Bên trong mắt chúng ta chứa một loại dung dịch trong suốt gọi là thủy dịch được tiết ra và thoát lưu liên tục. Thủy dịch có tác dụng nuôi dưỡng mắt, duy trì hình dạng của cầu mắt đồng thời tạo ra một áp lực tác động lên thành nhãn cầu được gọi là nhãn áp. Nhãn áp của người bình thường là từ 11 đến 21 mmHg. Nếu nhãn áp cao hơn mức này được gọi là "tăng nhãn áp".
Nhãn áp được xác định là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tổn hại tiến triển của đầu dây thần kinh thị giác, gây mất thị lực, đồng thời những tổn thương này không có khả năng hồi phục và gây mù lòa vĩnh viễn cho bệnh nhân Glôcôm.
Do không thể tự đo nhãn áp tại nhà, việc tăng nhãn áp không thể được phát hiện. Hầu hết các trường hợp mắc bệnh đều tiến triển chậm, bệnh nhân thường không biết tình trạng mất dần thị lực cho đến khi thị lực suy giảm đáng kể không có khả năng hồi phục và có thể gây mù lòa vĩnh viễn cho bệnh nhân.
Tăng nhãn áp là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh Glôcôm. Ảnh: Freepik
Các nhiều triệu chứng của bệnh Glôcôm nhưng hai loại phổ biến nhất là Glôcôm góc-mở và Glôcôm góc-đóng. Trong đó Glôcôm góc-mở chiếm phần lớn tỷ lệ glôcôm tại hầu hết các quốc gia, chủ yếu xảy ra ở người cao tuổi nhưng cũng có thể xảy ra ở người trung niên. Các thành viên trong gia đình của những người bị bệnh glôcôm sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn vì bệnh này thường liên quan đến yếu tố di truyền.
Bệnh Glôcôm góc-mở tiến triển thầm lặng và thường không thể nhận biết qua nhiều tháng hoặc nhiều năm. Nhiều người không biết thị lực của mình đang kém đi vì thị lực trung tâm và thị lực gần vẫn còn tốt "tầm nhìn đường hầm" , trong khi thị lực ban đêm và thị lực ngoại biên đang giảm dần. Tình trạng này thường đáp ứng tốt với điều trị nhưng trong một số trường hợp thì cần phẫu thuật để dẫn lưu sự tắc nghẽn trong ống dẫn thủy dịch.
Glôcôm góc-đóng là loại glôcôm phổ biến nhất ở Việt Nam, thường xảy ra với người trung niên và người cao tuổi, đặc biệt là phụ nữ do sự gia tăng đột ngột và nhanh chóng của áp suất trong mắt. Nếu không được điều trị ngay, thì trong một thời gian ngắn có thể dẫn đến tổn thương mắt vĩnh viễn.
Glôcôm góc đóng có những glôcôm cấp tính thường có các triệu chứng rõ ràng như là đau mắt dữ dội, mờ mắt, đỏ mắt, xuất hiện quầng sáng xung quanh nguồn sáng và buồn nôn. Những triệu chứng này thường rất dễ nhầm lẫn với những cơn rối loạn tiền đình khiến bệnh nhân thường bỏ qua thăm khám mắt.
Vì vậy khi có các triệu chứng trên, người bệnh phải đến ngay các cơ sở chuyên khoa mắt để được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời. Việc thăm khám sớm để phát hiện và điều trị hạ nhãn áp kịp thời bệnh Glôcôm sẽ giúp bệnh nhân bảo vệ được thị lực cũng như giảm nguy cơ mù lòa vĩnh viễn.
Theo khuyến cáo của hiệp hội Glôcôm thế giới, người trước 40 tuổi nên đi khám mắt định kỳ 2-4 năm một lần. Người từ 40-60 tuổi nên khám mỗi 2-3 năm một lần. Người sau 60 tuổi khám mắt từ 1-2 năm một lần. Người sau 65 tuổi, khám mắt định kỳ 6-12 tháng mỗi lần
Cho đến nay, chưa có biện pháp nào có thể phòng bệnh Glôcôm. Vì vậy người dân 40 tuổi trở lên cần khám mắt định kỳ kết hợp theo dõi thường xuyên nhằm phòng ngừa, sớm phát hiện và điều trị thành công căn bệnh này. Những người có tiền sử gia đình mắc bệnh Glôcôm lưu ý cần khám mắt 6 tháng một lần để tầm soát căn bệnh nguy hiểm này.
Nhân tuần lễ Glôcôm, công ty dược Gigamed cùng Hội Nhãn khoa Việt Nam đã có nhiều hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng.
Yên Chi