James Foley, 40 tuổi, sống ở thành phố Rochester, bang New Hampshire, là một nhà báo tự do.
Năm 2011, Foley là một trong số các nhà báo bị chính phủ Libya giam giữ suốt 6 tuần. Những người này chỉ được trả tự do sau khi nhận một năm án treo vì tội thâm nhập trái phép vào quốc gia này.
Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 5 năm đó, Foley từng kể lại việc anh chứng kiến một đồng nghiệp thiệt mạng trong một trận chiến và luôn cảm thấy đau lòng về ngày hôm đó trong suốt quãng đời còn lại của mình.
Tuy nhiên, Foley cho biết anh vẫn "muốn quay lại" Libya để đưa tin về tình hình xung đột tại đây và tiếp tục gắn bó lâu dài với nghề báo.
"Báo chí là báo chí", Foley nói trong cuộc phỏng vấn với AP, được tổ chức tại văn phòng của công ty truyền thông Global Post ở thành phố Boston. "Tôi yêu việc viết lách và đưa tin".
Foley tốt nghiệp đại học Marquette. Ngoài Libya và Syria, anh cũng từng là phóng viên chiến trường ở Afghanistan và Iraq.
Tháng 11/2012, khi đang làm việc cho hãng thông tấn AFP và Global Post ở bắc Syria, Foley đột nhiên mất tích. Anh đang lái xe ở một vùng chiến sự ác liệt, nơi các tay súng Hồi giáo dòng Sunni đang đối đầu với lực lượng chính phủ, thì bị 4 phiến quân chặn lại. Kể từ đó, Foley bặt vô âm tín.
Hôm qua, tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) bất ngờ công bố một video quay cảnh hành hình Foley. Đoạn phim có tựa đề "Một thông điệp gửi tới Mỹ", được đăng tải trên các trang mạng xã hội và gây sốc cho người thân, bạn bè của anh và cả thế giới.
Trong video, Foley mặc một bộ quần áo màu cam, đầu cạo trọc, đang quỳ gối giữa sa mạc. Phía sau anh là một kẻ mặc đồ đen, đeo mặt nạ và cầm dao.
"Kẻ này là James Wright Foley, một công dân Mỹ", kẻ đeo mặt nạ nói bằng tiếng Anh.
Tên này sau đó chặt đầu người đàn ông đang quỳ, đồng thời cảnh báo tính mạng Steven Joel Sotloff, một nhà báo Mỹ khác, phụ thuộc vào quyết định tiếp theo của Tổng thống Barack Obama.
Là con cả trong một gia đình có 5 con, Foley từng là một giáo viên trước khi trở thành phóng viên chiến trường ở Trung Đông trong 5 năm. Khi phóng viên đến nhà của Foley, mẹ anh, bà Diane Foley, mắt đỏ hoe và từ chối trả lời báo chí. Vài giờ sau đó, một linh mục xuất hiện ở nhà bà.
Philip Balboni, giám đốc điều hành, đồng sáng lập GlobalPost, cho biết công ty này đã được thông báo rằng Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đang xác minh video trên. "Chúng tôi mong mọi người hãy cầu nguyện cho Jim và gia đình cậu ấy", ông nói.
Các quan chức cấp cao Mỹ thông thạo vấn đề cho hay, các phiến quân IS gần đây dọa giết Foley để trả thù các cuộc không kích của Washington vào lực lượng này ở Iraq trong hai tuần qua. Các cuộc không kích diễn ra ở núi Sinjar, đập Mosul và thủ phủ Irbil của người Kurd, ở phía bắc Iraq, một mặt trận quan trọng trong việc di chuyển đến và đi từ Syria của các tay súng.
Ủy ban Bảo vệ Nhà báo (CPJ) ở New York ước tính có khoảng 20 phóng viên đang mất tích ở Syria nhưng không công bố quốc tịch của họ. Trong một báo cáo thường niên năm ngoái, CPJ kết luận rằng những nhà báo mất tích hoặc đang bị các phần tử cực đoan giam giữ và dọa giết, hoặc đang bị các băng nhóm bắt cóc để tống tiền.
Báo cáo cũng ghi nhận việc bắt giữ các nhà báo đang diễn ra rộng khắp chưa từng có và phần lớn các trường hợp này bị các hãng tin che giấu với hy vọng các con tin sẽ được trả tự do.
Anh Ngọc