Theo nghiên cứu về Thái độ thanh toán của người tiêu dùng năm 2023 do Visa mới công bố, thời gian trung bình người Việt không chi tiêu tiền mặt là 11 ngày liên tiếp trong tháng, tăng gần 4 lần so với 2022.
56% người dùng được hỏi nói họ mang theo ít tiền mặt hơn. "Điều này dẫn đến việc họ không giữ tiền trong ví, tiêu ít tiền mặt", bà Đặng Tuyết Dung, Giám đốc Visa Việt Nam và Lào, cho biết.
Một tín hiệu khác trên thị trường cũng cho thấy người Việt dần giảm nhu cầu rút tiền. Số liệu của Ngân hàng Nhà nước cho biết đến cuối tháng 1, thị trường có 20.986 máy ATM, giảm gần 2% so với cùng kỳ 2023. Hiện tượng quá tải tại các ATM thường thấy vào dịp lễ, Tết không còn diễn ra.
Một giao dịch thanh toán bằng mã QR. Ảnh: Payoo
Nhu cầu để tiền trong ví của người Việt giảm, khi thanh toán qua QR bùng nổ, cùng đà phát triển ví điện tử. Theo khảo sát của Visa, 62% người được hỏi có dùng thanh toán QR. Trung bình người Việt quẹt mã này 16,2 lần một tháng, cao hơn dùng thẻ (khoảng 12-13 lần mỗi tháng).
Đơn cử, hãng công nghệ thanh toán Payoo chứng kiến giá trị thanh toán qua QR trong mạng lưới của họ năm ngoái tăng 3 lần so với 2022. Việc quẹt mã để thanh toán cũng nhanh hơn các hình thức khác, như thẻ ATM nội địa (10%), thẻ tín dụng quốc tế (gần 30%).
Trung gian thanh toán này lý giải QR code bùng nổ năm ngoái nhờ VietQR cho phép các nhà bán lẻ không cần đầu tư hệ thống POS. Thay vào đó, họ chỉ in một QR code để nhận tiền chuyển khoản, với phí giao dịch "0 đồng".
Phía khách hàng cũng thấy tiện lợi khi không cần điền số tài khoản, chỉ quẹt mã khi chuyển tiền. Năm qua cũng là thời điểm ngân hàng và trung gian thanh toán tung ra các QR đa năng, được chấp nhận bởi ứng dụng ngân hàng lẫn ví điện tử.
Việt Nam cũng thuộc top đầu Đông Nam Á về tăng trưởng người dùng ví điện tử mới. Theo báo cáo, 5 người thì ít nhất 4 dùng ví điện tử thường xuyên, phần lớn là người dùng trẻ (Gen X) và khách hạng sang. Ví điện tử ở Việt Nam dự kiến đạt 50 triệu vào cuối năm nay, tăng 28% so với năm ngoái, theo số liệu của FiinGroup.
Visa cho hay Gen X, Gen Y có vai trò tiên phong thúc đẩy thanh toán không tiền mặt, với 89% người tham gia khảo sát sử dụng thanh toán số.
Năm 2023, Việt Nam dẫn đầu Đông Nam Á về chuyển đổi thanh toán không dùng tiền mặt, khi 88% người từng dùng phương thức này. "Chưa bao giở Việt Nam chuyển đổi mạnh mẽ như vậy trong thanh toán số", bà Dung nói.
Xu hướng không tiền mặt tiếp tục tăng trưởng. Ngân hàng Nhà nước cho hay, giao dịch thanh toán này tăng trên 63% trong tháng đầu năm nay. Trong các phương thức, thanh toán qua QR dẫn đầu, tăng gần 900% về lượng và hơn 1000% giá trị.
Viễn Thông