Ông Mugabe bị quân đội quản thúc kể từ hôm 15/11, sau khi ông sa thải phó tổng thống như một động thái mở đường cho người vợ hai là Grace lên kế nhiệm mình. Bà Grace, 52 tuổi, nổi danh khắp trong và ngoài nước vì đam mê hàng hiệu, tiêu tiền như nước và tham vọng quyền lực.
Ông Mugabe và bà Grace bắt đầu có quan hệ tình cảm từ khi người vợ đầu là bà Sally Hayfron đang ốm nặng. Năm 1996, bà Grace trở thành đệ nhất phu nhân mới của Zimbabwe, 4 năm sau khi bà Sally qua đời vì suy thận.
Ông Mugabe và bà Sally trong ngày cưới năm 1961. Ảnh: Nairaland
Theo Express, không giống như bà Grace, bà Sally được xem là có tầm ảnh hưởng lớn ở Zimbabwe và được nhiều người dân tôn sùng như Amai, nghĩa là quốc mẫu.
Sinh năm 1931 ở Ghana, bà Sally gặp ông Mugabe tại một trường sư phạm và sớm trở thành một nhà vận động chính trị. Hai người kết hôn năm 1961 và hai năm sau, bà sinh con trai đầu Nhamodzenyika, người sau đó qua đời vì bị sốt rét khi mới 3 tuổi.
Sau cái chết của Nhamo và chồng bị cầm tù, bà Sally sang Anh sống lưu vong, làm việc cho Trung tâm châu Phi cho đến khi thị thực hết hạn vào năm 1970.
Bộ Ngoại giao Anh từng có ý định trục xuất bà Sally nhưng những lá thư của ông Mugabe và đơn kiến nghị của ít nhất 400 nghị sĩ cuối cùng đã thuyết phục được họ cho bà ở lại.
Khi Zimbabwe giành độc lập vào năm 1980, ông Mugabe được xem là một anh hùng chống thực dân. Bà Sally trở thành đệ nhất phu nhân Zimbabwe năm 1987 và được bầu làm Tổng thư ký Liên đoàn Phụ nữ của đảng cầm quyền Zanu-PF năm 1989.
Ông Mugabe và bà Sally năm 1980. Ảnh: Terry Fincher
Cuộc hôn nhân của bà với ông Mugabe bắt đầu nhạt nhòa khi họ biết mình không thể có con được nữa. Ông Mugabe cũng thừa nhận bà Sally biết ông có tình cảm với bà Grace. Tại một hội nghị năm 2014, ông đã cố gắng lý giải về mối quan hệ này.
"Trong những ngày cuối đời của bà Sally, dù có vẻ tàn nhẫn, tôi đã tự nói với mình rằng "không chỉ bản thân tôi cần có con, mẹ tôi luôn nói với tôi rằng bà sẽ qua đời mà không được nhìn mặt cháu", ông nói.
Sau khi mất, bà Sally được an táng tại nghĩa trang Anh hùng Quốc gia ở thủ đô Harare. Khi kỷ niệm 10 năm ngày mất của bà, Zimbabwe đã phát hành một bộ tem với số lượng hạn chế in hai bức ảnh của bà.
Anh Ngọc