Xuân đến mang theo không khí lạnh rét mướt dầm dề nghe trong gió buốt tràn ngập tiếng hát vút cao tận trời xa, nơi có những đêm lửa hội bập bùng, và nơi ấy thấp thoáng những cánh hoa ban trắng muốt rơi lơ đễnh trên mái tóc những cô thiếu nữ người Mông má đỏ hồng hây hây… Có thời gian dài tôi đi xa núi rừng, mải miết tưởng chừng như chẳng thể nào quay lại. Nhưng đôi lúc trong giấc mơ chuếnh choáng buổi trưa hè những hình ảnh về mùa xuân Tây Bắc hiện về lặng lẽ âm thầm, gợi nhắc tôi về vùng đất đầy yêu thương dẫu xa tít từ thuở nào…
Chợ Tết ở vùng cao Tây Bắc lúc nào cũng thật nhộn nhịp, trên những con đường nhỏ cong cong dẫn vào phiên chợ Tết rực rỡ sắc màu trang phục các dân tộc Thái, Mông, Dao, Giáy, Giẻ Chiêng, Hà Nhì... Chợ ngày thường đã đông, ngày Tết lại càng đông gấp bội, gương mặt ai cũng háo hức và bước chân tràn đầy niềm vui bởi đến chợ không chỉ mua bán trao đổi hàng hóa mà còn là nơi giao lưu hẹn hò của những đôi trai gái và nơi chúc nhau của người bạn cũ năm mới thêm nhiều niềm vui hạnh phúc.
Có lần tôi đã được bạn mời lại ăn Tết với người Mông và đó là kỷ niệm mãi mãi chẳng thể nào quên được. Cả vùng trời đất rợp sắc màu đỏ thắm của hoa lá, của giấy màu trang trí và những vạt váy rực màu phơi trên sào bay phấp phới.
Trước Tết Nguyên đán của người Kinh khoảng một tháng, các bản làng người Mông đã nhộn nhịp đón Tết đoàn viên, nhà nào cũng chất đầy ngô khoai, trâu bò lợn gà cũng đã sẵn sàng cho mùa lễ hội. Các gia đình người Mông tổ chức ăn uống hát ca suốt nhiều ngày liền, trẻ con không cần đi học, người lớn cũng chẳng cần lên nương.
Tết là dịp nghỉ ngơi vui chơi thoải mái, nhà nhà cùng chuẩn bị thật nhiều món ăn ngon đãi khách. Trong đó, tôi ấn tượng nhất là món bánh dày bởi sự kỳ công và tích xưa quanh chiếc bánh, chiếc bánh là món quà tượng trưng cho tình yêu thủy chung sâu sắc của đôi trái gái bản nguyện yêu nhau thủy chung đến cuối cuộc đời và cũng là lời ước nguyện về cuộc sống ấm no hạnh phúc của người dân bản.
Nhấp chén chè xanh thơm ngát nghe mùi Tết cứ vương vất quanh mình, lòng tôi cũng chợt đắm mình hân hoan trong những bài dân ca Mông được các chàng trai thổi qua chiếc khèn dìu dặt réo rắt. Đêm xuống mâm cỗ đầy dọn lên không thể thiếu chén rượu ngô ngây ngất, sau bữa cúng thần linh bằng thịt gà và thịt lợn cả chủ và khách cùng nâng chén nhấp ngụm say bên bếp lửa ấm nồng gắn bó.
Người Mông hiếu khách nên đãi toàn món thơm ngon cầu kỳ mang đầy phong vị núi rừng, khiến lòng lữ khách rưng rưng, nếu đắm mình trong không khí nơi đây bước chân ngập ngừng chẳng bao giờ muốn rời đi. Từ Pa Khen, Tả Phình đến Phiên Cành đâu đâu cùng rợp trời điệu múa xòe ô và tiếng hò reo vang vọng của những trò chơi truyền thống ném pao, đánh tu lu…
Về đây ăn Tết bạn sẽ ngẩn ngơ, tưởng lạc chân vào miền cổ tích, những cánh đồng hoa trải dài tít tắp, những đồi chè xanh mướt, những ngọn núi đồi trập trùng trong mây trắng tất cả tạo thành bức tranh thơ mộng tưởng như được vẽ nên bởi nét bút thần kỳ của mẹ thiên nhiên vậy. Những ngôi nhà nép mình bên bờ suối ngoan sương khói hòa mình vào bóng núi yên bình. Đặt chân đến nơi này bạn sẽ nghe dậy mùi cơm nếp thơm, những tiếng chày khua đều đều trong đêm tối, tiếng róc rách của máng nước, và tiếng gió lào xào như tiếng của Giàng kể chuyện ngàn xưa.
Có bữa chiêm bao tôi nghe thấy tiếng khèn tình tự như lời tỏ tình không dám ngỏ của chàng trai thầm thương cô gái bản, lúc réo rắt như thác bạc ầm ào, lúc dịu dàng như gió ngàn buông bắt, thề yêu ai đến chết chẳng thay lòng… Trời về khuya, sương rơi càng đậm bếp đống lửa lớn tiếng khèn càng thêm réo rắt hòa cùng điệu nhảy dẻo dai. Nhờ những đêm hội Tết cổ truyền như thế mà nhiêu đôi trai gái bản đã nên duyên vợ chồng.
Tỉnh giấc rồi lòng vẫn còn luyến tiếc yêu quá cái Tết trong trẻo của vùng cao biết bao giờ tôi mới trở lại.
Lê Hùng Phương
|
Cuộc thi viết "Tết đoàn viên" do nhãn hàng dầu ăn Neptune phối hợp cùng VnExpress tổ chức (từ 12/1 đến 15/2) là nơi để độc giả chia sẻ, gửi gắm tâm tư, nỗi niềm của mình khi phải xa nhà vào dịp Tết, qua đó nhấn mạnh giá trị truyền thống của gia đình Việt cùng thông điệp "Về nhà đón Tết, gia đình trên hết". Bài dự thi được thể hiện dưới dạng text tối đa 1.000 từ, bằng tiếng Việt, có dấu, font Unicode, kèm theo 3 hình ảnh minh họa hoặc video có thời lượng không quá 3 phút, định dạng flv hoặc mp4, kèm theo tiêu đề phản ánh nội dung câu chuyện. Người dự thi tải video lên Youtube rồi gửi đường link cho VnExpress. Gửi bài dự thi tại đây. |