Thông tin được Ths.BS Phạm Thành Luân, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, báo cáo tại Hội nghị Y học Pháp - Việt, ngày 4/10, nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Đây là dịp các bác sĩ, nhà khoa học trao đổi, tiếp cận với nền y học tiên tiến.
Tại Việt Nam, Bộ Y tế ước tính cả nước có 300.000 nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM), trong đó TP HCM khoảng 75.000 người. Đặc trưng của nhóm này là sống ở môi trường không an toàn, thường là nạn nhân của phân biệt đối xử, kỳ thị và bạo lực. Nhiều người sống lo âu, trầm cảm, lạm dụng chất gây nghiện như thuốc lá, rượu bia, ma túy.
Một nghiên cứu của Bệnh viện Đại học Y Hà Nội với người MSM trên 16 tuổi từ tháng 2-8/2021 đến phòng khám của bệnh viện, cho thấy 14,2% mắc trầm cảm, trong đó 2,7% ở mức độ nặng. "Tỷ lệ này cao gấp ba lần so với dân số trưởng thành", bác sĩ Luân nói, thêm rằng các yếu tố nguy cơ dẫn đến gia tăng trầm cảm ở nhóm người này là sang chấn thơ ấu, sự kiện căng thẳng, công khai xu hướng tính dục.
Trầm cảm làm tăng nguy cơ tự sát, lạm dụng rượu và ma túy, quan hệ tình dục không an toàn, nhiễm HIV. Riêng HIV, tỷ lệ nhiễm tăng rất nhanh, từ 2012-2020 tăng hơn 5 lần, từ 2,3% lên 13,3%, theo Bộ Y tế.
"Trầm cảm có thể là rào cản trong việc tìm kiếm sự chăm sóc và tuân thủ điều trị dự phòng trước phơi nhiễm", bác sĩ Luân nói.
Biểu hiện của trầm cảm là tâm trạng chán nản hoặc mất hứng thú, mệt mỏi cùng các yếu tố như thay đổi vị giác; rối loạn giấc ngủ; giảm hoặc mất năng lượng; cảm giác tội lỗi và vô giá trị; giảm tập trung và chú ý; giảm tự tin; suy nghĩ tiêu cực và bi quan; có ý tưởng và hành vi tự sát...
Theo bác sĩ Luân, sức khỏe tâm thần là một trong số các vấn đề ưu tiên hàng đầu nhưng ở nhóm MSM chưa được quan tâm. Trước bối cảnh này, bác sĩ đề xuất nâng cao nhận thức của cộng đồng và nhân viên y tế trong việc phát hiện và can thiệp trầm cảm ở những người đồng tính nam. Hỗ trợ cộng đồng này chiếm hữu danh tính và trao quyền tự quyết. Đào tạo các chuyên gia y tế và xã hội về thực tế cuộc sống của cộng đồng này. Triển khai các nghiên cứu cụ thể về lĩnh vực tâm lý của người đồng tính.
Tại hội nghị, ngoài vấn đề sức khỏe tâm thần, các bác sĩ, chuyên gia y tế của Pháp và Việt Nam cũng chia sẻ kiến thức, trao đổi kinh nghiệm về một số lĩnh vực như: Chẩn đoán hình ảnh, sản phụ khoa, ung thư - nhi khoa, nội-ngoại khoa, gây mê hồi sức, hệ thống y tế và biến đổi môi trường.
Lê Nga