Ngày 23/3, TAND TP HCM mở phiên xử Trần Văn Phong (61 tuổi, nguyên giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn – Agribank chi nhánh Nam Hoa) và hai cấp dưới về tội Vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Là người cầm đầu vụ án, Trần Thị Minh Châu (46 tuổi) đang trốn truy nã.
Kết quả điều tra xác định, năm 2008, bà Châu thành lập và làm giám đốc Công ty TNHH đá tấm xây dựng cao cấp tại Khu công nghiệp (KCN) Mỹ Xuân, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
Từ 2009 đến 2010, bà này ký năm hợp đồng tín dụng vay Agribank chi nhánh Nam Hoa tại TP HCM tổng cộng 264 tỷ đồng. Để vay được tiền, Châu làm giả giấy tờ là chủ 10 ha đất (thuê của công ty khác), nâng khống giá trị nhà xưởng và giá trị dây chuyền sản xuất đá tấm xây dựng cao cấp...
Số tiền được giải ngân, Châu dùng trả nợ gốc và lãi của các khoản vay trước, trả tiền xây dựng nhà xưởng và chi tiêu cá nhân.
Theo cơ quan điều tra, quá trình thẩm định, phê duyệt hồ sơ giải ngân cho bà Châu, giám đốc Phong và hai cấp dưới là Nguyễn Thị Thắng (41 tuổi, nguyên phó Phòng kế hoạch kinh doanh), Trần Thị Khánh Ngọc (38 tuổi, nguyên cán bộ tín dụng ngân hàng) đã không thực hiện đúng các quy định.
Tại các hợp đồng tín dụng, đều có chung tài sản đảm bảo là quyền sở hữu công trình xây dựng nhà xưởng số 1, 2, quyền sở hữu dây chuyền sản xuất đá tấm xây dựng cao cấp của công ty và giá trị quyền sử dụng 10 ha đất thuê tại KCN Mỹ Xuân.
Khi ký hợp đồng thế chấp tài sản, giám đốc Phong và cấp dưới không thẩm tra tài sản và giá trị thực của tài sản đảm bảo, hoặc tham khảo giá theo quy định của nhà nước. Đối với giá trị quyền sử dụng lô đất, cán bộ ngân hàng đã không thực hiện đúng quy định dẫn đến ngân hàng không xử lý được tài sản để thu hồi nợ.
Khi hai bên ký phụ lục hợp đồng thế chấp, phía ngân hàng không xác định cụ thể số tiền cho vay theo từng tài sản nên không phát hiện nhà xưởng số 1, 2 đã được dùng để đảm bảo cho các khoản vay khác. Còn dây chuyền sản xuất đá tấm có giá trị 4.350.000 EUR (tương đương 107 tỷ đồng) đã bị Châu nâng khống lên 165 tỷ đồng để thế chấp cho hai khoản vay sau.
Nhà chức trách cáo buộc, sai phạm của ông Phòng và cấp dưới đã tạo điều kiện cho Châu sử dụng các giấy tờ giả, nâng khống giá trị, dẫn đến việc cho vay vượt quá giá trị tài sản đảm bảo, gây thiệt hại cho ngân hàng 190 tỷ đồng.
Quá trình làm việc với cơ quan điều tra, Châu khai đã dùng một phần tiền vay để chi phần trăm cho ông Phong. Tuy nhiên, ngoài lời khai này không có tài liệu nào chứng minh, nên không có căn cứ xử lý ông Phong.
Châu cam kết liên hệ với Agribank Nam Hoa để xử lý nợ nhưng sau đó bỏ trốn.
Hải Duyên