Khảo sát trên 500 người vào tháng 7/2016 do công ty nghiên cứu thị trường Asia Plus thực hiện tại TP HCM và Hà Nội cho thấy, 67% từng mua sắm trên mạng. Trong đó, 47% sử dụng Facebook kết nối với người bán. "Điều này cho thấy tính ứng dụng rất cao của mạng xã hội tại Việt Nam", báo cáo ghi.
Nhiều người mua hàng ít nhất một lần, trong khi có 23% cho biết mua sắm khá thường xuyên, với tần suất tối thiểu một tuần một lần.
Lý do lớn nhất để người dùng lựa chọn mạng xã hội để mua sắm là vì dễ đặt hàng, kế đến là giá rẻ và có thể mặc cả, thường xuyên cập nhật thông tin. Yếu tố quen thuộc với người bán cũng khá quan trọng khi 21% người được hỏi chọn lý do này khi cần mua hàng qua mạng xã hội.
Theo báo cáo Thương mại điện tử 2015 của Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin (VECITA - Bộ Công Thương), mua sắm qua các diễn đàn hoặc mạng xã hội tăng mạnh, từ 53% năm 2014 lên 68% năm 2015. Việc các chủ shop đánh giá bán hàng trên mạng xã hội đạt hiệu quả cao hơn sàn thương mại điện tử có thể nhìn từ góc độ thói quen người tiêu dùng, ở đâu nhiều khách hàng đặt mua hơn thì nơi đó được đánh giá hiệu quả hơn.
Trao đổi với VnExpress, ông Trần Trọng Tuyến, Tổng thư ký Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) nhận xét: "Sàn thương mại điện tử và mạng xã hội là 2 kênh khác nhau, bổ trợ nhau chứ không mang tính cạnh tranh. Điểm mấu chốt là sự phân bổ đầu tư của người bán hàng cho kênh nào được đánh giá hiệu quả cao hơn kênh còn lại".
Số liệu khảo sát từ nền tảng bán hàng online Bizweb với hơn 2.000 chủ cửa hàng trực tuyến công bố đầu năm 2016 cũng cho thấy, Facebook được 51% chủ hàng đánh giá hiệu quả, trong khi sàn thương mại điện tử chỉ được 29%. "Kết quả này cho thấy mô hình sàn thương mại điện tử đang yếu thế hơn so với mạng xã hội, nếu xét về hiệu quả kinh doanh", ông Tuyến, người đồng thời là CEO của Bizweb nhận định.
Theo ông, mạng xã hội giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng nhanh chóng, giúp hai bên mua và bán tương tác trực tiếp như gửi bình luận, tin nhắn trao đổi, xin tư vấn, trả giá... theo thời gian thực, điều mà sàn thương mại điện tử vẫn chưa làm được.
Ông Trần Tuấn Anh, Giám đốc tài chính và vận hành Shopee Việt Nam cho rằng, thực tế trên là một thách thức, nhưng đồng thời là cơ hội cho các sàn thương mại điện tử tại Việt Nam để tăng tính cộng đồng trong mua sắm trực tuyến. "Sàn thương mại điện tử nên tập trung vào tương tác trực tiếp giữa người bán và người mua nhằm mô phỏng chính xác hành vi mua sắm của người Việt", ông chia sẻ.
Thống kê của Shopee khi tích hợp sàn thương mại điện tử với khả năng tương tác trực tiếp như mạng xã hội cho thấy, 71% người dùng sử dụng tính năng trò chuyện với chủ hàng trước khi mua. Ứng dụng cùng tên dành cho di động của đơn vị này hiện xếp thứ 2 trong danh sách phần mềm dành cho mua sắm trên App Store Việt Nam (hệ điều hành iOS) và thứ 6 trên Google Play (Android) với hơn 6.000 lượt tải về mỗi ngày.
Thực tế, không chỉ người tiêu dùng tại Việt Nam chuộng phương thức trao đổi trực tiếp trước khi mua hàng online. Tại Trung Quốc, "gã khổng lồ bán lẻ trực tuyến" Alibaba cũng tích hợp mạng xã hộivào trong các ứng dụng mua bán Tmall và Taobao, cho phép người dùng trao đổi với nhau trước khi giao dịch, và tạo các kênh theo dõi của những người nổi tiếng khi nhận xét về các sản phẩm. Bằng cách này, Alibaba đã hút được người dùng ở lại trên ứng dụng lâu hơn và chi tiêu thêm.
Hải Khanh