LHP quốc tế Berlin lần thứ 69 (Berlinale) khai mạc tối 7/2 tại Berlin. Đây là một trong ba liên hoan phim lớn nhất thế giới, bên cạnh Cannes và Venice. Năm nay, thông điệp chính trị cùng các vấn đề xã hội như người vô gia cư, bình đẳng giới, nữ quyền... được khai thác mạnh mẽ ở các tác phẩm tranh giải cao nhất (Gấu Vàng) lẫn các nhánh phụ như Panorama, Forum, phim ngắn. Trong gần 400 tác phẩm ở liên hoan, có nhiều phim nổi bật do tên tuổi đạo diễn hay chủ đề độc đáo.
The Kindness of Strangers (tranh giải)
Tác phẩm do Lone Scherfig đạo diễn và viết kịch bản vừa chiếu mở màn liên hoan năm nay. Phim xoay quanh câu chuyện về một bà mẹ trẻ đưa hai con nhỏ chạy trốn người chồng bạo hành. Không tiền, không người thân, ba mẹ con nỗ lực sống qua ngày ở New York nhờ lòng tốt của những người lạ. Phim khiến khán giả cười sảng khoái với các mẩu đối thoại nhỏ qua diễn xuất duyên dáng của Bill Nighy, Caleb Landry Jones, hay đôi lúc lắng đọng trước thể hiện nội tâm của Zoe Kazan, Andrea Riseborough và Tahar Rahim.
Âm thanh đàn dây nồng nhiệt, màu phim ấm áp cùng chuyển động máy quay mượt mà đem đến một không khí "cổ tích" giữa thực tế khắc nghiệt, như thể hiện mong ước của đạo diễn người Đan Mạch về cái kết có hậu cho những mảnh đời khốn khó. Lone Scherfig là gương mặt quen thuộc ở LHP Berlin từ thập niên 1990. Năm 2009, cô gặt hái hàng loạt giải thưởng với phim An Education.
One Second (tranh giải)
Kể từ khi Cao lương đỏ giành giải Gấu Vàng năm 1988, LHP Berlin luôn mở rộng cửa chào đón đạo diễn Trương Nghệ Mưu. Năm nay, ông mang đến phim One Second lấy bối cảnh Trung Quốc trong giai đoạn Cách mạng Văn hóa. Giữa khung cảnh sa mạc cô đơn, một người tù và một cô gái mồ côi xuất hiện như những chấm nhỏ trên đường chân trời. Người tù trốn khỏi một trại lao động và có nguy cơ bị khép một bản án dài hơn. Anh nỗ lực vượt sa mạc giữa cái nóng thiêu đốt để tìm tới một suất chiếu phim đặc biệt. Còn cô gái chính là người trộm cuộn phim.
Vice (không tranh giải)
Bộ phim hài kịch tiểu sử Mỹ do Adam McKay viết và đạo diễn. Cốt truyện xoay quanh chính trị gia Dick Cheney - Phó tổng thống Mỹ dưới thời George Bush. Với sự hài hước tinh tế, Vice đưa ra một cái nhìn sắc bén về bối cảnh chính trị Mỹ qua diễn xuất của Christian Bale, Amy Adams, Steve Carell, Sam Rockwell, Tyler Perry, Alison Pill và Jesse Plemons. Tác phẩm cũng đang tham dự đường đua Oscar 2019, trong đó cơ hội cao nhất dành cho Christian Bale khi tăng 18kg cho vai chính.
By the Grace of God (tranh giải)
Tác phẩm dựa trên những sự kiện có thật về linh mục Bernard Preynat - người bị buộc tội tấn công tình dục khoảng 70 bé trai ở Lyon năm 2016. Đạo diễn kiêm biên kịch nổi tiếng người Pháp François Ozon khắc họa sống động chân dung những người đàn ông trưởng thành từng bị cha xứ xâm hại, đồng thời chỉ trích sự im lặng thậm chí đồng loã của nhà thờ. François Ozon được xem là một trong những đạo diễn quan trọng nhất của "Làn Sóng Mới" tại Pháp, nổi tiếng với ngôn ngữ châm biếm cùng cái nhìn phóng khoáng khi khai thác đề tài tình dục. Bộ phim Young & Beautiful của ông được đề cử Cành Cọ Vàng tại Liên hoan phim Cannes 2013.
So Long, My Son (tranh giải)
Nằm trong nhóm đạo diễn tiên phong của dòng phim độc lập Trung Quốc thập niên 1990 và gặt hái nhiều giải thưởng quốc tế, Vương Tiểu Soái trở lại LHP Berlin lần thứ 69 với tác phẩm So Long, My Son dài 175 phút. Phim xoay quanh một bi kịch gia đình kéo dài ba thập kỷ, từ những năm 1980 sau Cách mạng Văn hoá tới hiện tại, khi kinh tế Trung Quốc tiến triển thần tốc. Năm 2001, Vương Tiểu Soái giành giải Gấu bạc ở Berlin với Xe đạp Bắc Kinh. Năm 2007, với In Love We Trust, nhà làm phim giành Gấu bạc thứ hai cho "Kịch bản xuất sắc".
The Golden Glove (tranh giải)
Fatih Akin là cái tên đình đám trong giới đạo diễn châu Âu với một giải Gấu vàng tại LHP Berlin năm 2004 cho Head-On, giải "Kịch bản xuất sắc" tại Cannes với The Edge of Heaven năm 2007. Phim mới của ông lấy bối cảnh Hamburg những năm 1970 khi quận St. Pauli là một khu giải trí về đêm với những mảnh đời trôi dạt. Fritz Honka - người đàn ông thấp với cặp kính gọng sừng dày và khuôn mặt chứa đầy vận rủi - tiếp cận những phụ nữ lớn tuổi cô đơn và nghiện rượu tại một quán bar địa phương rồi sát hại họ. Phim dựa trên các tình tiết có thật từ vụ án của sát nhân cùng tên. Bộ phim còn mang tính nghiên cứu xã hội về mặt trái của sự tăng trưởng kinh tế và về những nạn nhân bị ném ra rìa xã hội sau những cuộc chiến tranh.
Öndög (tranh giải)
Một phụ nữ khỏa thân bị sát hại ở thảo nguyên Mông Cổ. Một cảnh sát trẻ và thiếu kinh nghiệm có nhiệm vụ canh giữ hiện trường vụ án qua đêm. Do anh không quen với những nguy hiểm trong vùng, một người chăn gia súc địa phương được cử đến để bảo vệ anh và cái xác. Đó là một phụ nữ ba mươi tuổi, biết sử dụng súng trường và xua đuổi chó sói. Người trong vùng gọi cô là "khủng long" vì bản tính kiên cường mạnh mẽ. Giữa đêm đen và cái lạnh thảo nguyên, cô gái chăn gia súc và viên cảnh sát trẻ tiến lại gần nhau. Tác phẩm dài 100 phút của Vương Toàn An chứa đựng những khoảnh khắc hài hước và bất ngờ. Từng giành giải Gấu vàng tại LHP Berlin năm 2007 với Tuya's Marriage, đạo diễn họ Vương được báo chí Trung Quốc gọi là một trong những "người khổng lồ lặng lẽ" trong giới điện ảnh.
Farewell to the Night (không tranh giải)
Ngôi sao gạo cội của màn ảnh Pháp Catherine Deneuve đến với LHP Berlin lần thứ 69 qua tác phẩm dài 104 phút của đạo diễn André Téchiné. Bà thủ vai Muriel - một phụ nữ tự tin tận hưởng tuổi trung niên bên những chú ngựa và công việc điều hành một đồn điền hạnh nhân. Cuộc sống êm ả, yên bình bỗng chốc thay đổi khi cháu trai bà Alex (Kacey Mottet Klein đóng) bất ngờ ghé thăm mang theo những biến cố khó lường. Biểu tượng nhan sắc 75 tuổi từng được đề cử "Nữ diễn viên chính xuất sắc" ở BAFTA với Belle de Jour và ở Oscar với Indochine. Bà giành "Nữ chính xuất sắc" tại LHP Venice năm 1998 với Place Vendôme.
Gully Boy (hạng mục Berlinale Special)
Tác phẩm của nữ đạo diễn 47 tuổi người Ấn Độ Zoya Akhtar lấy bối cảnh một khu ổ chuột ở Mumbai. Gia đình Hồi giáo nghèo khó của chàng trai Murad 22 tuổi phải vật lộn để trả tiền đại học cho anh với hy vọng sau này Murad kiếm được công việc văn phòng. Cha anh - một tài xế không có kỹ năng - vừa cưới người vợ thứ hai khiến sự căng thẳng trong gia đình tăng cao. Bản thân Murad tìm kiếm sự thư giãn trong cần sa, những bản hip-hop tự viết chứa đầy nỗi tức giận. Khi Murad tình cờ gặp một rapper nổi tiếng, được khích lệ theo đuổi sở thích ca hát, một thế giới hoàn toàn mới mở ra trước mắt anh. Nữ đạo diễn từng nổi đình đám với tác phẩm Zindagi Na Milegi Dobara (2011) muốn thông qua âm nhạc để nói về những giấc mơ bị kìm kẹp của giới trẻ Ấn Độ.
Watergate - Or: How We Learned to Stop an Out of Control President (hạng mục Berlinale Special)
Tác phẩm tài liệu dài 262 phút kể lại vụ bê bối nghe lén Watergate, khiến Tổng thống Mỹ Nixon phải từ chức năm 1974. Tác phẩm gồm các trích đoạn truyền hình, các cuộc phỏng vấn với những người đương thời và tái hiện các đoạn băng ghi âm từ Phòng Bầu dục theo âm hưởng một bộ phim kinh dị. Những gì nổi lên là một mạng lưới đầy mưu mô, dối trá và phản bội, được chỉ đạo bởi một người đàn ông không muốn bị thua cuộc và coi thường quốc pháp. Đạo diễn Charles Ferguson - từng đoạt tượng vàng Oscar phim tài liệu - quyết định thực hiện tác phẩm khi một số tài liệu âm thanh quan trọng được giải mã gần đây.
37 Seconds (hạng mục Panorama)
Yuma là một cô gái khuyết tật 23 tuổi sống ở Tokyo, mong ước trở thành hoạ sĩ vẽ truyện tranh nhưng do khiếm khuyết cơ thể, cô chỉ lặng lẽ "bán" ý tưởng của mình cho một blogger có tên Sayaka. Cuộc gặp gỡ với đại diện nhà xuất bản truyện tranh người lớn cùng tình bạn với một cô gái điếm đã thay đổi số phận Yuma vĩnh viễn. Sinh ra ở Osaka, đạo diễn Hikari học ngành sản xuất phim và truyền hình tại Đại học Nam California, Los Angeles. Bộ phim tốt nghiệp của cô - Tsuyako - được trình chiếu tại hơn 100 liên hoan trên toàn thế giới và nhận được 50 giải thưởng.
Mid90s (hạng mục Panorama)
LHP Berlin lần thứ 69 chứng kiến nhiều diễn viên tên tuổi lần đầu ra mắt trong vai trò đạo diễn. Jonah Hill là một trong số đó. Sinh năm 1983 ở Los Angeles, nam diễn viên từng hai lần được đề cử Oscar. Anh đạo diễn và viết kịch bản cho Mid90s - bộ phim lấy bối cảnh mùa hè Los Angeles thập niên 1990. Phim xoay quanh quá trình trưởng thành của cậu bé Stevie 13 tuổi trong một gia đình có mẹ đơn thân và người anh trai thường xuyên đánh đập cậu. Stevie tìm cách chứng tỏ bản thân qua việc giao du với một nhóm thanh niên đường phố rồi dần dấn thân vào con đường nghiện hút, tiệc tùng.
* Xem thêm: Tác phẩm Việt tranh giải phim ngắn ở LHP Berlin 2019
Hoàng Phương (từ Berlin)