Tọa lạc trên phố Tràng Tiền, Nhà hát Lớn Hà Nội là điểm nhấn của thủ đô. Khởi công năm 1901, công trình hoàn thành năm 1911 theo mẫu Nhà hát Opéra Garnier ở Paris (Pháp), nhưng tầm vóc nhỏ hơn và sử dụng các vật liệu phù hợp với điều kiện khí hậu địa phương. Hai kiến trúc sư người Pháp Harlay và Broyer đã thiết kế công trình này.
Giữa tháng 7, công trình này được chỉnh trang, trong đó có việc sơn mới tường, các thanh sắt. Đến nay, toàn bộ mặt tiền nhà hát đã được sơn mới với hai màu trắng và vàng tươi. Tuy nhiên, rất nhiều người dân và các kiến trúc sư không đồng tình với diện mạo mới này.
GS Hoàng Đạo Kính, người trực tiếp chủ trì việc trùng tu Nhà hát Lớn năm 1996, nhận xét: “Nhà hát Lớn đẹp ở sự quý phái chứ không phải là màu sơn chói lọi như bây giờ. Màu sắc mới làm phá nát không gian kiến trúc của di tích lịch sử”. Ông Kính cho rằng việc trùng tu di tích mà không hỏi ý kiến chuyên gia có kinh nghiệm là điều đáng tiếc.
Theo GS Kính, lần đầu trùng tu có sự chỉ đạo của Thủ tướng Võ Văn Kiệt và Bộ trưởng Văn hoá Thông tin Nguyễn Khoa Điềm dù Nhà hát Lớn chưa được công nhận Di tích quốc gia. Nhiều chuyên gia Pháp cũng sang tận nơi trực tiếp tham gia vào dự án.
Việc trùng tu khi ấy, GS Kính cho biết, được nghiên cứu rất tỉ mỉ để giữ được tính nguyện vẹn, không làm ảnh hưởng đến kiến trúc, tinh thần của công trình. Việc chọn màu sơn không phải ngẫu nhiên mà là màu đặc trưng của các khu nhà Pháp, có sự tính toán, pha chế phù hợp với màu của quảng trường.
Trao đổi với VnExpress, bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt, Giám đốc Nhà hát Lớn, cho biết nhà hát đang trong thời gian sửa chữa, chưa hoàn thiện. Màu sơn mặt tiền sẽ còn phải sơn tiếp. Việc tu sửa đã xin phép cơ quan chức năng.
Tuy nhiên, Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch Hà Nội cho biết chưa nhận được đề nghị tu sửa. Cục Di sản (Bộ Văn hoá) xác nhận đến hôm nay vẫn chưa nhận được công văn xin phép sơn sửa lại Nhà hát Lớn.
Với Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia, theo điều 34 Luật di sản, việc bảo quản, tu bổ và phục hồi phải được xây dựng thành dự án trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, phải bảo đảm giữ gìn tối đa nguyên gốc. Ở đây thẩm quyền quyết định thuộc về Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch.
Phía sau của Nhà hát được quây lưới kín, các công nhân đang bóc những lớp sơn cũ bong tróc từ trước.
Từng bóng đèn ở khu để xe cũng được tháo xuống và làm sạch.
Nhiều người đi đường ngạc nhiên với diện mạo mới của Nhà hát Lớn, nơi Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa họp khóa đầu tiên và thông qua bản Hiến pháp đầu tiên năm 1946.
Giang Huy - Quỳnh Trang