Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam (JBAV) cho rằng đến năm 2018, khi các mức thuế nhập khẩu ôtô trong khu vực ASEAN bị bãi bỏ thì thị trường Việt Nam sẽ chịu áp lực cạnh tranh gay gắt về giá với ôtô nhập khẩu từ Thái Lan và Indonesia.
Vì quy mô sản xuất trong nước còn nhỏ, công nghiệp phụ trợ chưa được hỗ trợ nên việc duy trì ngành ôtô sẽ gặp nhiều khó khăn. Trường hợp Việt Nam không thể tiếp tục sản xuất thì ngành phụ tùng ôtô cũng khó tồn tại.
Lượng ngoại tệ chi ra để nhập khẩu ôtô ngày càng tăng.
"Khi kinh tế phát triển, nhu cầu xe ôtô sẽ tiếp tục tăng, nếu chính sách phát triển ngành công nghiệp ôtô không hiệu quả thì cán cân thanh toán quốc tế sẽ bị thâm hụt và cản trở tăng trưởng kinh tế dài hạn", JBAV nêu.
Vấn đề này được nêu ra trong bối cảnh các hãng xe ngoại liên tiếp có văn bản kiến nghị Việt Nam giảm thuế nhập khẩu linh kiện, thuế tiêu thụ đặc biệt để cạnh tranh với xe nhập khẩu từ các quốc gia khác, nếu không, các doanh nghiệp có thể sẽ ngừng sản xuất để chuyển sang nhập khẩu xe nguyên chiếc về bán.
Cũng liên quan đến vấn đề này, Hiệp hội Doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam (Amcham) cho hay ngành công nghiệp ôtô đang thiếu lộ trình rõ ràng và chi tiết, điều này đã làm suy giảm niềm tin của nhà đầu tư và mang lại rủi ro khi nhà sản xuất cân nhắc kế hoạch lựa chọn khu vực thay thế trong ASEAN.
"Tháng 7 năm ngoái, chiến lược phát triển ngành công nghiệp ôtô đã được Chính phủ Việt Nam ban hành, nhưng sau đó những chính sách, hướng dẫn cụ thể lại chưa có. Do vậy, các doanh nghiệp không thể xây dựng kế hoạch sản xuất từ sau năm 2018. Thời gian không còn nhiều, chúng tôi mong rằng Chính phủ sớm đưa ra những chính sách cụ thể", các nhà đầu tư Nhật Bản thúc giục.
Tại Diễn đàn Doanh nghiệp thường niên (VBF) giữa kỳ vừa qua, Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng cho hay đang phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng dự thảo văn bản về chiến lược phát triển ngành công nghiệp ôtô để trình Chính phủ. Liên quan đến thuế tiêu thụ đặc biệt, Thủ tướng đã giao Bộ Tài chính chủ trì xây dựng công thức tính để đảm bảo bình đẳng giữa xe trong nước và xe nhập khẩu.
Theo báo cáo của Tổng cục Hải quan, năm 2014, cả nước đã chi gần 1,6 tỷ USD cho việc nhập khẩu ôtô nguyên chiếc và gần 2,2 tỷ USD nhập khẩu linh kiện phụ tùng ôtô, lần lượt tăng gần 120% và 30% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 5 tháng đầu năm 2015, lượng ngoại tệ chi ra để nhập khẩu ôtô, linh kiện và phụ tùng ước tính hơn 2,3 tỷ USD.
Huyền Thư