Vài tuần nay, nhiều khách hàng mua căn hộ dự án khu nhà ở phường Phú Hữu, TP Thủ Đức (Hausbelo), kéo đến trụ sở Công ty TNHH AHC Minh Sơn trên đường Điện Biên Phủ, quận Bình Thạnh đòi nhà, yêu cầu bồi thường thiệt hại. Lý do công ty này thông báo không thể thực hiện dự án, buộc phải tiến hành thanh lý hợp đồng.
Ông Kiên, một khách hàng mua căn hộ Hausbelo từ suất nội bộ do nhân viên Công ty AHC Minh Sơn sang tay, cho biết đã nộp 10% giá trị căn nhà; đồng thời phải nộp khoản tiền chênh lệch 260 triệu đồng. Nay dự án không thể triển khai, ông chỉ được trả lại tiền đặt cọc, không có tiền bồi thường và hàng trăm triệu tiền chênh đều mất sạch.
"Công ty AHC Minh Sơn giờ mới cho biết họ không phải chủ đầu tư và không đứng tên các hồ sơ pháp lý dự án này. Tôi sốc và cảm thấy bị lừa dối", ông Kiên nói.
Ông Kiên chỉ là một trong số hàng trăm khách hàng đặt cọc mua dự án này rơi vào tình cảnh trên. Hôm 20/4, hàng chục khách hàng mua căn hộ Hausbelo cũng tập trung đến văn phòng Công ty AHC Minh Sơn yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Chị Ly - người mua lại 3 thỏa thuận đặt cọc căn hộ dự án Hausbelo năm 2021- cho biết đã trả khoản tiền chênh lệch rất cao, song các hợp đồng của chị không được trả lãi suất chậm tiến độ, chỉ nhận được tiền gốc nên chị bị thiệt hại lớn. Chị yêu cầu AHC Minh Sơn bồi thường cọc theo tỷ lệ một đền ba, tức bồi thường gấp 3 lần số tiền gốc khách hàng đã đóng mới bù đắp được thiệt hại.
Ông Hùng cũng cho biết mua lại thỏa thuận đặt cọc căn hộ dự án này năm 2019 với chênh lệch 250 triệu đồng. Nay ông đề nghị công ty trả lại tiền cọc và tiền chênh lệch kèm lãi suất kể từ ngày bắt đầu huy động vốn đến ngày chính thức hoàn tiền.
Trường hợp chị Lượm mua thỏa thuận đặt cọc cuối năm 2022 (thời điểm khá muộn) nhưng cũng không được AHC Minh Sơn thông tin rõ ràng, thậm chí công ty vẫn ký thỏa thuận mới với khách hàng kèm điều khoản không hỗ trợ lãi suất chậm tiến độ. Do đó, chị đề nghị doanh nghiệp này bồi thường thiệt hại một đền một, trả tiền lãi từ ngày nhận tiền đến ngày hoàn tiền.
Ghi nhận của VnExpress cho thấy, dự án Hausbelo tuy mới là nhà trên giấy, với 888 căn hộ nhưng đã được bán hết ra thị trường năm 2019. Căn cứ theo thông tin hóa đơn do khách hàng cung cấp, họ chuyển tiền cọc trực tiếp cho đơn vị phát triển dự án là AHC Minh Sơn. Hiện nay, người đặt cọc mua căn hộ ngay từ đầu với công ty này (khách hàng F1), được trả lại tiền gốc 10% theo thỏa thuận đặt cọc, cộng với lãi suất 8% sau hơn 4 năm chờ đợi.
Trong khi rất nhiều người mua lại thỏa thuận đặt cọc căn hộ này phải chi tiền chênh rất lớn (tạm gọi là khách hàng F2, F3, Fn) lại thiệt đơn thiệt kép khi bị mất trắng khoản tiền sang nhượng hợp đồng và không được trả lãi suất 8%. Tiền chênh khách mua lại các căn 1-2 phòng ngủ và căn có sân vườn từ 100-230 triệu đồng, trong khi tiền chênh căn shophouse tầng trệt đến 500 triệu đồng mỗi căn.
Trước diễn biến trên, bà Phạm Thị Minh Kha, Giám đốc Công ty TNHH AHC Minh Sơn thừa nhận công ty không phải chủ đầu tư dự án Hausbelo nhưng doanh nghiệp đã thỏa thuận nhận chuyển nhượng dự án từ Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Minh Sơn (chủ đầu tư) từ cách đây 8 năm.
Giá trị chuyển nhượng tại thời điểm năm 2015-2016 gần 147 tỷ đồng, công ty đã thanh toán 60% số tiền theo tiến độ nhưng vẫn chưa được sang tên làm chủ đầu tư dự án. Đến nay, ước tính tổng khoản tiền AHC Minh Sơn thanh toán thêm, trả thay những chi phí pháp lý phát sinh của dự án cho Công ty Xây dựng Minh Sơn đã lên 150 tỷ đồng, tức lớn hơn giá trị chuyển nhượng dự án.
Bên cạnh mua lại dự án, AHC Minh Sơn cũng đã ký thỏa thuận dịch vụ với chủ đầu tư cũ để trở thành đơn vị phát triển dự án độc quyền, là cơ sở pháp lý để tiến hành ký thỏa thuận đặt cọc với khách hàng có nhu cầu mua căn hộ trong tương lai.
Bà Kha giải thích, theo thỏa thuận chuyển nhượng ban đầu, chủ đầu tư cũ có nghĩa vụ hoàn tất thủ tục pháp lý để chuyển nhượng dự án Hausbelo với chức năng thương mại cho Công ty AHC Minh Sơn trước ngày 31/1/2016, thủ tục quy hoạch 1/500 trước ngày 31/3 và thủ tục cấp phép xây dựng trước ngày 31/10 cùng năm. Tuy nhiên, chủ đầu tư cũ cứ lùi dần các mốc thời gian này, né tránh xác nhận tiến độ dự án cho đến cuối tháng 3 năm nay.
Giám đốc AHC Minh Sơn nói thêm, do nhận thấy tiến độ thủ tục pháp lý dự án quá chậm và kết nối với chủ đầu tư cũ không có kết quả trong thời gian dài, doanh nghiệp này buộc phải đi đến quyết định hoàn trả tiền cọc cho khách hàng.
Theo đó, bà cho biết những người đồng hành với công ty ngay từ đầu và đã đăng ký nguyện vọng mua dự án Hausbelo theo thông báo số 1 sẽ được hoàn tiền cọc và trả lãi 8%. Các trường hợp mua chênh lệch thứ cấp, AHC Minh Sơn chỉ hoàn cọc chứ không đủ tài chính bồi thường thiệt hại gồm lãi suất 8%, một đền một hoặc một đền ba theo nguyện vọng của họ. "Bởi chúng tôi cũng chịu quá nhiều thiệt hại trong dự án này do chủ đầu tư cũ bội tín và nguồn lực eo hẹp", bà nói.
Bà Kha cũng khẳng định Công ty AHC Minh Sơn và Công ty Xây dựng Minh Sơn là hai đơn vị khác nhau, không có bất kỳ quan hệ nào về cơ cấu cổ đông, không liên doanh, liên kết và có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh riêng biệt.
Lãnh đạo AHC Minh Sơn khẳng định công ty có trách nhiệm trực tiếp với khách hàng đã ký thỏa thuận đặt cọc dự án và sẽ tìm giải pháp bồi thường thiệt hại cho người mua bằng cách khởi kiện Công ty Xây dựng Minh Sơn ra tòa cuối tháng 5. Các thiệt hại của khách hàng phản hồi về cho công ty sẽ được tập hợp và trình bày trước tòa để có cơ sở phán quyết bồi thường cụ thể. Đến ngày 13/5, còn khoảng 192 căn hộ thuộc trường hợp này chưa ký thanh lý để nhận lại tiền cọc.
VnExpress cũng đã liên lạc với lãnh đạo Công ty Xây dựng Minh Sơn, chủ đầu tư dự án này, nhưng chưa được doanh nghiệp phản hồi.
Nhìn nhận sự việc trên, ông Nguyễn Lộc Hạnh, Tổng giám đốc Công ty Ngọc Châu Á - người có kinh nghiệm phân phối nhiều dự án - cho rằng AHC Minh Sơn không phải là chủ đầu tư dự án nhưng đã đứng ra ký các thỏa thuận đặt cọc, nhận tiền cọc, công bố giá, giới thiệu sản phẩm như vai trò của chủ đầu tư, là chưa phù hợp quy định. Hành vi này có thể hiểu là huy động vốn trái với Luật Kinh doanh Bất động sản.
Ông Hạnh giải thích, vai trò của đơn vị phát triển dự án, phân phối sản phẩm chỉ dừng lại ở mức trung gian giữa chủ đầu tư với khách hàng, thu tiền hộ chủ đầu tư nếu được ủy quyền và thu tiền xong phải chuyển ngược về cho chủ đầu tư. Mặt khác, đơn vị phát triển dự án phải có nghĩa vụ minh bạch thông tin pháp lý, tiến độ dự án đến người mua. Khoản tiền duy nhất đơn vị phân phối dự án có thể nhận được là phí môi giới (còn gọi là hoa hồng).
Luật sư Đặng Hoàn Mỹ, Đoàn Luật sư TP HCM cũng nhận định dự án Hausbelo thuộc loại bất động sản hình thành trong tương lai. Việc ký thỏa thuận nhận cọc từ khách hàng, được hiểu là hành vi huy động vốn. Dự án lại chưa có các văn bản pháp lý đầy đủ, vì vậy việc huy động vốn (nhận cọc) này là chưa đúng quy định.
Theo bà Mỹ, tất cả thỏa thuận huy động vốn từ dự án hình thành trong tương lai phải do chủ đầu tư dự án ký. Thỏa thuận dịch vụ giữa Công ty TNHH AHC Minh Sơn và Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Minh Sơn về việc phát triển độc quyền dự án tại thời điểm năm 2018 cũng chưa đủ cơ sở pháp lý.
Ngoài ra, bà này cho rằng cần làm rõ Công ty AHC Minh Sơn có chuyển tiền của khách hàng cho Công ty Đầy tư và Xây dựng Minh Sơn hay không? Nếu có thì cả hai công ty trên phải cùng giải quyết quyền lợi cho khách hàng.
Trường hợp thỏa thuận bồi thường không có kết quả, nếu khách hàng Hausbelo muốn đòi lại tiền có thể khởi kiện Công ty TNHH AHC Minh Sơn, khi đó Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Minh Sơn có thể bị liên đới. Còn nếu khách hàng muốn nhận nhà phải chờ dự án hoàn thiện, sau đó có thể yêu cầu công ty bồi thường vì chậm bàn giao.
Vũ Lê