Ngày 30/12, Thanh tra Chính phủ thông báo kết luận thanh tra về việc mua sắm thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vaccine, thuốc phòng chống Covid-19 tại Bộ Y tế.
Theo kết luận, khi Covid-19 bùng phát, Bộ Y tế có nhiều văn bản chỉ đạo, phê duyệt kế hoạch đáp ứng với từng cấp độ dịch, yêu cầu các bệnh viện tuyến Trung ương rà soát thuốc, máy móc, trang thiết bị vật tư. Quá trình mua sắm vật tư y tế tại Bộ Y tế bị xác định có nhiều thiếu sót, sai phạm trong quản lý.
Cụ thể, việc thẩm định, phê duyệt giá gói thầu và kế hoạch lựa chọn nhà thầu của Bộ Y tế với một số gói thầu có dấu hiệu vi phạm tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Một số gói thầu có vi phạm như: hệ thống nội soi phế quản, model CV-170 của hãng Olympus tại Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên; Máy X-Quang di động kỹ thuật số của hãng Fujifim tại Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện Trung ương Huế.
Bộ Y tế còn ban hành một số văn bản thông báo giá sinh phẩm, thiết bị y tế chẩn đoán xét nghiệm Covid-19 có nội dung không rõ ràng về thông tin "tham khảo" và "giá công bố" tại phụ lục văn bản. Việc này bị đánh giá có thể gây hiểu lầm đây là giá doanh nghiệp công bố hoặc giá Bộ Y tế công bố.
Theo cơ quan Thanh tra, trang thiết bị y tế không phải mặt hàng do nhà nước quản lý giá nên việc công bố giá bán không thuộc nhiệm vụ, quyền hạn quản lý nhà nước của Bộ Y tế.
Tiêm vaccine Covid-19 cho người dân ở Hà Nội. Ảnh: Giang Huy
Chuyển ba vụ việc sang Bộ Công an xử lý
Thanh tra xác định, việc mượn hàng hóa, mua sắm của Viện Pasteur TP HCM trong giai đoạn 2020-2021 có dấu hiệu phạm tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, nên đã chuyển sang Bộ Công an xem xét. Trong đó, có một số Công ty đã cho Viện Pasteur mượn hàng hóa, nhập khẩu hàng như: Phương Đông, Phát triển khoa học Vitech, Roche Việt Nam, Phát triển Khoa học Sự sống.
Theo kết luận, Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ kỹ thuật Tài Lộc trúng nhiều gói thầu của các bệnh viện thuộc Bộ Y tế với quy mô và giá trị lớn. Tuy vậy, sau khi trúng thầu, Tài Lộc không trực tiếp mua từ đơn vị nhập khẩu hoặc ủy quyền mà mua qua nhiều khâu trung gian để cung cấp cho các bệnh viện. Việc này đã làm cho giá của thiết bị y tế bị nâng cao. Đa số đơn giá thiết bị y tế trong hợp đồng của Tài Lộc với các bệnhi viện cao gấp khoảng từ 2 đến 3,1 lần đơn giá nhập khẩu sau thuế.
Cơ quan thanh tra đánh giá, việc bán các thiết bị với giá cao trên của Tài Lộc "có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh để nâng giá bán cao bất thường" nên đã chuyển sang Bộ Công an để điều tra.
Vụ thứ thứ ba thanh tra chuyển sang Bộ Công an là việc thẩm định, phê duyệt giá gói thầu và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu của Bộ Y tế với một số gói thầu. Cụ thể là các gói thầu mua sắm hệ thống nội soi phế quản của hãng Olympus, Máy X-Quang di động kỹ thuật số của hãng Fujifim. Thanh tra cho rằng, việc thẩm định, phê duyệt giá các gói thầu này có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Sau khi chỉ ra các sai phạm, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Y tế tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của Lãnh đạo Bộ về những khuyết điểm trong chỉ đạo, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà đầu để mua sắm thiết bị; việc quản lý tiếp nhận, phân bổ, tiêm chủng...