Zhang Shihua, 76 tuổi, đang cùng vợ tận hưởng cuộc sống nghỉ hưu trên nhà xe - xe nhà di động (Recreational Vehicle - RV). Thời gian phong tỏa vì Covid-19, họ ở trên một cánh đồng rộng lớn ở khu tự trị Duy Ngô Nhĩ, uống bia và ngắm sao trời. "Chúng tôi là cặp đôi duy nhất trên vùng đất rộng lớn", người đàn ông 76 tuổi nhớ lại.
Ông Zhang đã tự thiết kế nội thất cho "căn nhà" của mình, trang bị thêm bếp, phòng tắm và cả chiếc bàn mạt chược có thể gấp được.
Twiggy He, 28 tuổi, nhân viên tiếp thị công nghệ số ở Thâm Quyến, khoe chiếc xe màu vàng cũng là căn nhà di động của cô khiến mọi người ghen tị. Căn nhà là chiếc xe tải cũ được tân trang, đủ tiện nghi như nhà bếp, nhà tắm và phòng khách có chiếc piano điện tử. Trước đây mỗi tháng, He phải trả khoảng 2.500 nhân dân tệ (8,8 triệu đồng) để thuê căn hộ, nhưng cô hiện chỉ trả khoảng 600 nhân dân tệ phí giữ xe. Mỗi ngày, He mất hai phút đi từ bãi xe lên văn phòng làm việc.
Sở hữu nhà xe đang là xu hướng mới ở Trung Quốc, nơi người giàu từng cạnh tranh nhau khoe những chiếc xe và căn nhà sang trọng lúc nghỉ hưu. Nhưng khi tăng trưởng kinh tế chậm lại, người dân Đại lục càng ưu tiên tính thực dụng, chuộng RV bởi được tự do đi lại, không phải trả tiền thuê nhà và tiện lợi khi du lịch hay cắm trại.
Trào lưu cắm trại quanh nhà xe đang dần hình thành ở Trung Quốc. Theo Viện nghiên cứu LeadLeo, tỷ lệ sở hữu RV tại Trung Quốc chỉ ở mức 0,14 xe trên 1.000 người, quá cách biệt với mức 40,4 RV ở Mỹ và thậm chí thấp hơn tỷ lệ 1,1 ở Nhật Bản. Tuy nhiên, theo Hiệp hội đại lý xe hơi nước này, số lượng RV bán ra đạt kỷ lục 13.000 chiếc trong năm 2023 tại Trung Quốc. Thị trường nhà xe di động Đại lục dự kiến sẽ đạt 8,8 tỷ USD vào năm 2030, với tốc độ tăng bình quân hơn 5% mỗi năm.
Các hãng xe nội địa từng ưu tiên sản xuất RV để xuất khẩu nay cũng tìm cách khai thác thị trường trong nước.
Hãng Compaks đã đầu tư một khu cắm trại lớn dành cho gia đình sở hữu RV. Họ còn liên kết với truyền thông tổ chức các triển lãm RV, tân trang các công viên phù hợp với RV, nhằm khuyến khích mọi người mua nhà xe đi cắm trại. Một giám đốc cấp cao của hãng nói giới trẻ ngày nay ngủ lều khi đi cắm trại, nhưng "không bao lâu nữa, họ sẽ không hài lòng với căn lều". Với dân số hơn 1,4 tỷ người, Trung Quốc có thể trở thành thị trường một triệu RV.
SAIC Maxus tìm cách thu hút giới trẻ bằng những chiếc nhà xe giá rẻ hơn. Một số phiên bản của mẫu xe tải nhỏ V90, có bếp nhỏ với lò vi sóng và máy điều hòa, giá bán là 273.600 nhân dân tệ, khoảng 37.700 USD. Một nhân viên tiếp thị của SAIC nói doanh số bán nhà xe của hãng đã tăng 50% từ tháng 1 đến nay. "Có người chọn lái chiếc xe cồng kềnh đi làm để có thể nghỉ ngơi trên xe", cô nói.
Các hãng xe điện cũng nhập cuộc đua mới khi "nhét" thêm công năng của phòng ngủ, nhà bếp, phòng giải trí vào những chiếc xe nhỏ hơn RV. Xe điện giờ không chỉ có tủ lạnh hay đầu máy karaoke, mà còn được bổ sung giường ngủ, bếp ăn, cây cảnh, các tiện ích giải trí khác khi đi du lịch, như trạm đỗ drone hay cần câu cá.
Cuộc đua nhà xe cung cấp cho nhu cầu ở và du lịch chưa dừng lại ở đó. Appotronics, hãng cung cấp công nghệ màn hình laser cho hơn 30% rạp chiếu phim ở Trung Quốc đang mong muốn biến chiếc xe thành phòng chiếu phim. BYD - hãng xe điện lớn nhất Trung Quốc - có kế hoạch gắn thêm drone vào xe hoặc tay lái có thể tháo rời để tiện chơi điện tử trong xe. Hãng Xpeng tiết lộ sẽ thêm những thiết bị có thể tạo ra bản đồ hiển thị 3D trong xe.
Nhà xe di động giờ đây bắt gặp dễ dàng trên đường phố và làng quê Trung Quốc do ngày càng nhiều người, cả người lớn tuổi và người trẻ, yêu thích sự tự do và tiện lợi của cuộc sống kiểu du mục.
Song Hảo (Theo Nikkei Asia, Financial Times)