Thị trường chứng khoán liên tục lao dốc kể từ đầu năm đến nay, phá tan mọi thành quả của các nhà đầu tư trong cả năm 2021. Hầu hết các thị trường chứng khoán lớn trên thế giới đều có sự sụt giảm điểm từ 23-25%, như S&P giảm 23,5%, NASDAQ giảm gần 30%, là mức giảm tồi tệ nhất kể từ quý IV/2008. VN-Index cũng không nằm ngoài xu hướng đó khi giảm 24,2% so với mức đỉnh hồi đầu năm. Tại Tọa đàm "Chiến lược đầu tư khi thị trường biến động" diễn ra trên VnExpress, các chuyên gia đã phân tích và nhận định xu hướng thị trường, đồng thời đưa ra những khuyến nghị đối với nhà đầu tư cũng như cách phân bổ tài sản hợp lý.
VN-Index chịu nhiều áp lực
Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Quang Hưng, vĩ mô Việt Nam hiện có nhiều điểm sáng như GDP 6 tháng đầu năm đạt 6,42% và có thể tăng trên 7% trong cả năm 2022, dòng vốn FDI dịch chuyển ngày càng nhiều đến Việt Nam, doanh nghiệp tăng trưởng ổn định...
Tuy nhiên, mức thể hiện của thị trường chứng khoán đang có sự lệch pha với sự tăng trưởng và phục hồi nên kinh tế, do áp lực từ những lo ngại của các nhà đầu tư về triển vọng cuối năm và sự bất ổn của tình hình thế giới.
'Nhà đầu tư nên kiên trì và đầu tư có kỷ luật", theo ông Nguyễn Quang Hưng.
Thực tế, Việt Nam cũng đang chịu nhiều tác động từ các yếu tố bên ngoài như lạm phát tăng cao, chính sách thắt chặt tiền tệ của các ngân hàng Trung ương, thị trường chứng khoán toàn cầu đang suy giảm, cần thêm thời gian quan sát để kết luận thị trường đã tạo đáy hay chưa.
"Thông thường, vào giai đoạn thị trường giá xuống, sau khi thị trường thế giới phải tạo đáy thì thị trường trong nước mới có thể tạo đáy, đi vào ổn định và phục hồi", ông Hưng cho biết.
Bên cạnh đó, lượng vốn cung cho nền kinh tế trong nửa cuối năm có thể ít đi vì room tín dụng chỉ còn 4,7%, và phát hành trái phiếu doanh nghiệp có thể bị hạn chế do các doanh nghiệp còn e ngại. Chuyên gia của Dragon capital ước tính lượng vốn cung ứng vào thị trường sẽ là khoảng 8,3 tỷ USD vào quý III/2022 và 9 tỷ USD trong quý IV. Nếu so bình quân của 10 quý gần nhất là 15,2 tỷ USD thì tổng lượng vốn ra nền kinh tế có thể giảm 50% trong hai quý cuối năm. Nếu điều này diễn ra, VN-Index sẽ bị tác động bới tổng lượng vốn ra nền kinh tế đóng vai trò rất quan trọng đối với sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán.
Ngoài ra, Chính sách tiền tệ của Việt Nam cũng sẽ gặp nhiều thử thách khi các đồng tiền khác trong khu vực đã giảm bình quân từ 5-10%, thậm chí có một số thị trường giảm trên 20%.
Ông Hưng cho rằng, sự lo lắng của các nhà đầu tư là có cơ sở, nhưng nhà đầu tư không nên lo lắng quá, để cảm xúc lấn át quyết định đầu tư. "Đôi khi, sự lo sợ lại nguy hiểm hơn cả những gì thực tế đang diễn ra, bởi vậy sự lo lắng và bất ổn tâm lý trong đầu tư là kẻ thù của thị trường chứng khoán", ông Hưng chia sẻ.
Ngân hàng và đầu tư công sẽ dẫn dắt thị trường
Trong bối cảnh thị trường nhiều biến động như hiện nay, ông Nguyễn Quang Hưng cho rằng, nhà đầu tư không nên quá tập trung dự đoán nhóm ngành, cổ phiếu doanh nghiệp nào sẽ hồi phục nhanh trong ngắn hạn. Vì thanh khoản thị trường đang rất mỏng, không cho phép các nhà đầu tư cá nhân liên tục thay đổi danh mục. Mua vào thì dễ, nhưng lúc bán ra có thể gặp khó do không có thanh khoản.
Do đó, nhà đầu tư nên kiên nhẫn xây dựng chiến lược dài hạn hơn, theo dõi mục tiêu dài hạn. Nếu nhà đầu tư thật sự có tìm hiểu và niềm tin vào nội tại và khả năng tăng trưởng của một doanh nghiệp nào đó thì nhà đầu tư nên nhẫn nại.
"Nhà đầu tư nên kiên trì và đầu tư có kỷ luật. Trong thị trường giá xuống, ngay cả những cổ phiếu của doanh nghiệp tốt vẫn có thể giảm. Tuy nhiên, khi thị trường đi lên thì hầu hết các cổ phiếu này sẽ cũng lên mạnh hơn", ông Hưng nhận định.
Theo nhận định của ông Hưng, nhóm ngân hàng và đầu tư công có tiềm năng tăng trưởng tốt trong dài hạn. Nhóm ngân hàng được dự báo là có mức tăng trưởng tốt vì lợi nhuận của các ngân hàng vẫn khá là cao, với lợi nhuận khả quan trong 6 tháng đầu năm. Đồng thời, định giá của các cổ phiếu bank đang ở mức thấp trong vòng 8 năm qua, với chỉ số P/B khoảng 1,4 lần. Hơn nữa, kinh tế Việt Nam tăng trưởng tốt cùng sự hình thành các nhóm tầng lớp trung lưu sẽ giúp cho mảng bán lẻ ngân hàng phát triển trong 1-2 năm tới.
Ngoài ngành ngân hàng còn có nhóm đầu tư công. Đến nay, giải ngân vốn đầu tư công mới đạt được 27,8%. Chuyên gia của Dragon Capital kỳ vọng trong 6 tháng cuối năm, việc giải ngân đầu tư công sẽ hoàn thành 72% còn lại, tương đương 16,5 tỷ USD. Vì vậy, các ngành liên quan đến đầu tư công như là vật liệu xây dựng sẽ được hưởng lợi. Và nhóm này sẽ có những biến đổi tích cực hơn trong quý IV/2022 và năm 2023.
Chuyển dịch kênh đầu tư để hạn chế rủi ro
Còn trong ngắn hạn, nhà đầu tư tránh tâm lý hoảng loạn bán tháo tài sản, thay vào đó có thể phân bổ lại cơ cấu tài sản của mình, chuyển dịch sang một số kênh đầu tư khác nhằm thích ứng với tình hình kinh kế hiện tại, hạn chế rủi ro.
Ông Hans Nguyễn, Quản lý cao cấp của Dragon Capital cho biết, tình hình kinh tế mỗi năm, mỗi giai đoạn khác nhau sẽ có những kênh đầu tư hiệu quả khác nhau. Ví dụ như, khi thị trường tăng trưởng ổn định, kênh đầu tư mang tính hiệu quả cao nhất là cổ phiếu. Nếu trong thị trường lạm phát cao, bất động sản và vàng lại mang đến hiệu quả cao hơn. Ngược lại, khi giảm phát, trái phiếu hoặc tiền gửi là kênh đầu tư khá tốt và an toàn.
Ông Hans Nguyễn khuyến khích nhà đâu tư tìm hiểu về lĩnh vực đầu tư của mình, nắm bắt thông tin của doanh nghiệp muốn đầu tư, cân nhắc giữa lợi nhuận và rủi ro.
"Cho dù thị trường nào, ở chu kỳ nào cũng có cách đầu tư phù hợp để giúp các nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro, thậm chí vẫn có thể sinh lời. Chẳng hạn như khi thị trường biến động lớn, nhà đầu tư có thể giảm bớt kênh nhiều rủi ro như cổ phiếu và tăng thêm kênh ít rủi ro hơn như trái phiếu", ông Hans Nguyễn phân tích.
Tùy theo nhu cầu, khả năng vốn, khẩu vị rủi ro, thời gian đầu tư, nhà đầu tư tự quyết định chọn kênh đầu tư phù hợp với mình. Nếu phối hợp các yếu tố thị trường với các kênh đầu tư mình biết, nhà đầu tư sẽ có nhiều cơ hội quan sát, từ đó có sự phẩn bổ tài sản, chuyển dịch kênh đầu tư hợp lý.
Đối với những nhà đầu tư mới tham gia thị trường, ông Hans Nguyễn khuyến khích tìm hiểu về lĩnh vực đầu tư của mình, nắm bắt thông tin của doanh nghiệp muốn đầu tư, cân nhắc giữa lợi nhuận và rủi ro để chọn được kênh đầu tư hợp lý trong từng bối cảnh thị trường. Như vậy, nhà đầu tư mới giảm bớt được rủi ro. Cụ thể khi thị trường biến động, nhà đầu tư có thể phân bổ lại tài sản đầu tư bằng cách giảm bớt đầu tư cổ phiếu và tăng đầu tư trái phiếu.
Trong trường hợp không tìm hiểu được, không có nhiều thời gian để theo dõi và quan sát, nhà đầu tư có thể chọn một quỹ mở để đầu tư một cách đều đặn. Các nhà quản lý quỹ với đội ngũ chuyên gia am hiểu thị trường sẽ đầu tư sinh lời giúp. Với sự phát triển của thị trường tài chính Việt Nam hiện nay, sản phẩm quỹ đa dạng, có nhiều lựa chọn, nhiều công cụ, nền tảng để thực hiện đầu tư dễ dàng và hiệu quả.
Tuấn Thủy