Ngày 1/5, trên Guardian, bạn của Paul Auster - tác giả Jacki Lyden - cho biết nhà văn mất một ngày trước tại nhà riêng ở khu Brooklyn (New York).
Nhà văn Paul Auster. Ảnh: Guardian
Hồi tháng 11/2023, trong cuộc phỏng vấn với Guardian, tác giả nói khi đang hoàn thiện bản thảo cuốn Baumgartner cuối năm 2022, ông thường lên cơn sốt vào chiều tối. Ban đầu, Auster được chẩn đoán mắc viêm phổi từ di chứng hậu Covid-19, nhưng cuối cùng phát hiện ung thư. "Từ đó việc điều trị không dừng lại, và tôi thấy mình thật sự vô dụng. Tôi trải qua khoảng thời gian khó khăn khắc nghiệt để tạo ra những điều kỳ diệu", nhà văn nói.
Paul Auster được độc giả biết đến qua những cuốn tiểu thuyết hậu hiện đại. Nhiều câu chuyện của ông thường có chủ đề về sự trùng hợp ngẫu nhiên, điều may rủi và số phận con người.
Năm 2008, nhà phê bình Michael Dirda viết: "Auster thiết lập một trong những khía cạnh đặc biệt nhất trong văn học đương đại. Giọng văn của ông có tính thôi miên như của Ancient Mariner. Hãy bắt đầu đọc một trong những cuốn sách của ông ấy, và đến trang thứ hai, bạn không thể chọn cách nào khác ngoài việc thưởng thức chúng", Dirda nhận định.
Tác giả sinh ra ở Newark, New Jersey, năm 1947. Trên một số bài báo, Auster cho biết sự nghiệp văn chương của ông bắt đầu từ năm tám tuổi khi ông không xin được chữ ký từ cầu thủ bóng chày Willie Mays, do Auster và cha mẹ ông đều không mang theo bút. Từ đó trở đi, lúc nào trong túi nhà văn cũng thủ sẵn cây bút chì. "Nếu có một cây bút chì trong túi, rất có thể một ngày nào đó bạn sẽ bắt đầu sử dụng nó", nhà văn viết trong một bài luận năm 1995.
Auster và vợ, Siri Hustvedt, trong ngôi nhà ở Brooklyn (New York, Mỹ) năm 2020. Ảnh: Alamy
Khi đang đi bộ đường dài (hiking) trong một trại hè ở tuổi 14, Auster chứng kiến một cậu bé cách ông chỉ vài cm bị sét đánh chết. Nhà văn cho rằng sự việc này "đã thay đổi hoàn toàn" cuộc đời ông, và ông nghĩ đến khoảnh khắc đó mỗi ngày. Năm 2017, trên tạp chí The New Yoker, nhà phê bình Laura Miller cho rằng kỷ niệm tác động sâu sắc đến Auster, khiến chủ đề về sự may rủi xuất hiện lặp đi lặp lại trong tiểu thuyết của ông.
Auster học tại Đại học Columbia trước khi chuyển đến Paris vào đầu những năm 1970, nơi ông kiếm sống bằng nghề dịch các tác phẩm văn học Pháp. Tại đây, ông sống với bạn gái, nhà văn Lydia Davis. Năm 1974, họ trở lại Mỹ và kết hôn. Năm 1977, cả hai có một con trai, Daniel, nhưng ly thân không lâu sau đó. Ông cưới Siri Hustvedt vào năm 1981, chuyển đến sống tại Brooklyn, có con gái tên Sophie Auster.
Vào tháng 1/1979, cha tác giả qua đời. Sự việc trở thành cảm hứng cho cuốn hồi ký đầu tiên của nhà văn - The Invention of Solitude (Khởi sinh của cô độc), xuất bản năm 1982. Bước đột phá đến với Auster khi ông ra mắt City of Glass (Thành phố thủy tinh) năm 1985, cuốn tiểu thuyết đầu tiên trong bộ ba The New York Trilogy. Trong sách, Paul sử dụng những câu chuyện bí ẩn không lời giải để đặt câu hỏi về danh tính con người và chủ nghĩa hiện sinh.
Bìa "Khởi sinh của cô độc". Sách 274 trang, do Phương Huyên dịch, xuất bản lần đầu năm 2013. Ảnh: NXB Trẻ
Ông từng được trao giải thưởng Hoàng tử xứ Asturias về văn học, giải Médicis cho tiểu thuyết nước ngoài (Pháp), giải thưởng Tinh thần Độc lập hạng mục Kịch bản xuất sắc (phim Smoke, 1995) và Giải Premio Napoli với cuốn Sunset Park (2010). Paul Auster còn là thành viên Viện Hàn lâm Nghệ thuật và Văn học Mỹ, Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Mỹ, được tặng Huân chương Văn học Nghệ thuật Pháp năm 2007.
Quế Chi (theo Guardian)