Giá xăng tại Việt Nam tăng chóng mặt từ đầu 2022. Giá xăng RON 95 bắt đầu năm nay ở mức gần 24.000 đồng/lít, đến tháng 3 đã tới gần 30.000 đồng/lít và chưa dừng lại. Hiện giá đã lên tới gần 33.000 đồng/lít, cao nhất từ trước tới nay.
Nếu so với hai năm trước, hồi 2020, giá xăng chỉ 12.000 đồng/lít, tức hiện gấp 2,75 lần. Nhiều người tính tới chuyện bán xe, vì không chịu được các khoản chi phí nuôi xe tăng thêm. Nhiều người khác mong muốn chuyển sang sử dụng các phương tiện tiết kiệm nhiên liệu hơn hoặc đi xe điện, nhưng giữa mong muốn và thực tế lại không trùng nhau.
Kết quả khảo sát cách nhau 3 tháng của độc giả VnExpress.
Hai khảo sát phía trên được VnExpress thực hiện hồi tháng 3, khi giá xăng lập đỉnh lần đầu trong năm nay (mức gần 30.000 đồng/lít), và khảo sát thứ hai từ hôm 13/6 tới nay. Ở câu hỏi đầu tiên, bạn sẽ làm gì, câu trả lời nhiều người chọn nhất là chuyển sang đi xe điện (32%), nhưng thực tế sau 3 tháng xăng tăng giá, chỉ 16% số người trả lời đã chuyển sang xe điện. Trong khi đó, số người vẫn đi xe xăng, dầu chiếm tới 54%. Mẫu khảo sát của hai trường hợp tương đương nhau, đều gần 18.000 người.
Kết quả này cho thấy, dù có thể có mong muốn chuyển đổi sang xe điện để tránh nhiên liệu tăng giá, nhưng thực tế người tiêu dùng vẫn chủ yếu trung thành với xe xăng, dầu. Lý giải cho điều này, các chuyên gia trong ngành cho biết, thực tế thị trường xe điện Việt Nam chưa hình thành rõ ràng, nên dù có nhu cầu, khách hàng cũng không có lựa chọn.
Ở mảng xe máy, lựa chọn xe dùng điện khá đa dạng. Những hãng bán xe máy điện gồm có VinFast, Yadea, Pega và rất nhiều cửa hàng tư nhân kinh doanh các loại xe máy điện Trung Quốc. Theo đại diện nhiều đại lý, người dùng ở các thành phố lớn dễ tiếp cận và chuyển đổi sang xe điện hơn, vì quãng đường di chuyển hàng ngày ngắn. Tuy vậy, lượng người dùng xe điện vẫn rất nhỏ so với 3 triệu người mua xe máy mỗi năm.
Ở mảng ôtô, thị trường hiện chỉ có VinFast bán chiếc VF e34 là xe điện ở phân khúc phổ thông, đáng thiếu nguồn cung vì thiếu linh kiện, còn lại Porsche Taycan lại là xe xăng thể thao quá đắt đỏ, không dành cho số đông. Chỉ một sản phẩm là không đủ để đáp ứng hết tiêu chí của nhiều nhóm khách hàng có mức tài chính, mục đích, thói quen, tần suất sử dụng khác nhau. Ví dụ: nếu ai đó muốn mua xe điện ở cỡ A hay cỡ D thì hoàn toàn không có lựa chọn.
Xe xăng vẫn là lựa chọn của số đông người Việt.
Bên cạnh đó, nếu xe máy điện có thể chủ động sạc tại nhà, hầm chung cư qua đêm đơn giản với điện 220V dân dụng thì hệ thống sạc của ôtô phức tạp hơn, đòi hỏi phải có cả sạc nhanh. Đây cũng là một trong các yếu tố lớn nhất khiến người dùng e ngại với xe điện. Các hãng muốn bán xe cần đầu tư tiền phát triển mạng lưới trạm sạc, và đây là khoản đầu tư khổng lồ.
Thực tế bán hàng của cả thị trường ôtô cũng cho thấy, lượng đơn đặt hàng vẫn dồn dập ở các đại lý, nhiều xe rơi vào tình trạng bán "bia kèm lạc", vì cả thị trường đang thiếu xe do ảnh hưởng thiếu nguồn cung linh kiện, đặc biệt là chất bán dẫn làm chip điện tử.
Theo các chuyên gia, người dùng có thể từng bước chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện bằng cách sử dụng xe lai giữa hai loại này, tức xe hybrid. Có nhiều dạng hybrid trên ôtô hiện nay, từ mild-hybrid (hybrid cơ bản) đến plug-in hybrid (hybrid cắm sạc như xe điện). Các xe hybrid không đòi hỏi phải sử dụng hệ thống trạm sạc lớn, dùng kết hợp song song cả động cơ xăng và điện nên vừa có thể tiết kiệm xăng, vừa không lo hết điện.
Hiện nhiều hãng đã có những sản phẩm hybrid cho khách hàng Việt như Toyota với bộ ba Corolla Cross, Corolla Altis, Camry, Nissan sắp mang về Kicks. Ở mảng xe sang có Volvo, Lexus, Maserati... có các sản phẩm hybrid.
Minh Hy