 | ||
|
Động Hồ Công nằm trên đỉnh núi Xuân Đài, cách thành nhà Hồ khoảng 4,5 km về hướng Đông Nam. Đường lên động dài khoảng 1 km với những bậc đá chênh vênh, những mảng đá tai mèo sắc lẹm. | ||
| ||
 | ||
|
Cửa động nằm ở độ cao khoảng 50-60 m so với đồng bằng. Tên động Hồ Công gắn với truyền thuyết các vị tiên tu luyện tại đây. Tương truyền động Hồ Công chính là nơi luyện thuốc tu tiên của thầy trò Hồ Công và Đồng Tử. | ||
 | ||
|
Động dài 45 m, rộng 23 m, phía trong có nhiều nhũ đá hình thù rất lạ mắt. Động được người xưa liệt vào "Tam thập lục động, Hồ Công vị đệ nhất" nghĩa là Hồ Công là một trong 36 động đẹp của nước Nam. | ||
 | ||
| Nhiều vua chúa, quan lại và những danh nho xưa đã đến tham quan rồi cho đề thơ lên vách đá ca ngợi cảnh đẹp nơi đây. Trong đó tiêu biểu như vua Lê Thánh Tông, Lê Hiến Tông, Tĩnh Vương Trịnh Sâm… | ||
 | ||
| Bài thơ chữ Hán sớm nhất do Thiên nam động chủ tức Lê Thánh Tông sáng tác vào mùa xuân năm 1463 khi vua về yết bái quê hương ở Lam Kinh. | ||
 | ||
| Thân phụ của đại thi hào Nguyễn Du, cư sĩ Nguyễn Nghiễm đã đến thăm nơi đây và cho khắc bốn chữ triện “Sơn bất tại cao” trên vách đá phía ngoài cửa hang. | ||
 | ||
| Nhiều bài thơ được khắc rất công phu. Người xưa đã kỳ công cho đục đẽo vào sâu trong thớ đá, tạo mặt bằng rồi khắc chữ lên bề mặt. | ||
 | ||
| Tuy nhiên, cũng có bài thơ khắc đơn giản ngay trên mặt nhẵn của vách động. | ||
 | ||
| Bàn cờ đá được dùng để vua chúa và các thi nhân xưa vừa đánh cờ vừa ngắm cảnh, vịnh thơ. | ||
 | ||
| Từ đỉnh núi có thể nhìn bao quát thế sông núi. Dưới chân núi có ngôi chùa cổ tên gọi Du Anh, hay còn gọi là chùa Thông. Sư thầy Thích Đàm Hải, trụ trì chùa cho biết, động Hồ Công thời chiến tranh chống Pháp còn là nơi sản xuất và kho chứa súng đạn, vũ khí, quân lương, thuốc men của quân đội. |
Lê Hoàng