"Mặc dầu điều này có vẻ hơi lạ, chúng tôi chủ tâm nói với mọi người để họ khỏi kỳ vọng quá nhiều", nữ trợ lý 29 tuổi Emily Cooper, ở Sydney, Australia, nhớ lại.
Bạn trai chị, anh Ben Morrell cũng đã báo tin này cho người nhà vào cuối tuần vừa rồi. "Tôi nói với họ rằng nếu 'chúng con có vài tin mới' thì nhiều khả năng là hai đứa có thêm con hơn là một đám cưới", anh Ben nói.
Ba tháng trước, Emily và Ben sinh một bé trai và không ai nói gì với họ về việc có con mà chưa cưới. "Việc này không thành vấn đề với tất cả những ai chúng tôi quen biết", Emily nói.
Cũng giống như Emily và Ben, ngày càng nhiều đôi có mối quan hệ gắn bó lâu dài, có con với nhau và sống cùng một nhà, chung tài chính, nhưng lại nói "không" với đám cưới.
Emily Cooper và bạn trai 8 năm Ben Morrell đã thông báo với hai bên gia đình rằng họ không cưới nhau, để mọi người khỏi mong đợi. Ảnh: Supplied.
Phụ nữ tạo ra sự thay đổi
16% các đôi ở Australia hiện sống chung mà không kết hôn, theo thống kê mới nhất, so với 10% vào 15 năm trước. Tỷ lệ các đôi chung sống không kết hôn và có con tăng từ 4% lên 11%. Sự thay đổi lớn về mặt xã hội này do chính phụ nữ tạo ra.
Họ không phải là người đấu tranh cho nữ quyền theo lối cứng rắn, chống lại sự gia trưởng mà chỉ đơn giản là không thấy có gì khác biệt mà đám cưới mang lại cho sự an toàn và bền vững của mối quan hệ. Được giáo dục, tự làm ra tiền và tự do tận hưởng sex, những phụ nữ này kiêu hãnh về trạng thái không bị ràng buộc bởi hôn nhân của họ.
"Sự tự do của phụ nữ bao gồm tư tưởng được thoải mái lựa chọn mọi thứ - từ việc sinh con đến sống chung - rằng họ có thể làm mẹ hay không là do quyền của mình", nhà nghiên cứu xã hội Hugh Mackay nhấn mạnh.
"Khuôn mẫu cho rằng phụ nữ nhất thiết phải lấy chồng là hoàn toàn sai. Ngày càng nhiều chị em mạnh mẽ, tự đưa ra quyết định cho chính cuộc đời mình", ông nói.
Điều này có lẽ bởi họ thích dùng tiền mua nhà hơn là cho đám cưới hay họ từng bị tổn thương vì việc ly dị hoặc không có bất cứ niềm tin tôn giáo nào - buộc họ phải kết hôn. Nhiều phụ nữ nói họ không cần tờ giấy đăng ký kết hôn để xác nhận mối quan hệ của mình.
"Tôi biết chúng tôi sẽ ở bên nhau mãi mãi, chúng tôi yêu nhau và muốn gắn bó với nhau 100%. Chúng tôi cùng sở hữu tài sản chung, tất cả các vấn đề tài chính đều được chia sẻ. Ngay cả nếu hai đứa kết hôn, thì cũng chẳng có gì khác với cuộc sống thường nhật hiện tại", Emily Cooper nói.
Bài học về việc luôn cân nhắc kỹ trước khi lựa chọn
Nhà nghiên cứu xã hội Mackay cho rằng, các đôi ngày càng không muốn mối quan hệ của mình bị ràng buộc bởi nhà thờ hay chính quyền và ông tin rằng sự gia tăng các trường hợp chung sống không hôn thú một phần do sự ám ảnh sợ ràng buộc.
"Những người lớn lên trong 30 năm gần đây đã trải qua một giai đoạn có tính chất cách mạng. Họ là con cái của thế hệ ly dị nhiều nhất, phải trải qua rất nhiều bất ổn kinh tế, khi cuộc cách mạng về giới đang tiếp diễn. Bài học mà họ đúc rút được là 'hãy cân nhắc kỹ trước khi lựa chọn", ông nói.
Ben Morrell thừa nhận, thực sự khó khăn cho anh khi quyết định không kết hôn. "Trước khi gặp Emily, tôi chắc chắc mình sẽ lấy vợ. Tôi sinh ra trong một gia đình theo đạo Cơ đốc và tôi đã nghĩ mình sẽ kết hôn như mọi người", anh nói.
Cặp uyên ương đã suy nghĩ tới lui về chuyện kết hôn trong khoảng một năm. Việc chuyển tới "miền đất trung lập" ở Singapore để làm việc đã giúp họ tìm ra đáp án.
"Ở đó, chúng tôi không chịu ảnh hưởng của gia đình và bạn bè hay xã hội. Chúng tôi có thời gian để đánh giá mọi thứ, xem điều mình thực sự muốn là gì - hơn là những điều mà mọi người đang làm. Chúng tôi đã phải thực sự cởi mở và thành thật với nhau", Ben chia sẻ.
Cuối cùng, anh nhận ra rằng nếu hôn nhân được coi là "sự cam kết và thỏa hiệp cuối cùng", anh không thể thuyết phục Emily bước vào đó. "Buộc Emily làm điều gì đó mà không để ý tới quan điểm của cô ấy là không đúng. Với tôi, điều cực kỳ quan trọng là được ở bên 'một nửa' thực sự của mình, hơn là được có vợ", anh giải thích.
Hiện tại, Ben đã thấy được những ích lợi từ lựa chọn này. "Cách này rẻ hơn. Hoàn toàn nghiêm túc! Để cưới nhau, hầu như người ta phải dừng lại, tiết kiệm cật lực khoảng 2 năm để cho một ngày và chờ đợi để 'khởi đầu' cho cuộc sống chung của họ", anh bày tỏ.
"Trẻ sinh ngoài giá thú" trở nên ngày càng phổ biến
Một nửa thế kỷ trước, trẻ chào đời ngoài hôn nhân bị coi là "bất hợp pháp" và nhiều đám cưới bắt buộc vì cô dâu lỡ có bầu để tránh điều tiếng cho các cô gái không chồng mà chửa. Một người phụ nữ phụ thuộc vào người đàn ông về an toàn tài chính và các đôi sống chung mà không cưới xin được cho là "già nhân ngãi, non vợ chồng".
Cụm từ "sinh ngoài giá thú" đã trở nên lạc hậu vào thế kỷ 21, với 1/3 số trẻ chào đời ngoài hôn nhân năm 2011 ở Australia.
Sống ở châu Á khiến Emily Cooper và Ben Morrell nhận ra việc chung sống không hôn nhân cởi mở đến thế nào ở Australia. Tại đây, các đôi từng chung sống hơn hai năm có quyền với tài sản của người kia và tòa án gia đình đối xử với các bố mẹ chỉ sống chung y hệt như với những phụ huynh đã kết hôn.
"Trước đây, bạn sẽ chẳng có chỗ đứng trong xã hội nếu không kết hôn. Chúng tôi cũng may mắn khi sống ở xã hội phương Tây nơi có thể làm những điều mình muốn mà không bị bất cứ ai định đoạt", Emily bày tỏ.
Với tỷ lệ cứ 3 đôi kết hôn thì có một đôi ly dị, trải nghiệm ly hôn khiến nhiều người nhìn hôn nhân bằng con mắt ngờ vực. Dù bố mẹ họ chia tay khi họ còn rất nhỏ hay hôn nhân của chính họ không kéo dài, những người này ý thức rõ ràng về việc tờ giấy đăng ký kết hôn không phải là lá chắn tương lai cho một mối quan hệ.
Nhiều cặp uyên ương tin rằng họ phải nỗ lực nhiều hơn để giữ tình yêu bởi vì chẳng có mảnh giấy nào ràng buộc họ với nhau.
Những đứa trẻ tạo ra đường biên bảo vệ
40% các cặp sống chung muốn kết hôn trong tương lai và sự ra đời của những đứa con thường đẩy họ bước vào con đường này nhanh hơn. Nhưng một số đôi nói có con càng làm vững chắc sự gắn kết không cần hôn thú của họ.
Jo Bassett và Andrew Gillette cùng hai con. Cặp uyên ương nói rằng hôn nhân không thay đổi sự gắn kết giữa họ. Photo: Supplied.
"Khi chúng tôi có con, giống như có một ranh giới đã được vạch ra", chuyên gia đào tạo 44 tuổi, Jo Bassett nhớ lại.
"Nó giống như 'tôi thực sự gắn kết với người đàn ông và gia đình này'. Tôi nhận ra việc bố và mẹ ở bên nhau là vô cùng quan trọng với con trẻ. Bây giờ tôi không còn vơ vẩn nữa, mối quan hệ trở nên thực sự nghiêm túc", chị nói.
Jo Bassett và Andrew Gillette gặp nhau ở bờ biển trung tâm tiểu bang New South Wales khi gần đôi mươi và đã bên nhau 20 năm. Jo tin rằng không kết hôn tạo ra cảm giác tự do lựa chọn.
"Có một yếu tố khiến chúng tôi chọn ở bên nhau, có thể là sự tươi mới. Ban đầu, tôi chọn ở với anh vì tôi yêu và say mê anh. Khi những điều đó nhạt phai đi, tôi lại chọn ở bên anh vì cái tổ ấm có những đứa trẻ chúng ta đã cùng nhau tạo ra", chị nói. Người đầu ấp tay gối với chị, anh Andrew thường nói: "Chúng tôi chung nhà, chung con, chung nợ nần. Còn gì nữa đây?".
Cô con gái 10 tuổi, Isabella và cậu con trai 9 tuổi, Nathaniel, thỉnh thoảng hỏi bố mẹ rằng khi nào họ kết hôn. "Tôi nói 'bố và mẹ yêu các con, và thực sự sẽ không có gì thay đổi cả", Jo giải thích.
Thực tế, những đứa trẻ đang có một cuộc sống tốt đẹp. Bố và mẹ ở bên nhau, không hay cãi nhau, tràn đầy tình yêu thương.
Chuyên gia của Tổ chức hỗ trợ các mối quan hệ Lyn Fletcher cho biết, hầu hết trẻ không nhận biết được sự khác biệt khi bố mẹ chúng kết hôn hay chỉ chung sống với nhau. "Điều quan trọng nhất với trẻ là bố và mẹ luôn chung thủy, có một mối quan hệ lành mạnh và là nơi con cái có thể nương tựa, chứ không phải là tình trạng pháp lý", bà nói.
Mặc dù các mối quan hệ sống chung không hôn thú ngày càng phổ biến, các đôi nói rằng họ vẫn bị nhiều người nhìn bằng ánh mắt tò mò. "Người ta bảo 'này, các bạn nên cưới đi thôi, các bạn đã tạo ra những đứa trẻ đáng yêu thế kia cơ mà', cứ như chúng tôi không phải là những người đáng yêu vậy", chị Vicki Stirling bày tỏ.
"Đôi khi tôi muốn gọi họ lại và bảo 'tại sao anh/chị cảm thấy mình phải kết hôn? Có phải anh/chị không tin vào mối quan hệ của mình?' Chúng tôi không cần một mảnh giấy để chứng tỏ chúng tôi sẽ bên nhau mãi mãi", chị nói thêm.
Vương Linh (Theo The Sydney Morning Herald)