cầu cứu này chứa đựng toàn bộ sự ngu ngốc, bỉ ổi, nhưng cũng chứa chất trong đó sự đáng thương của nỗi thèm khát danh vọng.
Để có tiền giúp ba mẹ con thoát ra khỏi tình cảnh túng quẫn khi chồng bỏ đi cùng người tình, Joséphine quyết định sẽ viết cuốn sách này. Cô viết trong bếp ăn, trên cái bàn cũ kỹ. Cô đi tới đi lui đến thư viện để sưu tầm thêm tư liệu, giấu con cái và chịu đựng mọi sự coi thường... Và trong cái không khí bận rộn, bụi bặm tối tăm đó, một chàng hoàng tử đã xuất hiện, bên cạnh cô, giúp cô toả sáng ánh hào quang vốn có trong thẳm sâu.
Cuối cùng cuốn sách cũng được hoàn thành. Độc giả tung hô hình nộm Iris, như tung hô cái phần xác của tác phẩm. Phần linh hồn thì hồn nhiên vui vẻ với số tiền kiếm được để trang trải nợ nần.
Cuốn sách còn nói đến những cuộc đời khác, những con người khác. Cuộc tình yếu đuối của người chồng Joséphine với cô gái ở quán gội đầu. Cuộc hôn nhân tẻ nhạt của người chồng luật sư giỏi giang giàu có với Iris. Cuộc hôn nhân khắc khổ và giả dối của người mẹ Joséphine là Henriette Plissonnier với người bố dượng Marcel Grobz. Rồi cuộc tình của ông bố dượng này với cô thư ký (một cuộc tình vụng trộm nhưng lại có kết cục tốt đẹp nhất trong toàn bộ cuốn sách).
Tác giả Katherine Pancol sinh năm 1954 tại Casablanca (Marốc). Những con mắt vàng của cá sấu đoạt giải thưởng Maison de la presse năm 2006 và nằm trong danh sách đề cử giải Goncourt 2006.
X.H.