"Do không phát hiện hoạt động địa chất nào bất thường, cảnh báo về chú ý đặc biệt đã kết thúc vào lúc 17h (15h giờ Hà Nội). Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa hoàn toàn không còn rủi ro động đất mạnh", Bộ trưởng Ứng phó Thảm họa Nhật Bản Yoshifumi Matsumura ngày 15/8 thông báo.
Nhật Bản dỡ bỏ cảnh báo sau một tuần kêu gọi người dân tăng cường cảnh giác với nguy cơ xảy ra siêu động đất có thể gây sóng thần và mức độ tàn phá lớn.
Cảnh báo được Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) đưa ra sau trận động đất mạnh 7,1 độ làm rung chuyển vùng tây nam Nhật Bản chiều 8/8 và khiến 14 người bị thương. Trong khuyến cáo về siêu động đất, JMA nói nguy cơ rung lắc mạnh và sóng thần có thể xảy ra xung quanh rãnh Nankai, rãnh ngầm chạy dọc bờ biển Thái Bình Dương.
Văn phòng Nội các Nhật Bản sau đó ban hành khuyến cáo cảnh giác về động đất và sóng thần đối với 707 địa phương ở 29 tỉnh. Thủ tướng Fumio Kishida đã phải hủy lịch trình công du 4 ngày ở Trung Á để tập trung điều hành chính phủ.
Một số siêu thị Nhật Bản phải hạn chế bán nước đóng chai, thực phẩm và mặt hàng sinh hoạt cơ bản như giấy vệ sinh vì nhu cầu tăng đột biến. Mạng lưới đường sắt cao tốc Nhật Bản cho giảm tốc độ các chuyến tàu, trong khi cơ sở hạt nhân được yêu cầu tăng cường kiểm tra khả năng ứng phó thảm họa.
"Chúng tôi trước đó đã yêu cầu các biện pháp cảnh giác đặc biệt, trong đó có khuyến cáo người dân chuẩn bị tinh thần sơ tán ngay lập tức trong đêm. Tuy nhiên, những bước này không còn cần thiết. Người dân Nhật Bản có thể trở lại với nhịp sống bình thường", ông Yoshifumi Matsumura nói.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử JMA phát cảnh báo về siêu động đất, khiến nhiều người Nhật bối rối và lo sợ, dù họ đã quen thuộc với các trận địa chấn.
Rãnh Nankai là vùng hút chìm dài khoảng 800 km, nơi mảng Á-Âu va chạm với mảng biển Philippines, khiến nó trượt xuống dưới và chìm vào lớp phủ của Trái Đất. Vùng hút chìm thường tạo ra những trận động đất mạnh 8-9 độ.
Chính phủ Nhật từng ước tính có 70-80% khả năng xảy ra siêu động đất mạnh 8-9 độ dọc rãnh Nankai trong vòng 30 năm tới, có thể làm rung chuyển khu vực rộng lớn từ Kanto đến Kyushu, gây sóng thần nhấn chìm các vùng ven biển Kanto đến Okinawa.
Trong kịch bản xấu nhất của siêu động đất Nankai, giới chuyên gia dự báo khoảng 300.000 người thiệt mạng và thiệt hại tài sản có thể hơn 1.360 tỷ USD.
Thanh Danh (Theo AFP, Kyodo)