Công ty Đầu tư Nam Phan (thuộc Nam Long Group) vừa công bố dự án nhà ở xã hội tại quận 9, TP HCM với mức giá 15 triệu đồng một m2 đã bao gồm thuế - phí, rẻ hơn 10-22% so với nhà thương mại cùng dự án và khu vực (17-19 triệu đồng một m2).
Theo đó, căn hộ nhỏ nhất bán theo diện nhà ở xã hội có giá 599 triệu đồng (2 phòng ngủ), mức giá này thuộc nhóm căn hộ có giá rẻ nhất quận 9 và khu Đông Sài Gòn. Dự án có quy mô 1.384 căn hộ tọa lạc tại mặt tiền đường song hành với cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây, giáp ranh quận 2, di chuyển dễ dàng về trung tâm quận 1 và khu đô thị Phú Mỹ Hưng, quận 7.
Nhờ giá rẻ, kết nối giao thông thuận tiện, chỉ trong ngày giới thiệu dự án đã có 500 căn hộ được khách hàng đặt chỗ. Tuy nhiên, dù giá rẻ, khách mua dòng sản phẩm này vẫn thiệt thòi vì chưa có cơ chế ưu đãi về lãi suất trong khi thu nhập đa phần thuộc nhóm thấp.
Giám đốc kinh doanh và marketing Công ty cổ phần đầu tư Nam Long, Nguyễn Minh Quang cho biết, nguyên nhân nhà ở xã hội có giá rẻ hơn nhà ở thương mại, là do được miễn tiền sử dụng đất và được giảm một nửa thuế giá trị gia tăng (VAT). Theo đó, khách mua nhà ở xã hội chỉ phải nộp 5% thuế VAT thay vì 10% như căn hộ thương mại.
Chính sách ưu đãi lãi suất cho nhà ở xã hội được đánh giá xa rời thực tế và chưa theo kịp với nhu cầu người dân. Ảnh: Hà Thanh
Tuy nhiên, ngoại trừ giá rẻ, dự án nhà ở xã hội này chưa thể tiếp cận chính sách vay hỗ trợ cho người mua. Khách hàng muốn tiếp cận dự án phải bị sàng lọc thuộc 8 nhóm theo quy định. Đa phần tổng mức lương không vượt quá 9 triệu đồng mỗi người một tháng nhưng lại phải chịu lãi suất như mua nhà ở thương mại thông thường. Người mua được vay với lãi suất 7% một năm trong 2 năm, sau đó sẽ trở về với mức lãi suất thả nổi. Lý do chỉ có chương trình vay này vì gói tài khóa Chính phủ hỗ trợ người mua nhà ở xã hội lãi suất 4,8% một năm ổn định trong 15 năm vẫn chưa khởi động.
Hồi giữa tháng 9/2016, một dự án nhà ở xã hội khác là Topaz Home tọa lạc tại quận 12, TP HCM do Công ty Vạn Thái Land làm chủ đầu tư, cũng công bố giá bán 600 triệu đồng một căn hộ nhỏ nhất. Tuy có giá rẻ hơn sản phẩm thương mại cùng dự án 2 triệu đồng mỗi m2 và rẻ hơn chung cư thương mại cùng khu vực 20-25% nhưng người mua không được hưởng ưu đãi lãi suất.
Đối tượng người có thu nhập trung bình thấp, công chức lại phải chịu lãi suất vay thả nổi theo cơ chế thị trường. Môi giới dự án này cho biết, khách hàng phải tuân thủ quy trình xét duyệt theo đúng quy định diện mua nhà ờ xã hội nhưng gói lãi suất được áp dụng hiện nay là 7,5% trong năm đầu tiên, sau đó thả nổi, tức cộng thêm biên độ 3-3,5% một năm.
Trước đó, từng có doanh nghiệp kinh doanh nhà ở xã hội tại TP HCM gặp phải khó khăn do gói 30.000 tỷ đồng (lãi suất 5-6% một năm kéo dài trong thời gian vay hoặc điều chỉnh thấp hơn lãi suất thả nổi trên thị trường) dừng giải ngân hợp đồng mới. Gói tài khóa này ra đời nhằm tháo gỡ khó khăn trong giai đoạn thị trường bất động sản khủng hoảng, dành cho người mua nhà ở xã hội, nhà thương mại giá không quá 1,05 tỷ đồng một căn.
Tại buổi gặp nhà đầu tư quý III/2016, Chủ tịch Công ty Địa ốc Hoàng Quân - Trương Anh Tuấn cho rằng việc giải ngân gói 30.000 tỷ đồng bị gián đoạn khiến các dự án nhà ở xã hội của doanh nghiệp bị ảnh hưởng. Cụ thể, quá trình thi công chậm lại 3-4 tháng, chờ dòng vốn từ gói tín dụng hỗ trợ này cho nhóm khách hàng tiếp tục giải ngân hợp đồng cũ.
Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM, Lê Hoàng Châu cho biết, Luật Nhà ở năm 2014 đã xác lập chính sách nhà ở xã hội, nhưng đến nay vẫn chưa thể triển khai được. Nguyên nhân là do các Bộ vẫn chưa trình Chính phủ để bố trí nguồn tái cấp vốn từ ngân sách cho các Ngân hàng Chính sách xã hội, Vietcombank, VietinBank, Agribank và BIDV. Vì vậy, hiện chưa có nguồn vốn để triển khai chương trình nhà ở xã hội.
Ngày 6/6/2016, Thủ tướng đã ký Quyết định số 1013 quy định lãi suất cho vay mua nhà ở xã hội là 4,8% một năm, áp dụng đến hết ngày 31/12/2016 tại Ngân hàng Chính sách xã hội. Do chính sách này vẫn chưa thực hiện được, trong thời gian qua, người mua nhà ở xã hội tiếp cận gói tín dụng 30.000 tỷ đồng, ưu đãi lãi suất 5% một năm.
Tuy nhiên, gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng về cơ bản đã kết thúc, trong lúc chính sách tín dụng nhà ở xã hội chưa triển khai được, nên người thu nhập thấp đô thị và các đối tượng chính sách chưa có cơ hội để tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi để tạo lập nhà ở.
Thống kê của Hiệp hội Bất động sản TP HCM, hiện nay cả đô thị này chỉ có 8 dự án nhà ở xã hội của các doanh nghiệp được vay vốn ưu đãi từ gói 30.000 tỷ đồng. 3 dự án nhà ở xã hội thực hiện bằng vốn của doanh nghiệp. Dự kiến TP HCM có 39 dự án nhà ở xã hội lên kế hoạch triển khai trong 4 năm tới.
Vũ Lê