Với vai trò là nguồn cung cấp nước chủ lực của thành phố, Nhà máy nước Thủ Đức vừa cung cấp nước cho đời sống vừa hỗ trợ cho các ngành công nghiệp và dịch vụ. Nhà máy rộng 51,44 ha, tọa lạc tại số 2 đường Lê Văn Chí, phường Linh Trung, TP Thủ Đức, nằm ở phía Bắc TP HCM.

Sản lượng nước sạch hiện tại của nhà máy đạt trung bình 700.000 m3/ngày, trong đó một phần lớn được phân phối từ trạm bơm Hóa An. Nhà máy nước Thủ Đức có nhiệm vụ chính là bơm nước sông Đồng Nai về công trình xử lý nước ở Thủ Đức, xử lý thành nước sạch đạt tiêu chuẩn chất lượng. Sau đó, bơm vào hệ thống ống truyền dẫn chính (từ nhà máy đến trạm phân phối Điện Biên Phủ). rồi từ đó phân phối vào mạng cấp 2, 3 đến người tiêu dùng trong TP HCM.

Nhà máy nước Thủ Đức, tiền thân là Sở Sản xuất nước Đồng Nai, 58 năm qua, góp phần quan trọng trong cung cấp nguồn nước sạch, đảm bảo chất lượng, phục vụ hàng triệu cư dân của thành phố.

Ngày 23/9/1963, hợp đồng xây dựng Nhà máy nước Thủ Đức và Trạm bơm nước sông được ký kết. Chỉ trong vòng ba năm, ngày 1/7/1966, nhà máy đã hoàn thành giai đoạn thử nghiệm. Đến ngày 12/12 cùng năm, nhà máy chính thức đi vào hoạt động. Công trình có công suất thiết kế ban đầu 450.000 m3/ngày đêm, sử dụng công nghệ hiện đại của Mỹ.

Giai đoạn sau năm 1975, cán bộ công nhân viên bên cạnh duy trì hoạt động còn đặt ra phương châm "Tận dụng mọi nguồn lực hiện có", đảm bảo cung cấp nước sạch liên tục trong bối cảnh đất nước đang tái thiết.

Năm 1979, Sở Sản xuất nước Đồng Nai được đổi tên thành Nhà máy nước Thủ Đức, trở thành một trong những đơn vị quan trọng trực thuộc Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn TNHH MTV (Sawaco). Từ sau năm 2000, sự ra đời của các nhà máy nước mới như Tân Hiệp, BOO Thủ Đức, Thủ Đức 3 đã giảm tải áp lực cho Nhà máy nước Thủ Đức, tạo điều kiện để Thủ Đức tập trung nâng cấp công nghệ và cải thiện quy trình sản xuất. Dù có thêm các nguồn nước khác, Nhà máy nước Thủ Đức vẫn giữ vai trò quan trọng, cung cấp gần một nửa nhu cầu nước sạch của TP HCM.

Nhà máy nước Thủ Đức đạt được những thành tựu đáng chú ý, trong đó có việc áp dụng công nghệ tiên tiến trong xử lý nước. Quy trình xử lý nước từ nguồn sông Đồng Nai trải qua 4 bước chính. Đầu tiên là thu nước sông, nước được bơm từ trạm Hóa An, thông qua hệ thống ống dẫn đường kính lớn (2,4 mét) về nhà máy. Bước tiếp theo là xử lý sơ cấp, theo đó nước được hòa trộn với hóa chất PAC tại bể trộn sơ cấp, loại bỏ tạp chất lớn. Bước thứ ba là lắng và lọc nước, qua bể lắng ngang, 80% tạp chất được loại bỏ trước khi nước đi vào hệ thống lọc cát nhanh. Cuối cùng là khử trùng và hoàn thiện: các dung dịch như clor, fluor, vôi được bổ sung để đảm bảo tiêu chuẩn nước sạch.

Đại diện Sawaco cho biết, hệ thống tự động hóa tại Nhà máy nước Thủ Đức một phần giúp nâng cao hiệu quả, nhưng vẫn cần đầu tư thêm để hoàn toàn loại bỏ các phương pháp thủ công, đảm bảo an toàn và chất lượng cao hơn.

Trên hành trình gần 60 năm, những nỗ lực của cán bộ công nhân viên nhà máy là minh chứng rõ nét cho tinh thần vượt khó, sáng tạo và trách nhiệm. Cuốn kỷ yếu "Nhà máy nước Thủ Đức - 50 năm không ngừng nghỉ" là lời tri ân gửi đến các thế hệ đi trước, đồng thời khích lệ lớp trẻ tiếp tục giữ vững thương hiệu "Nước Thủy cục" và "Nước máy" của nhà máy.

Với tầm nhìn tương lai, Nhà máy nước Thủ Đức sẽ tiếp tục cải tiến, nâng cao chất lượng sản phẩm, hướng tới sự phát triển bền vững, góp phần xây dựng thành phố hiện đại, văn minh.

Kim Ánh