Sau khi nhận tiền thù lao trả trước từ Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại Kunsten ở thành phố Aalborg, miền bắc Đan Mạch, nghệ sĩ Jens Haaning gửi họ tác phẩm là hai tấm vải trắng trống trơn được đóng khung.
Haaning đặt tên tác phẩm này là "Ôm tiền chạy mất", cho rằng nó phản ánh tình trạng trả lương thấp cho người lao động và khẳng định đây không phải hành vi trộm cắp.
Tác phẩm nghệ thuật mang tên "Ôm tiền chạy mất" của nghệ sĩ Jens Haaning ở một bảo tàng tại thành phố Aalborg, Đan Mạch ngày 25/9. Ảnh: Bảo tàng Kunsten.
"Đó là hành vi vi phạm hợp đồng và phá hợp đồng là một phần của tác phẩm này", Haaning nói với kênh DR của Đan Mạch ngày 25/9. "Tác phẩm này nói lên rằng tôi đã lấy tiền của họ".
Bảo tàng Kunsten không hài lòng với cách giải thích của Haaning, song vẫn trưng bày hai bức tranh trống trơn trong triển lãm Work It Out, thể hiện mối quan hệ giữa con người và công việc.
Khoản tiền 84.000 USD nằm trong thỏa thuận của Haaning với bảo tàng, theo đó nghệ sĩ này được trả trước khoảng 57.000 USD để lồng số tiền này vào một khung tranh, tái hiện một tác phẩm trước đó.
Trong tác phẩm được trưng bày trong giai đoạn 2007-2010, Haaning lồng những tờ tiền tương đương thu nhập trung bình hàng năm ở Đan Mạch và Áo vào hai khung tranh, để thể hiện mức chênh lệch thu nhập giữa hai nước.
Tác phẩm "Thu nhập trung bình năm của người Áo, 2007" được trưng bày giai đoạn 2007-2010. Ảnh: Sabsay Gallery.
Haaning gửi hai thùng kín tới bảo tàng Kunsten trước khi triển lãm khai mạc vào tuần trước. Khi các nhân viên bảo tàng mở thùng, họ rất ngạc nhiên khi thấy hai tấm vải trống trơn. "Tôi bật cười khi nhìn thấy nó", giám đốc điều hành bảo tàng Kunsten Lasse Andersson cho biết ngày 29/9.
Andersson cho biết bảo tàng bắt đầu nghi ngờ khi Haaning nói rằng đã tạo ra một tác phẩm mới mang tên "Ôm tiền chạy mất".
"Công việc ban đầu của Haaning là chuyển tiền bạc thành nghệ thuật. Tác phẩm mới nhắc nhở rằng chúng ta làm việc vì tiền", Andersson viết trong email. "Nó cũng châm ngòi cuộc tranh luận rằng tác phẩm của một nghệ sĩ nên được định giá thế nào".
Haaning giải thích ông quyết định giữ số tiền 84.000 USD sau khi từ chối ý tưởng tái hiện tác phẩm đã được sáng tác cách đây hơn một thập kỷ. Thay vào đó, Haaning muốn tạo ra một tác phẩm mới, giúp phản ánh tình hình công việc hiện tại của mình.
"Tôi khuyến khích những người lâm vào hoàn cảnh lao động khốn khó tương tự làm giống tôi", Haaning nói. Haaning cho biết phải trả khoảng 2.900 USD để tái tạo tác phẩm nghệ thuật cũ của mình và gọi đây là điều không công bằng.
Nghệ sĩ Jens Haaning trên ôtô ngày 25/9. Ảnh: DR.
Nghệ sĩ này ký hợp đồng với Kunsten, cam kết sẽ giao tác phẩm nghệ thuật và gửi trả 84.000 USD trước ngày 16/1/2022, khi triển lãm Work It Out đóng cửa. Bảo tàng Kunsten cho biết đang thảo luận với Haaning về thời hạn này, đồng thời thừa nhận nghệ sĩ đã tạo ra một tác phẩm mang tính khiêu khích.
"Đó không phải những gì chúng tôi thỏa thuận trong hợp đồng. Tuy nhiên, chúng tôi có những tác phẩm nghệ thuật mới và thú vị từ Haaning", giám đốc điều hành Andersson nói.
Haaning là một trong những nghệ sĩ nổi tiếng ở Đan Mạch với nhiều dự án gây chú ý, bao gồm việc vẽ lại quốc kỳ nước này bằng màu xanh lá cây. Haaning từng đưa một đại lý ôtô và một phòng khám trị liệu vào trong triển lãm tại Đan Mạch.
Nguyễn Tiến (Theo NPR)