Trong đám đông hàng trăm người thổi kèn vuvuzela và vẫy cờ Zimbabwe trên những con phố ở quận Hillbrow, thành phố Johannesburg, Nam phi khi hay tin ông Robert Mugabe từ chức tổng thống Zimbabwe ở tuổi 93, không ít người bày tỏ nguyện vọng về nhà.
"Chúng tôi muốn trở về nhà, ngay ngày mai hoặc trong đêm nay. Tôi rất hạnh phúc", AFP dẫn lời ông Nikiwe Khumalo, 60 tuổi, nói đêm qua.
36 năm qua, Khumalo sống xa quê hương ở Johannesburg. Như hàng trăm nghìn người Zimbabwe khác cùng thời, Khumalo phải di cư sang Nam Phi để tìm kế sinh nhai vì tình hình khó khăn trong nước dưới sự lãnh đạo của ông Mugabe.
Sau khi đắc cử thủ tướng năm 1980, ông Mugabe đưa Zimbabwe từ một quốc gia từng được xem là rổ bánh mỳ của khu vực phía nam châu Phi vào con đường suy thoái kinh tế.
Sản xuất nông nghiệp sa sút vì các cuộc cải cách ruộng đất. Đồng nội tệ Zimbabwe sụp đổ dù quốc gia này sở hữu nhiều tài nguyên khoáng sản như platinum, vàng, kim cương và nikel. Lạm phát phi mã hình thành và kéo theo tình trạng thất nghiệp trầm trọng.
Theo đảng cầm quyền ZANU-PF, 15 năm qua dưới thời ông Mugabe, kinh tế đất nước "lao dốc chưa từng thấy".
Đón nhận thông tin ông Mugabe chấm dứt 37 năm làm lãnh đạo với quyết định từ chức tối 21/11, nhiều người Zimbabwe ở Johannesburg mang theo những tấm biển ghi thông điệp "Nhân dân hạnh phúc. Zimbabwe hạnh phúc" và "Chúng ta tự do".
"Chúng tôi sẽ trở về để xây dựng một Zimbabwe tốt đẹp hơn, để làm việc và bắt đầu kinh doanh", một người có tên Ruben cho biết.
Với Cleopatra, 16 tuổi, quyết định được nhiều người dân chờ đợi của ông Mugabe là cơ hội để cô lần đầu về thăm quê cha đất tổ. Cô chào đời khi bố mẹ đã đến Nam Phi theo dòng người di cư.
"Tôi muốn trở về quê hương. Tôi chưa bao giờ về đó", cô nói.
Vũ Phong