![]() |
|
Nhạc sĩ Trần Tiến. |
- Anh có suy nghĩ gì về việc phát hiện chuyện đạo nhạc đang diễn ra hiện nay?
- Rất thích, rất đau, nhưng rất khoái.
- Vậy anh nói gì khi có ý kiến cho rằng hai bài "Sắc màu" và "Chiếc vòng cầu hôn" cũng là sản phẩm sao chép?
- Mọi người cứ hát cứ chửi khi thấy nhái của ai đó. Bài hát dẫu mang nặng đẻ đau, nhưng đã chẳng may là quái thai thì đành đau đớn mà chịu đựng. Chẳng người mẹ nào không bênh con mình, nhưng cũng biết trời cho thì được, con gà nào trót đẻ trứng ung thì mổ đi. Con mèo tội nghiệp nhà tôi đẻ ra 6 mèo con, tự nó cắn chết một con sống quặt quẹo nhất. Tôi thấy nó buồn mà chỉ muốn viết bài hát tặng nó.
Vừa rồi báo chí đã làm những việc rất hay là tạo được một trái bom hạt nhân mang phản ứng dây chuyền, động được cả thói ăn cắp của các ngành nghề khác. Chúng ta xóa đói, giảm nghèo để tiến tới xóa nạn trộm cắp hoành hành, nhất là tính cầm nhầm trong mỗi con người còn khó gấp nghìn lần...
- Như vậy, anh tự nhận hai ca khúc trên là copy?
- Là ăn cắp chứ còn gì nữa. Nếu hai bài hát đó các bạn hát lại nhiều lần vẫn thấy giống của người ta. Không nên có bất cứ một lý do nào có thể biện hộ cho sự giống nhau. Và người nhạc sĩ lại càng không nên giải thích về bài hát của mình...
- Nhưng tại sao anh lại giải thích về xuất xứ của hai bài đều bắt nguồn từ những nét dân ca anh sưu tầm ở Tây Nguyên và ở miền Trung, rồi còn cho địa chỉ người cung cấp chất liệu cho mình?
- Đấy chính là mắt xích quan trọng của vấn đề, đưa ra chuyện ăn cắp hay không, phải có bằng chứng. Mà bằng chứng phải có hội đồng chuyên môn có uy tín khẳng định, cùng sự phản biện của công tố, luật sư, nhân chứng, bị can. Phương tiện truyền thông mà cứ một chiều khẳng định, đưa ra một vài ý kiến của nhạc sĩ này nọ, một vài cuốn băng để công chúng nghe và phán xử. Đó là việc làm chưa đủ sức thuyết phục và chưa có tính chuyên môn của pháp chế. Dẫn đến sự hiểu lầm của công chúng và tất nhiên hậu quả là sự hạ bệ một tài năng một cách quá dễ dàng và cực kỳ thô bạo.
Chúng ta đang làm điều thiện hay điều ác đây? Chúng ta đang nhân danh xóa bỏ tệ nạn trộm cắp để xây dựng một mặt bằng nhạc trẻ trong sáng và đẹp đẽ hòng cống hiến những sản phẩm âm nhạc lành mạnh cho công chúng yêu nhạc. Họ không biết ăn nói, không có thế lực, không có tiền, không có diễn đàn để tự bảo vệ và cũng không có luật nào để bảo vệ. Họ chỉ biết lấy nhạc là điều duy nhất an ủi cuộc sống vốn quá khó khăn. Trong số họ mấy ai được học hành, dạy dỗ. Một trong số đó đã theo học lớp nhạc mồ côi của tôi. Tôi hiểu được phần nào lý do muốn nổi tiếng sớm, để có người kêu đi làm, đi làm rồi thì lấy nhạc Hàn, Thái bán để có tiền sống. Họ cũng chẳng biết thế nào là đạo nhạc (Như lời tâm sự của Phương Uyên).
- Anh nghĩ gì, sau cuộc bùng nổ về việc lộ ra chuyện đạo nhạc mạnh mẽ này?
- Một bộ mặt nhạc trẻ chán chường, tuyệt vọng. Sân khấu, thị trường vắng như chùa Bà Đanh. Giống như loan tin phở có mùi xác người, những người nấu phở có tài thì thường nghèo, không trường vốn, đành bỏ làm nghề khác. Loan tin gà cúm là hàng vạn con khỏe mạnh chết oan. Cách đây 30 năm trước có một nhạc sĩ tài ba cũng “tiêu đời” vì chót cầm nhầm một chút nhạc Nga. Chẳng ai cấm anh ấy sáng tác, nhưng anh cũng không còn đủ dũng khí để làm nghề. Cái nghề cực kỳ bạc bẽo và mong manh này. Không mấy ai thông cảm. Người càng có tài thì càng dại dột, ngu ngơ. Và dễ bị tổn thương nhất. Chưa đánh đã ngã gục rồi, còn nói chi bị rêu rao là ăn cắp.
- Như vậy theo anh là không nên phanh phui thêm những bài hát bị sao chép nữa?
- Làm nữa chứ, còn phải làm mạnh hơn là đằng khác. Tôi từng trả lời rằng tôi rất mong các bạn phát hiện thêm nhiều bài hát khác của tôi có sự chôm chỉa để tôi sửa, để có thể có nhiều bài hát hay nữa tặng các bạn. Không có một nhạc sĩ nào, dù tài năng nhất thế giới có thể dám chắc tác phẩm của mình không có một vài nốt giống nhạc người khác. Lịch sử âm nhạc thế giới đã chứng minh điều này.
Vấn đề ở cái tâm người sáng tác, muốn viết tặng mọi người, hay muốn bán. Đã bán thì lại thuộc phạm trù thương trường thế nào chẳng có lừa đảo. Còn chỉ lấy chữ “tình cho không” là hàng đầu, thì có sai thì sửa, mắc mớ gì mà phải hổ thẹn. Thậm chí phải cám ơn những người đã yêu mình chứ. “Yêu cho vọt, mà ghét cho thương” mà!
(Theo Thanh Niên)
