Gần sát giờ buổi biểu diễn mang tên Không sợ điều gì của nhóm nhạc Picnic tại nhà hát Crocus City Hall ở Krasnogorsk, tỉnh Moskva, tối 22/3, một nhóm người đến trên minivan, mang súng trường AK đột nhập và nã đạn vào bất cứ ai gặp trên đường. Nhóm khủng bố sau đó tưới xăng châm lửa, gây hỏa hoạn lớn bao trùm nhà hát.
Phần lớn mái của nhà hát đổ sập, chôn vùi nhiều nạn nhân. Ủy ban Điều tra Nga thông báo 133 người thiệt mạng. Hơn 100 người đang điều trị tại bệnh viện, nhiều người trong tình trạng nguy kịch.
Các trạm hiến máu thường không làm việc vào cuối tuần, song vì lý do khẩn nên các bác sĩ đều được triệu tập, tỏa ra nhiều bệnh viện vào sáng hôm sau, ngày 23/3.
Đáp lại lời kêu gọi, nhiều người đã dành hàng giờ xếp hàng dài bên ngoài các điểm tại bệnh viện, chờ lấy thứ tự làm thủ tục xét nghiệm, hiến máu cứu các nạn nhân, trong đó có người Việt. Nhiệt độ ở Moskva ngày 23/3 ở mức dưới 5 độ C và có mưa.
Người dân đội mưa xếp hàng hiến máu cứu các nạn nhân bị thương trong vụ khủng bố nhà hát Crocus City Hall ở Nga, sáng 23/3. Ảnh: KP
Hay tin khủng bố, bác sĩ Nguyễn Đình Bảo ở Moskva đến trạm truyền - hiến của bệnh viện Lyubersu, hiến 450 ml máu mà "không cần chờ giới chức kêu gọi". Bác sĩ cho biết dòng người xếp hàng rất dài, phải đợi ít nhất 2-3 tiếng.
"Các điểm có nhiều tình nguyện viên cung cấp đồ ăn, trà ấm cho người đi hiến. Chỉ tiếc là nhiều kiều bào thương buồn cho người Nga, muốn hiến máu nhưng không đủ tiêu chuẩn do có nhiều điều kiện", bác sĩ Bảo, 31 tuổi, trưởng ban y tế cộng đồng sinh viên Việt tại Nga, nói với VnExpress.
Cách nhà hát 30 km, chị Thúy, 30 tuổi, cùng con gái xếp hàng gần 5 tiếng dưới tiết trời mưa rét sau khi hay tin về thảm kịch, song không đủ điều kiện do cân nặng thấp.
"Nài nỉ hiến họ cũng không cho, nhưng họ rất cảm kích, bày tỏ rất biết ơn tấm lòng người Việt", chị kể. Bác sĩ Bảo nêu một số điều kiện hiến máu như có thường trú Nga, cân nặng trên 50 kg, không có các bệnh truyền nhiễm, không uống rượu bia khi lấy máu trước 2 ngày, không hút thuốc trước 2 tiếng,...
Ngoài hiến máu, hàng chục người Việt còn gửi tiền đến quỹ chính thức ủng hộ các nạn nhân của ngân hàng Sberbank. "Của ít lòng nhiều, xin chia buồn cùng gia đình nạn nhân và mong những người bị thương chóng hồi phục", chị Xuyên, người quyên góp 50 USD, nói.
Giới chức y tế Moskva cho hay gần 3.000 người đã hiến máu trong ngày 23/3, thu được gần một 1.000 lít máu.
Một phụ nữ bật khóc khi tưởng niệm các nạn nhân vụ xả súng, bên ngoài hàng rào chắn quanh hiện trường. Ảnh: AFP
Đây là vụ tấn công đẫm máu nhất ở Nga trong gần hai thập kỷ qua. Việt Nam đã gửi điện chia buồn đến Nga, bày tỏ "hết sức bàng hoàng khi nhận được thông tin về vụ tấn công khủng bố dã man". Liên Hợp Quốc cùng hàng loạt nước khác cũng lên án mạnh mẽ sự việc.
"Chỉ có thể diễn tả bằng một từ: Sợ! Con người không mang mạng sống ra để chơi đùa như vậy", Bình, 28 tuổi, chủ cửa hàng thực phẩm Việt Чay Shop ở Moskva, nói.
Trước khi vụ khủng bố xảy ra, Bình dự định đi tàu điện ngầm về nhà. Sau khi biết tin khủng bố ở ngoại ô, anh lập tức chuyển sang bắt taxi. "Giá taxi lên gấp ba ngày thường do nhu cầu tăng đột biến", anh Bình cho biết.
Tối hôm đó, bác sĩ Bảo đang làm việc tại bệnh viện Đại học Y Quốc gia Moskva Sechenov. Anh sốc nặng khi người thân báo tin, thúc giục anh sớm về nhà. Trên đường đi làm sáng hôm sau, anh Bảo cho hay giới chức siết chặt an ninh, lập nhiều chốt cảnh sát, trạm kiểm soát phương tiện. Nhiều người Nga bất an, hạn chế tụ tập nơi công cộng.
Mọi sự kiện đông người ở Moskva đều bị đình chỉ, sinh viên học online. Gia đình bác sĩ Bảo cũng dự định hạn chế tập trung nơi đông người và tạm thời đặt giao thức ăn về nhà.
Màn hình hiển thị ngọn nến thắp sáng, tưởng nhớ các nạn nhân thiệt mạng trong vụ khủng bố, trên đường phố Moskva, ngày 23/3. Ảnh: AFP
Vụ xả súng nhà hát Crocus đặt câu hỏi về năng lực của an ninh Nga hiện nay sau nhiều năm nước này không xảy ra những sự kiện tương tự. Năm 2000 và 2010, Moskva từng hứng loạt vụ đánh bom liều chết nhằm vào hệ thống tàu điện ngầm và sân bay của thành phố.
Trong những năm gần đây, các vụ tấn công tương tự dường như đã biến mất, một phần nhờ loạt chiến dịch chống nổi loạn do an ninh Nga triển khai trong nhiều năm.
Giới quan sát cho rằng nhà hát Crocus bị chọn làm mục tiêu bởi đây là khu vực tập trung đông người tới thưởng thức nghệ thuật, đồng thời mức độ an ninh không cao như các cơ sở ở trung tâm Moskva. Nhà hát Crocus City Hall nằm trong khu phức hợp kiêm trung tâm thương mại rộng lớn, nằm cách Điện Kremlin gần 20 km.
Vị trí nhà hát Crocus City Hall tại ngoại ô Moskva, thủ đô Nga. Đồ họa:FT
Nhiều kiều bào tại Moskva bày tỏ vẫn tin tưởng vào công tác an ninh. "Dù sốc, nhưng công tác đảm bảo an toàn ở trung tâm thủ đô rất tốt, an ninh rất cao. Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB) cũng rất nhanh xác định và bắt thành công các nghi phạm", bác sĩ nói.
FSB bắt 11 người liên quan vụ tấn công, trong đó có 4 người trực tiếp hành động. Cả 4 nghi phạm chính hiện bị giam tại vùng Bryansk, giáp biên giới Ukraine. Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố tăng cường an ninh, các biện pháp chống khủng bố, phá hoại ở Moskva cũng như mọi khu vực của đất nước.
Ông Phan Mạnh Hùng, 56 tuổi, chủ doanh nghiệp quần áo thể thao ở Moskva, cũng giữ vững niềm tin vào công tác đảm bảo an ninh tại thủ đô. Sáng 23/3, ông Hùng bận công việc, nhưng con trai ông đã đi hiến máu.
"Các tiểu thương người Việt vẫn hoạt động bình thường. Nhiều người bắt đầu chuyển sang bán hàng online nên tác động từ vụ khủng bố không lớn", ông Hùng cho biết.
"Sinh hoạt không có gì xáo trộn, nhưng khi ra đường vào buổi sáng, nhìn khắp nơi có màn hình hiển thị tưởng nhớ các nạn nhân, tôi chưa bao giờ thấy khung cảnh buồn đến vậy", chị Xuyên, tiểu thương tại Moskva nói. "Chỉ mong người thân các nạn nhân và nước Nga sớm vượt qua nỗi đau này".
Đức Trung