Trước khi buổi biểu diễn bắt đầu lúc 20h, rất đông người đã tập trung trong khán phòng 6.200 chỗ ngồi của nhà hát Crocus City Hall. Picnic là ban nhạc rất được yêu thích ở Nga, được thành lập năm 1978 và kết hợp giữa rock đương đại với rock truyền thống của nước này.
Theo truyền thông Nga, gần như toàn bộ vé của sự kiện đã được bán hết. Nhà hát nằm trong khu phức hợp rộng lớn, cách Điện Kremlin gần 20 km, tại một thành phố tương đối yên bình.
Thảm kịch khủng bố đẫm máu nhất tại Nga trong 20 năm qua bắt đầu lúc khoảng 19h50, khi nhóm 4 người đàn ông mặc quần áo ngụy trang tới Crocus City Hall trên một xe Renault màu trắng, theo kênh truyền hình Nga Izvestia.
Nhóm nghi phạm mang súng trường AK tiến vào nhà hát, nã đạn vào bất cứ ai gặp trên đường, từ lực lượng bảo vệ cho đến lễ tân tòa nhà. Bảo vệ ở Crocus City Hall không được trang bị vũ khí và an ninh ở đây không nghiêm ngặt như các cơ sở ở trung tâm Moskva.
Một trong số 4 bảo vệ nói các đồng nghiệp của ông đã trốn sau một tấm biển quảng cáo. "Những kẻ tấn công chỉ cách chúng tôi 10 m. Chúng bắn bừa bãi vào những người ở tầng một", bảo vệ này cho biết.
Kẻ đi đầu nã đạn vào những người đứng gần cửa ra vào của nhà hát. Kẻ tấn công thứ hai cũng bắt đầu nổ súng, trong khi tên thứ ba đeo balo bình thản bước vào. Tên thứ tư đưa vũ khí cho đồng đội rồi cùng đi qua cửa dò kim loại đã không còn bảo vệ để tiến về khán phòng.
Một phụ nữ cùng con gái 11 tuổi lúc đó đang mua kem tại quán cafe gần lối vào. Họ nghe thấy tiếng nổ như tiếng pháo và ai đó hét "nằm xuống sàn nhà". "Chúng tôi nhanh chóng nằm xuống và dùng bàn, ghế dựng rào chắn. Một số người bị thương chạy đến chỗ chúng tôi", bà nói với BBC.
Phía trong khán phòng, một số người nghĩ rằng những tiếng nổ này là một phần hiệu ứng của buổi biểu diễn, bởi sự kiện chuẩn bị bắt đầu. Một số lại nghĩ đó là tiếng động từ hoạt động thi công, bởi một công trình gần đó đang được tháo dỡ.
Nhưng đến 20h03, các tay súng xông vào nhà hát và nổ súng. "Một số người mặc quần áo màu nâu xuất hiện, bắn bừa bãi vào khán giả. Tôi không biết họ là ai, khủng bố hay là quân nhân", nhiếp ảnh gia Dave Primov, chứng kiến vụ tấn công từ tầng hai khán phòng, kể lại.
Khán phòng lập tức trở nên hỗn loạn. Khán giả giẫm đạp lên nhau để chạy về lối thoát hiểm. Một số người nằm rạp xuống giữa các hàng ghế, số khác chạy vào trong sân khấu hoặc tìm lối thoát ở tầng trên, do cửa thoát hiểm chính đã bị nhóm tay súng án ngữ.
Video do một người sống sót ghi lại và lan truyền trên mạng xã hội Nga cho thấy một nhóm khán giả tìm cách mở cửa thoát hiểm trong tuyệt vọng. Người này nói với bạn mình rằng cửa đã khóa và họ phải tìm cách khác để trốn ra ngoài.
Trong lúc các nạn nhân tìm cách chạy trốn, 4 tay súng đi dọc giữa các hàng ghế trong nhà hát, nã đạn vào bất cứ ai trong tầm mắt. Những tiếng la hét thất thanh và đau đớn vang lên, chìm trong tiếng súng không ngớt.
"Chúng tôi chạy phía sau rèm và gặp một nhân viên Crocus mặc đồng phục hướng dẫn lối thoát ra bãi đỗ xe", một phụ nữ kể lại. Cô thuộc nhóm tìm lối thoát tầng trên bất thành và buộc phải vòng xuống trở lại.
Bà Elena, 61 tuổi, cho hay một người đàn ông bất ngờ nhảy bổ về phía kẻ khủng bố đang đứng giữa hàng ghế, cướp vũ khí và dùng báng súng đánh gục tên này.
Hành động dũng cảm của người đàn ông giúp hàng chục nạn nhân thuận lợi chạy trốn qua lối thoát hiểm, trong đó có bà Elena. Tuy nhiên, bà sau đó không nhìn thấy người đàn ông này nữa, và tiếng súng tiếp tục vang lên trong khán phòng.
Một nam khán giả nói những kẻ tấn công ném bom xăng, và "mọi thứ bốc cháy". Một số thông tin cho rằng nhóm khủng bố mang theo vài can xăng, tưới khắp nơi rồi châm lửa đốt.
Trước khi lực lượng đặc nhiệm và cảnh sát chống bạo động tới hiện trường, những kẻ tấn công rời khỏi nhà hát Crocus City Hall, lên chiếc Renault màu trắng để tẩu thoát lúc 20h13.
Toàn bộ vụ xả súng, phóng hỏa diễn ra trong hơn 20 phút, nhưng đã khiến ít nhất 137 người thiệt mạng và hơn 180 người bị thương.
Theo các nhân chứng, ngọn lửa nhấn chìm toàn bộ tầng trên khu phức hợp nhà hát Crocus. Lính cứu hỏa không thể dập tắt đám cháy từ mặt đất vì nguy cơ còn các tay súng bên trong. Họ sử dụng trực thăng để trút khoảng 160 tấn nước kiểm soát ngọn lửa.
Khoảng 22h, gần như toàn bộ mái của nhà hát Crocus bị sập. 0h55 ngày 23/3, lực lượng cứu hỏa khoanh vùng được ngọn lửa. Trực thăng cứu hỏa rời hiện trường vào 6h, song đám cháy vẫn chưa được dập tắt hoàn toàn.
Phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng nhận trách nhiệm và công bố video thực hiện vụ tấn công. Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố truy lùng và xử lý những kẻ đứng sau vụ khủng bố, nhưng không đề cập tuyên bố của IS.
Cảnh sát Nga lập tức tung quân tuần tra mọi con đường, tăng cường kiểm soát các cửa khẩu, sân bay để truy lùng nghi phạm. Hàng chục xe cứu thương, xe cứu hỏa cùng cảnh sát, vệ binh quốc gia, đặc nhiệm, nhân viên Ủy ban Điều tra Liên bang Nga có mặt ở nhà hát Crocus để cứu nạn và tìm manh mối.
Nghị sĩ Nga Alexander Khinshtein cho biết vài tiếng sau vụ khủng bố, cảnh sát phát hiện một chiếc Renault màu trắng khả nghi ở vùng Bryansk, cách Moskva khoảng 340 km. Khi tài xế không chấp hành hiệu lệnh và rồ ga tháo chạy, cảnh sát truy đuổi và vô hiệu hóa chiếc xe.
Nhóm nghi phạm bỏ chạy vào rừng và bị lực lượng chức năng Nga truy bắt. Khoảng 14 giờ sau khi vụ khủng bố xảy ra, Cơ quan Điều tra Liên bang Nga (FSB) thông báo bắt 11 nghi phạm, trong đó có 4 nghi phạm "liên quan trực tiếp".
4 nghi phạm này gồm Dalerdjon Mirzoyev, 32 tuổi, Saidakrami Rachabalizod, 30 tuổi, Muhammadsobir Fayzov, 19 tuổi và Shamsidin Fariduni, 25 tuổi. Sau khi bị bắt, một nghi phạm khai rằng đã nhận chỉ thị từ một giáo sĩ Hồi giáo, với lời hứa hẹn sẽ được trả gần 11.000 USD để "giết toàn bộ người trong nhà hát".
Giới chức Nga đưa 4 nghi phạm ra tòa án ở Moskva ngày 24/3. Tòa án ra lệnh tạm giam họ đến ngày 22/5 để điều tra và có thể gia hạn tùy thuộc vào thời gian bắt đầu xét xử.
Như Tâm (Theo BBC, Independent)