Hiện nay, Trung tâm Hô hấp mỗi ngày tiếp nhận 150-160 bệnh nhân nhập viện, trong đó 30% nhiễm Mycoplasma. Những tháng trước bệnh viện chỉ tiếp nhận vài ca.
Ngày 26/6, PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh, Giám đốc Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết Mycoplasma còn gọi "vi khuẩn không điển hình", là tác nhân quan trọng gây viêm phổi ở trẻ em.
Hiện chưa rõ lý do bệnh do vi khuẩn này xuất hiện nhiều gần đây. Tuy nhiên, PGS. Hanh ghi nhận sau Covid, các bệnh do Mycoplasma, Adeno virus, virus hợp bào hô hấp (RSV) phát triển không theo quy luật. Bệnh có thể tăng lên, rầm rộ ở một thời điểm nhất định, nhất là giai đoạn giao mùa như xuân - hè, đông - xuân...
Viêm phổi do Mycoplasma rất dễ nhầm với viêm phổi do virus hay vi khuẩn khác vì đều có biểu hiện sốt, ho, khó thở hoặc chụp phim X-quang phổi có những tổn thương. Khi chẩn đoán sai, bé được điều trị sai phác đồ, bệnh kéo dài và dễ chuyển nặng, suy hô hấp, theo PGS. Hanh.
Điển hình là bé gái 8 tuổi, quê Lào Cai, sốt cao liên tục, húng hắng ho, bác sĩ bệnh viện địa phương chẩn đoán sốt virus. Bé được đưa đến Bệnh viện Nhi Trung ương vào ngày bệnh thứ 5, phát ban toàn thân, chụp X-quang cho thấy viêm phổi thùy, xét nghiệm PCR dương tính với vi khuẩn Mycoplasma. Sau 5 ngày điều trị, hiện bé hết sốt, không khó thở, phổi cải thiện rõ rệt.
Chung phòng với bé gái này là bé trai 10 tuổi, quê Thái Bình, triệu chứng ho, đau ngực, khó thở, phát ban toàn thân, tràn dịch màng phổi trái. Bé này điều trị 9 ngày ở bệnh viện địa phương, chuyển đến Nhi Trung ương phát hiện nhiễm Mycoplasma. Hiện, sau hơn 10 ngày điều trị, bé tỉnh táo, hết đau ngực, không khó thở.
Bệnh này gặp ở mọi lứa tuổi, nhiều nhất là nhóm trẻ lớn. Theo nghiên cứu hàng năm tại Mỹ, 16% trẻ 5-10 tuổi mắc viêm phổi do Mycoplasma, nhóm trẻ 10-17 tuổi tỷ lệ này 23%.
Thời gian ủ bệnh khoảng 2-3 tuần, sau đó khởi phát triệu chứng. Ban đầu trẻ có biểu hiện viêm long đường hô hấp như hắt hơi, sổ mũi, sốt. Khi viêm phổi, bé sốt cao liên tục từ 39 đến 40 độ C, ho nhiều, ho rũ rượi từng cơn, ho kèm khó thở, thở nhanh gấp gáp. Trẻ lớn có cảm giác đau ngực, đau đầu, đau cơ, cứng cơ. Trẻ có thể gặp biến chứng khác như viêm kết mạc, nổi mày đay, biến chứng tim mạch hoặc đường tiêu hóa, tiết niệu.
Khác với cảm cúm, để chẩn đoán vi khuẩn Mycoplasma phải xét nghiệm huyết thanh, hoặc dịch tiết đường hô hấp để xác định chuỗi ADN của vi khuẩn, hay xét nghiệm PCR. Phác đồ điều trị là chống suy hô hấp, dùng kháng sinh. Hiện chưa có vaccine phòng bệnh.
Đường lây nhiễm vi khuẩn Mycoplasma là qua giọt bắn, giống cơ chế lây nhiễm virus hay nhiều bệnh truyền nhiễm khác. Trẻ có dấu hiệu viêm long đường hô hấp, sốt cao, ho khó thở, nên đưa đến bệnh viện khám và điều trị kịp thời.
Bác sĩ khuyến cáo dự phòng bằng cách rửa tay bằng xà phòng, giữ môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát, không cho trẻ tiếp xúc với bé đang ho, sốt. Chế độ ăn uống, dinh dưỡng phù hợp giúp tăng cường sức đề kháng cho trẻ. Cho trẻ tiêm vaccine các bệnh khác đúng lịch, bởi nhiễm Mycoplasma có thể đồng nhiễm thêm những vi khuẩn khác như phế cầu, Hip.
Lê Nga