Ở cái thuở nhạc sĩ chỉ trông vào tiền tác quyền ít ỏi, nhiều người khôn ngoan (và có chút ít vốn liếng) không chấp nhận cảnh sống khổ đã nhảy sang kinh doanh. Ai bảo nhạc sĩ chỉ lãng mạn viển vông, nhiều người với tư duy kinh doanh sắc sảo đã trở thành đại gia trong giới doanh nhân. Trong số đó, Thanh Tùng và Phú Quang là hai cái tên nhạc sĩ doanh nhân nổi bật nhất.
 |
| Nhạc sĩ Thanh Tùng. Ảnh: L.A. |
Hai nhạc sĩ này nổi tiếng trước tiên bằng âm nhạc. Những ca khúc của họ mang phong cách riêng rõ nét, chan chứa vẻ lãng mạn của tâm hồn Việt. Nhưng lãng mạn không có nghĩa là phi thực tế. "Có thực mới vực được đạo", họ lao vào kinh doanh nhiều lĩnh vực. Thanh Tùng với thương hiệu nước khoáng Tubon (dù nghe đồn là lỗ chổng vó, phải bán nhà trả nợ), nhà hàng, khách sạn, vũ trường và thắng lớn trong lĩnh vực bất động sản. Ông cũng nổi tiếng là nhạc sĩ sành điệu số một trong giới, chơi xe hơi cổ, áo quần giày nịt đều là hàng cao cấp. Phú Quang thì làm bầu sô nhiều chương trình ca nhạc lớn, một thời nức tiếng với Catinat cà phê đường Đồng Khởi. Rồi gần đây, ông lại thành lập công ty hỗ trợ và phát triển nghệ thuật, băng đĩa, video ca nhạc... tiêu biểu là những sô ca nhạc của chính ông.
Một nhạc sĩ khác nổi tiếng đại gia, rồi cũng nhờ là một đại gia mới có tiền đầu tư mạnh vào âm nhạc và trở nên đình đám - Hà Dũng. Chính anh cũng thừa nhận mình là người đầu tư cho Hồ Quỳnh Hương "thăng" sao cấp tốc. Nghề chính của Hà Dũng là ông chủ của Công ty Việt Hà, làm đại diện cho hãng Boeing (mà người ngoài hay đùa là đại gia buôn máy bay), tư vấn chương trình nhà máy phát điện, kinh doanh du lịch, địa ốc... Thăng trầm cũng nhiều, nhìn vẻ ngoài nếu thật sự là đại gia thì Hà Dũng thuộc loại khiêm tốn với cách ăn mặc giản dị, trang nhã. Tuy vậy chớ lầm, trang phục giản dị đấy nhưng sờ vào toàn tiền đô mấy số 0. Âm nhạc có chất riêng, lại mạnh tay chi nên bộ đôi Hà Dũng - Hồ Quỳnh Hương lên như diều gặp gió.
Giàu nhờ âm nhạc
Sang thời buổi người người mơ làm ca sĩ, nhiều nhạc sĩ thời đại mới biết sáng tác và cả hòa âm phối khí bỗng trở nên có giá. Họ không phải lao vào kinh doanh, không phải lo toan vốn liếng sự nghiệp. Chỉ cần đôi chút hiểu biết về nghề, cộng kiến thức âm nhạc thu thập được, họ có thể hái ra tiền, tất nhiên số tiền kiếm được phụ thuộc vào chính khả năng và mức độ đầu tư của chính họ trong nghề nghiệp. Một ca khúc độc quyền có thể bán vài triệu đồng, một album hòa âm vài chục triệu đồng, rồi biên tập nhiều chương trình, băng đĩa, nhiều liveshow của ca sĩ... Cá biệt, một số nhạc sĩ nức tiếng được đặt hàng viết nhạc cho công ty này nọ một bài mấy chục triệu đồng là chuyện thường, rồi còn mảnh đất viết nhạc quảng cáo màu mỡ...
Những cái tên đáng nể nhất trong giới hiện nay về sáng tác, biên tập, hòa âm phối khí có thể kể đến Lê Quang, Quốc Bảo, Đức Trí, Võ Thiện Thanh, Hoài Sa ở phía Nam và Quốc Trung, Huy Tuấn, Anh Quân, Đỗ Bảo, Thanh Phương ở phía Bắc. Họ được đào tạo, học hành tử tế về nghề, một số còn đầu tư cho nghề nghiệp bằng con đường du học, mở mang kiến thức như Quốc Trung (Bulgaria), Đức Trí (Mỹ), Huy Tuấn và Anh Quân (Nga, Đức)... Đại đa số những tên tuổi ấy đều chọn con đường tự thân vận động bằng cách mở công ty riêng về âm nhạc hoặc ít nhất cũng có phòng thu riêng khép kín từ khâu sản xuất đến phát hành, như Đức Trí với Công ty Music Faces. Nhạc sĩ Huy Tuấn cho biết, mọi thu nhập của anh đều liên quan đến âm nhạc, chủ yếu là viết nhạc quảng cáo, nhạc phim, làm hòa âm phối khí, chứ tiền bản quyền ca khúc hay bán độc quyền chẳng đáng là bao. Đứng sau một chút, nhiều nhạc sĩ trẻ vốn không mấy kinh nghiệm và tài năng chỉ biết cóp nhặt nhạc Tàu một chút, Hàn một chút, Tây một chút cũng phất lên trong thời buổi âm nhạc trở thành hàng hóa mặc cả và chạy theo trào lưu này.
 |
| Nhạc sĩ Huy Tuấn. Ảnh: N.S. |
Nói giàu nhờ âm nhạc nhưng rồi từ thực tiễn suy ra mà thấy, các nhạc sĩ ấy cũng đang kinh doanh, chỉ có điều kinh doanh bằng "vốn tự có". Đó là chuyện mừng bởi không bao giờ dễ dàng cho người làm nghệ thuật có thể sống bằng nghề. Thời âm nhạc lên hương, nhạc sĩ, ca sĩ cũng nhờ đó mà lên hương cùng. Có điều, nhạc sĩ giàu nhờ âm nhạc kiểu này đòi hỏi họ phải luôn tự nhìn lại bản thân, chứ lâu ngày, óc sáng tạo có nguy cơ hao mòn, lối tư duy trăm hay không bằng tay quen dẫn đến sa sút chuyên môn, viết ra những ca khúc, làm những bản phối dễ dãi, na ná nhau như sản phẩm công nghiệp thì tên tuổi của họ dù có giá nhưng là cái giá của danh tiếng có sẵn, chứ về chất lượng, người kỹ tính khó chấp nhận được.
Vui một chút, ngoài những chuyên gia lái xế hộp như Quốc Trung, Anh Quân, Thanh Phương, các nhạc sĩ thường khiêm tốn đi xe máy hoặc xe ôm, nên muốn biết nhạc sĩ có giàu hay không thì nhìn vào bà xã hay người yêu của họ. Còn hỏi các anh làm nhạc có giàu không, hầu như không ai dám nói thẳng, chỉ úp úp mở mở "cũng sống được", bởi lẽ "nói ra cho thuế nó dí đầu tôi à?".
(Theo Thể Thao Văn Hóa & Đàn Ông)