Nhà giàn DK1 - cột mốc chủ quyền giữa biển khơi

Ngày 4/7, trong lúc các chiến sĩ Tiểu đoàn DK1, Bộ Tư lệnh vùng 2 Hải quân (Bà Rịa - Vũng Tàu) chuẩn bị cho buổi lễ kỷ niệm 25 năm ngày thành lập Nhà giàn DK1, thiếu tá Bùi Xuân Bổng lại khăn gói lên đường để tiếp tục nghĩa vụ thiêng liêng của mình. Ông là một trong những người tiên phong, suýt bỏ mình giữa biển khi cùng đồng đội đến vùng biển đảo phía Nam bảo vệ nhà giàn những ngày đầu tiên.

Thiếu tá Bổng – Chỉ huy trưởng nhà giàn từ khi 23 tuổi. Đó cũng là năm đầu tiên ông Bổng được chuyển từ quân chủng Phòng không sang quân chủng Hải quân. Lạ lẫm với lần đầu tiên ra biển, song người sĩ quan trẻ vẫn hăng hái nhận nhiệm vụ với quyết tâm giữ vững biển đảo.

Ông cho biết, DK1 khi ấy chỉ có 3 nhà giàn và đều được xây dựng khá thấp, vị trí trọng yếu chỉ cách mặt nước chừng 6 mét. Khung thép không được vững vàng như hiện nay, các chân giàn chỉ mới cắm xuyên qua pông tông đặt trên nền san hô chứ chưa có hệ thống bám rễ. Việc thi công nhà giàn cũng được triển khai hầu hết các công đoạn từ trong đất liền, sau đó kéo ra vị trí cần dựng, thả chìm xuống đáy biển rồi tiếp tục bơm bêtông xuống.

Sau gần một năm bám biển với tinh thần vừa làm việc vừa thích nghi, đến khoảng 24h ngày 4/12/1990, một cơn bão đi ngang khiến nhà giàn DK1/3 đã bị nghiêng chừng 15 độ. Trên giàn lúc đó có tất cả 8 chiến sĩ. Ông Bổng động viên anh em cố bám giữ nhà giàn đồng thời chuẩn bị phao và các thiết bị chuyên dụng kết nối lại với nhau, đề phòng khi nhà giàn đổ. "Đến khoảng 2h sáng hôm sau, một đợt sóng lớn ập xuống khiến cho cả nhà giàn đổ chìm xuống nước. Mọi người bị sóng đánh văng khắp nơi, không thể liên kết lại với nhau như dự tính trước đó", giọng ông Bổng trầm lại.

Mỗi người lúc này tự tìm kiếm những chiếc phuy, can nhựa hoặc bất cứ thứ gì có thể bấu víu để chịu đựng những cơn sóng dữ cứ quật thẳng vào người. Ông Bổng gọi đồng đội đến khản giọng nhưng không ai trả lời. Trời dần sáng. Nhiều giờ sau đó vẫn không thấy lực lượng cứu hộ. Thời điểm cuối năm, nước biển rất lạnh.

"Sau đúng 14 giờ lênh đênh trên mặt biển, mọi hy vọng đều đã tắt dần. Cơ thể rã rời gần như tê liệt, chỉ cần buông tay là tất cả kết thúc. Đúng lúc này tôi thấy thấp thoáng tàu của những đồng đội. Tuy nhiên, lực lượng cứu hộ chỉ vớt được 5 người, 3 đồng chí còn lại của tôi đã không thể tìm thấy", ông Bổng kể.

Tài liệu của Tiểu đoàn DK1 cho hay, sau sự kiện đánh chiếm đảo Gạc Ma ngày 14/3/1988, Trung Quốc tiếp tục tổ chức đánh chiếm trái phép một số đảo thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Đứng trước yêu cầu cấp bách của sự nghiệp bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc phòng và lợi ích lâu dài của đất nước, Việt Nam quyết tâm phát triển cụm Kinh tế - Khoa học – Dịch vụ tại khu vực bãi đá ngầm thềm lục địa phía Đông và Đông Nam thuộc Đặc khu Vũng Tàu Côn Đảo (nay thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu).

Ngày 5/7/1989, nhà giàn DK1 đầu tiên được xây dựng xong với tên gọi nhà giàn Tư Chính A (DK1/1), tiếp đó là nhà giàn Phúc Tần (DK1/3) rồi nhà giàn Ba kè A (DK1/4). Đây là những nhà giàn đầu tiên được xây dựng trên những bãi đá ngầm hoặc bãi san hô của những hòn đảo chìm thuộc khu vực vùng biển phía Đông và Đông Nam. DK1 là sự kiện quan trọng trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Trong suốt 25 năm qua, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn DK1 đã không quản ngại khó khăn, gian khổ, vượt qua mọi hiểm nguy để giữ gìn bình yên cho vùng biển và thềm lục của Tổ quốc. Đến nay, đã có 7 cán bộ, chiến sĩ của Tiểu đoàn DK1 anh dũng hy sinh trong khi làm nhiệm vụ. Trải qua nhiều phong ba bão táp, các nhà giàn DK1 vẫn hiên ngang trụ vững giữa ngàn khơi. Nơi ấy không chỉ khẳng định cột mốc chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam, mà còn khẳng định sự kiên cường, quyết tâm giữ biển đến cùng của chiến sĩ nhà giàn, dù đó là nơi khó khăn, gian khổ.

Phát biểu tại buổi họp mặt kỷ niệm 25 năm ngày thành lập DK1, đại tá Trương Công Thế cho biết, ngoài việc khẳng định chủ quyền biển đảo, DK1 còn là chỗ dựa vững chắc cho bà con ngư dân, là nguồn động viên to lớn để bà con bám biển. "Có thể khẳng định, suốt 1/4 thế kỷ qua, trước nhiều biến cố của tình hình thế giới và khu vực, cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn DK1 luôn đoàn kết một lòng, vững vàng nơi đầu sóng, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của quốc gia", Đại tá Thế nói.

Ghi nhận sự cố gắng, nỗ lực đó, năm 2005, Tiểu đoàn DK1 đã vinh dự được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới. Từ năm 2007 đến 2013 được Quân chủng Hải quân tặng danh hiệu “Đơn vị quyết thắng”. Năm 2009 được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì… Mới đây, liệt sĩ - Đại úy Vũ Quang Chương, Chỉ huy trưởng nhà giàn DK1/6 được Chủ tịch nước truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Trước đây, nhà giàn DK1 chưa có sóng điện thoại nên việc liên lạc vào đất liền rất khó khăn. Từ chỗ thiếu thốn mọi thứ, giờ đây trên mỗi nhà giàn đều được trang bị các tủ sách báo, máy vi tính, tivi, đầu đĩa CD, VCD, karaoke… để cán bộ, chiến sĩ thư giãn, cập nhật tin tức thời sự của cả nước mỗi ngày. Các chiến sỹ còn tự chăn nuôi, trồng rau tăng gia sản xuất để hỗ trợ nguồn lương thực tươi sống ngay tại nhà giàn.

Còn theo thượng tá Nguyễn Thế Dĩnh, Chính trị viên Tiểu đoàn DK1 (Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân), với vị trí địa lý chiến lược nên vùng biển, DK1 có vai trò vô cùng quan trọng cả về kinh tế, chính trị, quốc phòng - an ninh và đối ngoại của nước ta. Do vậy, việc tiếp tục duy trì sự ổn định, hòa bình và giữ vững chủ quyền vùng biển DK1 là nhiệm vụ hàng đầu của đơn vị trong thời gian tới.

"Trước diễn biến phức tạp trên Biển Đông như hiện nay, nhiệm vụ của đơn vị là hết sức nặng nề nhưng cũng rất vinh quang. Toàn thể cán bộ, chiến sĩ nhà giàn DK1 đều xác định tốt tư tưởng, kiên cường bám trụ nơi đầu sóng để mãi mãi là cột mốc chủ quyền giữa biển khơi của Tổ quốc", Thượng tá Dĩnh nói.

Xuân Mai