Không có biến động trong giá cả xe hơi cũng như thu nhập người dân, nhưng nửa đầu 2015 đang chứng kiến bước nhảy vọt trong tiêu dùng ôtô của người tiêu dùng Việt Nam.
Theo báo cáo của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA), doanh số bán hàng toàn thị trường đến hết tháng 6/2015 là 103.500 xe, tăng 58% so với cùng kỳ năm 2014 (65.400 xe). Trong đó xe con tăng 45%, xe thương mại tăng 75% và xe chuyên dụng tăng 136%.
Thị trường xe tải có bước tăng đột biến phần lớn do quy định siết chặt trọng tải từ cuối 2014. Riêng ở thị trường xe con, nơi khách hàng cá nhân quan tâm nhất, mang tới doanh số và lợi nhuận chính cho các hãng lớn tại Việt Nam, chứng kiến những thay đổi tiềm năng.
Hết nửa đầu 2014, xe con tăng 36% so với cùng kỳ 2013, nhưng sang 2015 so với 2014 thì con số này tăng lên 45%. Trong đó 10 xe được khách hàng ưa chuộng nhất, tiêu biểu như những Toyota Vios, Fortuner, Mazda3, Honda CR-V... đều có lượng tăng 50-100% so với cùng kỳ 2014.
Lý giải cho nguyên nhân này, một chuyên gia từ Toyota Việt Nam cho biết mức lãi suất cho vay mua xe của các ngân hàng năm nay thông thoáng, dễ chịu hơn, đồng thời các mẫu xe tập trung vào phân khúc dễ mua hơn cho các khách hàng mua xe lần đầu.
Tốc độ mua xe trong nước tăng nhanh hơn so với xe nhập khẩu. Nửa đầu 2015 so với nửa đầu 2014, sức mua xe lắp trong nước tăng 56%, xe nhập khẩu tăng 64%. Trong khi một năm trước các mức tăng này tương ứng là 24% và 60%.
Xe nhập khẩu vẫn bán chạy nhưng cơ cấu so sánh tương đối đã bắt đầu chậm hơn xe trong nước. Đây là kết quả của việc các hãng tập trung lắp ráp nhiều xe hơn, và người tiêu dùng bấp bênh trước những thông tin về thuế phí áp dụng cho xe nhập khẩu tới 2018.
Đầu 2015, không có hãng xe nào thờ ơ, đứng ngoài cuộc khi liên tiếp giới thiệu phiên bản mới, trong đó các phân khúc phổ thông vẫn sôi động nhất.
Ở phân khúc A, Kia Morning nâng cấp bản Si với cả số sàn và số tự động, trong khi đó Hyundai i10 thêm bản sedan nâng tùy chọn cho khách hàng. Phân khúc B tiếp tục là lựa chọn hàng đầu cho những người mua xe lần đầu. Toyota Vios dẫn dắt thị trường với 6.233 xe bán ra, các đối thủ Honda City, Ford Fiesta, Kia Rio cũng kiên trì bám đuổi ở phía sau. Mới đây, Trường Hải quyết định tham chiến phân khúc sôi động với mẫu Mazda2 ở cả bản sedan và hatchback.
Những sự xuất hiện đáng chú ý khác như Toyota Camry ở phân khúc D. Sức ép của các hãng xe Hàn thay đổi quá nhanh và mới mẻ trên thị trường toàn cầu khiến Toyota lần đầu thay đổi mạnh mẽ Camry khi đang ở giữa thế hệ. Bên cạnh đó, xe bán tải thể hiện hình ảnh phân khúc đang lên khi có tới 3 đại diện mới với nhiều tham vọng chiếm ngôi Ford Ranger là Chevrolet Colorado, Mitsubishi Triton, Nissan NP 300 Navara.
SUV từ cỡ nhỏ tới cỡ trung cũng nhộn nhịp không kém các phân khúc khác. Thế độc tôn của EcoSport sắp bị phá vỡ bởi Hyundai chuẩn bị giới thiệu i20 Active tại Việt Nam. Ở phía trên, cuộc cạnh tranh của Honda CR-V và Mazda CX-5 đẩy những Kia Sportage, Hyundai Tucson vào góc tường. Cao hơn nữa, Toyota Fortuner thậm chí trở thành chiếc SUV bán chạy nhất với doanh số 4.629 xe qua nửa đầu 2015.
Ở thị trường xe sang, cuộc đua còn khốc liệt hơn bởi những khách hàng nhiều tiền nhưng cũng khó tính. Nếu xe phổ thông tập trung vào phân khúc cỡ nhỏ để nhiều người dễ mua thì xe sang cũng có chiến lược tương tự, nhưng là xu hướng cá tính hóa, chứ không hoàn toàn vì mức giá.
Lexus đưa về NX200t với mức giá 2,4 tỷ để cạnh tranh với những Audi Q3, Mercedes GLA, BMW X1. Trong khi đó "ngôi sao 3 cánh" Mercedes như chiến lược bán hàng vài năm gần đây, hứa hẹn mang tới 20 mẫu xe mới nhân kỷ niệm 20 năm có mặt tại Việt Nam. Kết quả doanh số mảng xe con của Mercedes qua nửa đầu 2015 là 1.522 xe, tăng 37,6% so với cùng kỳ 2014.
Porsche cũng có tiểu hổ Macan, Land Rover tiếp tục sử dụng Range Rover và Evoque để chia sẻ thị trường. Audi, BMW phát triển truyền thống các hãng xe Đức. Duy chỉ có thị trường siêu sang với Rolls-Royce và Bentley có vẻ trầm lắng hơn so với 2014.
Theo các chuyên gia, năm nay thị trường xe hơi trong nước sẽ tăng trưởng mạnh nếu từ giờ tới cuối năm không có những biến động trong chính sách thuế, phí, ở phân khúc xe con tốc độ tăng trưởng đạt khoảng 50%.
Đức Huy