Chiều 6/8, xưởng gỗ của chị Phạm Thị Vui ở thị trấn Thác Bà vẫn đang ngập hơn một mét. Máy bóc tách, ép gỗ bị hư hại, ước tính thiệt hại 100 triệu đồng.
Chị Vui kể 16h ngày 4/8, nước từ sông Chảy bắt đầu lên, đến 17h30 toàn bộ khu xưởng hàng trăm mét vuông bị chìm, chỗ sâu nhất đến 2 m, gỗ trôi nổi. Chị Vui cùng 14 công nhân trong xưởng lội nước vớt từng mảnh gỗ.
Chủ xưởng gỗ này cho biết đã nhận được thông báo xả lũ thủy điện từ trước, nhưng không sơ tán máy móc, đồ đạc. "Tôi chủ quan nghĩ năm 2018 cũng xả, nước không lên cao, ai ngờ năm nay nước lên rất nhanh và cao", chị nói.
Thủy điện Thác Bà mở ba cửa xả. Ảnh: Nguyễn Chi
Theo Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Yên Bái, đến chiều nay 49 nhà dân, 30 xưởng gỗ, 13 chuồng trại bị ngập, tập trung ở thị trấn Thác Bà, xã Yên Bình và Vĩnh Kiên. Nhiều vị trí dọc sông Chảy bị sạt lở. Ước tính thiệt hại 470 triệu đồng. Chính quyền huyện Yên Bình đã huy động gần 200 người hỗ trợ di dời tài sản cho hộ dân bị ngập.
Thủy điện Thác Bà mở cửa xả thứ nhất và thứ hai lúc 19h ngày 4/8, theo yêu cầu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhằm thực hiện quy trình vận hành liên hồ, đảm bảo an toàn cho công trình. Trước đó 6 tiếng, lệnh mở cửa xả và đảm bảo an toàn hạ du đã được Bộ gửi đến Công ty cổ phần Thủy điện Thác Bà và UBND các tỉnh Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, TP Hà Nội, nơi chịu ảnh hưởng của xả lũ.
Tại xã Vĩnh Kiên, huyện Yên Bình nơi ghi nhận nhiều hộ dân, xưởng gỗ ép bị ngập nhất, Chủ tịch xã Nguyễn Văn Chiến cho biết nhận được văn bản thông báo xả lũ lúc 14h ngày 4/8. Ngay sau đó xã cho phát loa truyền thanh, cử cán bộ đến các thôn, xóm kêu gọi người dân ở vùng trũng thấp chuyển đồ đạc lên cao.
Người dân huyện Yên Bình di tản đồ đạc. Ảnh: Huyện Yên Bình
Giải thích về việc xả lũ, ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Thủy điện Thác Bà, cho biết gần 20 ngày trước khi xả, đơn vị quản lý đã thông báo về khả năng xả lũ đến đơn vị phòng chống thiên tai từ cấp xã đến tỉnh của Yên Bái, Tuyên Quang, Phú Thọ. Lý do mưa lớn ở thượng nguồn, nước hồ Thác Bà xấp xỉ thời kỳ lũ sớm và các thủy điện trên bậc thang sông Chảy đang xả.
Đến 19h ngày 4/8, thủy điện Thác Bà xả qua đập tràn theo quy trình vận hành liên hồ để đảm bảo an toàn cho công trình và duy trì mực nước hồ 57 m nhằm chống lụt phía hạ du. Sang ngày 5/8, các thủy điện thượng lưu xả nhiều nên hồ Thác Bà phải tăng mức xả, từ 734 m3/s lên hơn 2.100 m3/s. Do nhiều thủy điện cùng xả nên lưu lượng nước sông Chảy lúc 14h đạt gần 1.900 m3/s, trong nửa ngày mực nước thượng lưu hồ Thác Bà tăng hơn nửa mét.
Thủy điện Thác Bà xả lũ. Video: Nguyễn Chi
Trước tình hình trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục yêu cầu mở cửa xả mặt thứ ba của thủy điện Thác Bà để điều tiết lũ qua đập tràn với lưu lượng 1.540 m3/s và duy trì phát tối đa hai tổ máy với lưu lượng xả 280 m3/s. "Đây là mức xả cao nhất của hồ thủy điện Thác Bà từ năm 1996. Đến 9h ngày 6/8, mực nước hồ là 57,41 m, giảm so với lúc 3h ngày 5/8 là 0,14 m", ông Cường nói thêm.