Nhà tù Hỏa Lò nằm trên con phố cùng tên ở quận Hoàn Kiếm là địa danh lịch sử, điểm du lịch nổi tiếng của Hà Nội. Đây cũng là nơi giam giữ tù binh John McCain trong hơn 5 năm, từ tháng 10/1967. Công trình do thực dân Pháp xây dựng năm 1896 để giam giữ tù nhân chính trị với tên tiếng Pháp là Maison Centrale. Sau này, các tù binh phi công Mỹ gọi nhà tù Hỏa Lò là "Hanoi Hilton".
Ngày 26/10/1967, quân đội Việt Nam đã bắn hạ máy bay ném bom A-4E Skyhawk do phi công John McCain điều khiển. Sau khi được cứu sống tại hồ Trúc Bạch, ông phải vào nhà tù Hỏa Lò như nhiều phi công Mỹ bị bắt khác.
Hiện tại, nhà tù Hỏa Lò còn trưng bày một số hiện vật quan trọng về thượng nghị sĩ Mỹ. Trong ảnh là bộ quần áo của những phi công Mỹ như John McCain sử dụng mà quân đội và người dân Việt Nam tịch thu. Trong hộp kính còn lưu giữ đầy đủ mũ, giày, áo quần, dù, áo phao...
Hình ảnh một giường bệnh, nơi điều trị cho các phi công Mỹ ở nhà tù Hỏa Lò. Khi máy bay bị bắn rơi, John McCain gãy hai tay và một chân, ông đã được các bác sĩ quân y Việt Nam chữa trị.
Sau khi Hiệp định Paris được ký kết năm 1973, ông John McCain (hàng đầu bên phải) và các tù nhân chiến tranh Mỹ khác được trao trả tại sân bay Gia Lâm để quay về quê nhà.
Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò là một trong những điểm đến thu hút đông du khách trong nước và quốc tế. Trong năm 2017, nơi đây đã đón hơn 340.000 lượt khách, doanh thu đạt khoảng 9 tỷ đồng.
Không gian trưng bày hiện vật làm du khách cảm thấy ghê rợn nhất phải kể tới phòng có máy chém. Dụng cụ có từ thời trung cổ được dùng để xử tử các chiến sĩ yêu nước bị giam cầm như Nguyễn Thái Học, Phó Đức Chính, Nguyễn Đức Cảnh...
Khách Tây nín thở khi lần đầu thấy máy chém trong nhà tù Hỏa Lò. Video: Thanh Tùng - Hương Chi.
Sau chiến tranh, bên hồ Trúc Bạch ven đường Thanh Niên có đặt bức phù điêu khắc họa hình ảnh John McCain bị bắn rơi. Khi biết tin Thượng nghị sĩ John McCain qua đời ngày 25/8 (6h28 ngày 26/8 giờ Việt Nam) vì căn bệnh ung thư não, nhiều người đã tới viếng ông tại nơi đặt bức phù điêu.
Hương Chi
Ảnh: Ngọc Thành