Vài tuần nay, trên nhiều tuyến đường nội đô Sài Gòn rộ lên dòng sản phẩm nhà phố giá rẻ nhất từ trước tới nay. Đơn cử tại khu vực quận 7, dọc theo tuyến đường Huỳnh Tấn Phát, nhiều cột đèn, bảng hiệu giao thông có treo hoặc dán các bảng quảng cáo chào bán nhà 3 tầng đúc thật, cách Phú Mỹ Hưng một km, giao nhà trước Tết Nguyên đán 2015 chỉ với 775 triệu đồng một căn.
Tương tự, dọc theo tuyến đường Lê Văn Lương, Nguyễn Hữu Thọ ở khu Nam, Xa lộ Hà Nội, Nguyễn Duy Trinh ở khu Đông thành phố và cả Bình Tân, Bình Chánh, khu vực quận 12, Hóc Môn cũng xuất hiện bảng quảng cáo loại nhà phố tầm 570-800 triệu đồng một căn. Điểm chung của dòng sản phẩm này là có quãng đường di chuyển từ nơi ở đến khu trung tâm TP HCM (quận 1) khoảng 14-15 km, xa hơn tầm 18 km. Nhà được xây dựng theo quy mô nhỏ, 7-8 căn hoặc hơn chục căn một cụm.
Khảo sát của VnExpress, tại huyện Nhà Bè, loại nhà phố siêu rẻ này nằm trong hẻm (thường là khu đất án ngữ đường cùng) có diện tích đất 27 m2 một căn trở lên (ngang 3 m dài 9 m), diện tích sàn 83m2. Bên bán xây 2 hoặc 3 căn trên cùng một thửa, sổ hồng chung nhưng mỗi nhà đều có tường riêng để cách âm. Tổ ấm tương lai có một phòng khách, một bếp, 2 nhà vệ sinh, 2 phòng ngủ và giếng trời để lấy ánh sáng, thông gió.
Tại quận 9, 12, Thủ Đức, huyện Hóc Môn còn xuất hiện loại nhà phố rẻ hơn cả khu Nhà Bè, chỉ 570-600 triệu đồng một căn, phổ biến nhất là mức giá 700 triệu đồng. Thậm chí với bán kính xa hơn, khoảng cách từ 17-20 km đến trung tâm quận 1, giá nhà phố đã xây hoàn thiện ở vùng ven còn mềm hơn nữa, tầm 500-550 triệu đồng một căn.
Trả lời về vấn đề pháp lý của loại nhà phố siêu rẻ này, anh Hoài Nam, một môi giới chuyên phân khúc nhà bình dân tại quận 9, 12, Thủ Đức, Hóc Môn giải thích, đây là loại nhà phố giá cực "mềm" nhưng vẫn đảm bảo pháp lý.
Theo đó, hầu hết khu đất để xây nhà phố giá rẻ có nguồn gốc nông nghiệp đã chuyển mục đích sử dụng thành thổ cư và thực hiện nghĩa vụ tài chính (nộp thuế) đầy đủ. Chủ đầu tư sẽ xin giấy phép xây dựng cho toàn khu đất và tiến hành xây dựng. Các công ty làm loại nhà này chuyên phục vụ thị trường ngách, dành riêng cho những người không thích ở chung cư nhưng túi tiền hạn chế. "Tuy là sổ hồng chung cho 2-3 căn nhà trên một thửa đất nhưng vẫn đảm bảo pháp lý. Khi mua bán chỉ cần các chủ hộ còn lại cùng ký xác nhận thì giao dịch được xem như hợp lệ", anh Nam nói.
Một nhà đầu tư có gần 10 năm kinh doanh nhà phố tại TP HCM cho biết, loại nhà giá rẻ này có lợi thế là thuộc dòng sản phẩm cá biệt, số lượng ít, phù hợp với túi tiền của người có thu nhập khiêm tốn. Nhà có đủ công năng, không gian không quá chật chội, chất lượng xây dựng thuộc loại trung bình (chấp nhận được). "Bất động sản có rẻ hay không còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố, nhưng cách trung tâm 14-18 km, giá hơn nửa tỷ đồng đến 700-800 triệu đồng một căn nhà phố 2 tầng là mức giá hấp dẫn nhất hiện nay", ông nhận định.
Tuy nhiên, khuyết điểm của loại nhà này là nằm trên đường cụt, hẻm cùng và khó mua đi bán lại, hầu như không có nhiều cơ hội tăng giá theo thời gian. Chủ nhà chỉ có thể bán lại cho những khách hàng có cùng nhu cầu với mình chứ không thể bán đại trà. "Đây là loại hình bất động sản tiêu dùng cá biệt, không thích hợp để đầu tư hay đầu cơ", nhà đầu tư này đánh giá.
Tổng giám đốc Công ty Techcomreal, Nguyễn Xuân Lộc cho rằng nhà phố dưới 800 triệu đồng một căn tại TP HCM tuy có giá trị thuộc hàng thấp nhất hiện nay nhưng vẫn được liệt vào nhóm sản phẩm nhà đất tiêu dùng an toàn. "Thứ nhất, nó hợp pháp. Thứ hai nó phục vụ một nhóm khách hàng bức bách về nhà ở", ông nhận xét.
Theo ông Lộc, các cặp vợ chồng trẻ chưa tích lũy được tài chính nhiều, những người nhập cư đang cần an cư tại TP HCM trong giai đoạn 5-10 năm lập nghiệp thường là đối tượng săn lùng loại nhà phố này để giải quyết nhu cầu về nhà ở. Tuy nhiên, xét trên bình diện chung toàn thị trường, đây vẫn là loại hình nhà ở không nên khuyến khích.
CEO Techcomreal phân tích, sản phẩm này còn nhiều hạn chế về quy hoạch mỹ quan đô thị, thiếu không gian xanh, chưa đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy (nằm trong đường cùng, hẻm cụt), thủ tục mua bán rườm rà và thanh khoản không cao. "Nhà phố giá rẻ được chấp nhận vì tính thị trường, nhưng không nên khuyến khích phát triển đại trà để giữ cân bằng quy hoạch đô thị", ông cho hay.
Vũ Lê