Người Việt đang sử dụng ôtô điện như thế nào?

Gần 10% doanh số bán ôtô toàn cầu năm ngoái là xe điện, gấp 4 lần năm 2019. Quý I năm nay, doanh số loại phương tiện này đạt 2 triệu chiếc, tăng 75% so với cùng kỳ 2021, theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế IEA.

Tại Việt Nam, một vài hãng xe bắt đầu đưa dải sản phẩm ôtô điện phục vụ người dùng trong nước, nhưng chỉ có VinFast phát triển đồng bộ hạ tầng trạm sạc công cộng, hệ sinh thái và dịch vụ hỗ trợ người dùng.

- Ông Trần Thế Trung, người sử dụng VF e34, Hội người dùng ôtô điện Tập đoàn FPT.

Tại tọa đàm, các chuyên gia sẽ đưa ra xu hướng phát triển của ôtô điện trên toàn thế giới và bối cảnh tại Việt Nam. Hai người dùng sẽ đưa những lý do, nhu cầu của bản thân khi chuyển từ xe động cơ đốt trong sang xe điện, việc dùng loại xe này đã thay đổi thói quen cuộc sống, việc di chuyển hàng ngày như thế nào.

Ngoài ra, những ưu - nhược điểm, chi phí, vận hành, bảo dưỡng... khi sử dụng ôtô điện tại Việt Nam sẽ được hai vị khách mời chia sẻ.

Ở khía cạnh nhà sản xuất, ông Đăng Quang chia sẻ lý do, quá trình chuyển đổi từ việc sản xuất xe động cơ đốt trong sang thuần xe điện của VinFast. Vị đại diện hãng sẽ trả lời những thắc mắc của khách mời và người dùng, đồng thời đưa ra những giải pháp VinFast đang và sẽ thực hiện, nhằm thúc đẩy quá trình phổ cập ôtô điện tại Việt Nam.

Trả lời câu hỏi về việc chuyển từ xe động cơ đốt trong sang xe điện, ông Thế Trung cho biết, từ những năm 2004 đã tìm hiểu và mong muốn sở hữu loại xe này.

"Từ 2004 tôi có dịp đi nước ngoài, đến một nước kém phát triển hơn Việt Nam ở Châu Phi. Trong một lần đến thủ đô nước đó, xuyên qua ánh mặt trời có 1 quầng không khí màu đen bao trùm cả thủ đô. Nhưng nhìn ra phía ngoại ô thì không khí trong lành", ông Trung nói.

Ông cho biết, phương tiện giao thông ở quốc gia châu Phi đó là những chiếc xe máy xăng, mùi khói đến mức khó thở. Nhìn sang các quốc gia ở châu Âu, họ đã có xu hướng sử dụng xe thân thiện môi trường, ít khí thải.

"Sau này về nước tôi bắt đầu tìm hiểu sâu hơn về xe điện, và bất cứ khi nào có điều kiện, tôi sẽ sở hữu loại xe này. Đây là lý do tôi đã quyết định chọn VF e34 ngay khi xe được chính thức bán ra", vị đại diện Hội người dùng xe điện, Tập đoàn FPT nói.

Trước khi dùng VinFast VF e34 anh Trung có sử dụng một chiếc xe xăng cùng phân khúc hạng B. Theo ước tính của người dùng này, chiếc Ford Eco Sport số sàn đời 2015 khi đó giá lăn bánh khoảng 650 triệu đồng. Với VF e34, vị khách đã bỏ ra 525 triệu đồng để sở hữu.

"Chi phí sử dụng chiếc VF e34 từ 1 triệu đến 1,3 triệu đồng phí thuê pin, chi phí sạc dưới 600.000 đồng. Tổng chi phí dưới 2 triệu mỗi tháng", ông Trung nói. "Chi phí sử dụng chiếc Eco Sport trước đây từ 1,5 triệu đến 2 triệu đồng".

Người dùng VF e34 cũng cho biết, xe điện không phát sinh chi phí bảo dưỡng trong thời gian sử dụng vừa qua, đỡ tốn kém hơn chiếc xe cũ.

MC đặt câu hỏi: "Đó là lý do anh Trung sử dụng xe điện. Đối với anh Thọ, đã từng trải nghiệm hai dòng xe của Vinfast là VFe 34 và VF 8 thì lý do chuyển từ xe xăng sang xe điện là gì".

Ông Hữu Thọ: Động lực khiến tôi sử dụng xe điện đơn giản hơn anh Trung. VF e34 là xe sạch, khí thải bằng 0. Đối với VF 8 ngoài những lý do nêu trên, sau quá trình sử dụng đi rất thích, cộng thêm thông số của xe này hơn hẳn VFe 34 thì tôi thấy phù hợp với gia đình.

Ngoài ra, khác VF e34 là xe nội địa, chỉ phát triển và bán cho thị trường Việt Nam. VF 8 bán ra ở thị trường toàn cầu. Là sản phẩm toàn cầu nếu không làm chất lượng cao thì không có được chỗ đứng. Đây là lý do khiến tôi tin tưởng và đổi sang sử dụng VF 8.

Ông Chu Hữu Thọ cho biết, chi phí sở hữu chiếc VF 8 gần tương đương với giá niêm yết, người dùng tại Hà Nội và TP HCM cần bỏ thêm 20 triệu đồng chi phí biển số. Chi phí này tại những tỉnh thành khác từ 200.000 đồng đến 1 triệu đồng, kèm các chi phí như bảo hiểm, phí bảo trì đường bộ...

"Sau hai tháng sử dụng VF 8, tôi vẫn tin tưởng vào lựa chọn của mình", ông Thọ nói. "Phần mềm trên VF 8 ổn định hơn VF e34. Xe có sức mạnh tương đương 400 mã lực, sức kéo 620 Nm và hệ dẫn động hai cầu. VF e34 chỉ dẫn động cầu trước".

Vị khách sử dụng VF 8 cho biết, thời điểm chọn mua xe, ông cũng tìm hiểu nhiều mẫu xe xăng cùng tầm giá, nhưng các tính năng hạn chế hơn so với mẫu xe điện. "VF 8 có thêm trợ lý ảo Vivi, sạc không dây, màn hình kích thước lớn... Điều tôi thích nhất trên mẫu xe này là hệ thống làm mát và sưởi ghế trên 4 vị trí ngồi", ông Thọ nói. "Đã sử dụng xe điện rồi, có lẽ tôi rất khó trở lại dùng xe động cơ đốt trong".

MC đặt câu hỏi với ông Nguyễn Đăng Quang, Giám đốc Kinh doanh ôtô miền Bắc, VinFast Việt Nam: "Đâu là lý do khiến VinFast chuyển đổi từ việc sản xuất xe xăng sang xe điện"?

Ông Đăng Quang: Đây là chiến lược có từ ban đầu của lãnh đạo Vingroup. Việc sản xuất xe xăng giúp chúng tôi chứng minh năng lực, hoàn thiện hơn về quy trình sản xuất, kinh doanh, phát triển hệ thống phân phối. Đây là bước đệm giúp VinFast phát triển tốt hơn trong tương lai.

Tại CES 2022 vừa qua, VinFast đã công bố chiến lược thuần điện trên quy mô toàn cầu nhằm thúc đẩy cuộc cách mạng xe điện. Chúng tôi có thể đi sau nhưng có tiềm năng về trước, bởi xe điện đang phát triển rất nhanh trên thế giới.

Năm 2010, xe điện gần như bắt đầu bằng con số 0. Nhưng đến 2020, toàn thế giới đã có 10 triệu chiếc ô tô điện đang lăn bánh. Năm 2021, lượng xe điện toàn cầu tăng 6,75 triệu chiếc. Thị trường lớn nhất thế giới là Trung Quốc tăng đến 2,5 lần, châu Âu tăng 2 lần... Xe điện rõ ràng là xu hướng chung trên toàn cầu, các hãng xe lớn nhất cũng đang phát triển theo hướng này.

MC: VinFast gặp trở ngại gì khi chuyển sang chỉ sản xuất xe điện?

Ông Đăng Quang: Cơ sở hạ tầng, trạm sạc là trở ngại lớn nhất với bất kỳ hãng xe điện nào. Bởi khi dùng loại xe này, người dùng sẽ băn khoăn sạc ở đâu. Tôi từng trải nghiệm một mẫu xe điện cao cấp, sạc đầy đi được khoảng 400 km nhưng chỉ loanh quanh trong phố, đi làm rồi về nhà.

Nếu muốn đi xa hơn hoặc công tác đột xuất ở tỉnh khác, tôi chưa dám sử dụng mẫu xe này bởi hạn chế về cơ sở hạ tầng trạm sạc, có thể không đủ lượng pin để quay trở về. Mẫu xe này mất khoảng 40 tiếng để sạc đầy vì chưa có trạm sạc nhanh, siêu nhanh phù hợp tại Việt Nam.

Thứ hai là chuỗi cung ứng linh kiện, chất bán dẫn bị đứt gãy trên toàn cầu. Đa số các hãng xe đều thiếu hụt sản lượng. VinFast đang nỗ lực phát triển để vượt qua giai đoạn này.

Điểm thứ ba, xe điện không chỉ mới ở Việt Nam mà còn trên toàn cầu, nở rộ khoảng 5 năm nay. Việc này dẫn đến đa số người dùng chưa được tiếp cận sản phẩm, chưa hiểu đúng về lợi ích của dòng xe này mang lại.

Trả lời câu hỏi của MC, chuyên gia Hữu Thọ cho rằng vấn đề ô nhiễm không khí toàn cầu là một trong những nguyên nhân thúc đẩy xe điện trở nên phổ biến.

"Để thực hiện mục tiêu phát triển xe điện, nhiều nước trên thế giới đã đưa ra lộ trình dừng sản xuất xe động cơ đốt trong", chuyên gia Hữu Thọ nói. "Mỹ, Trung Quốc và nhiều nước châu Âu đã có kế hoạch này. Các hãng xe lớn cũng đưa ra lộ trình chuyển từ xe xăng sang xe điện. Đây là xu hướng tất yếu trên toàn cầu".

Tại Việt Nam, quy mô ô tô điện còn rất nhỏ so với xe động cơ truyền thống, có hơn 3.000 chiếc đang lăn bánh, chủ yếu là VF e34 và VF 8.

MC: So sánh với chiếc xe xăng cũ, anh thấy mẫu xe điện hiện tại như thế nào?

Anh Thế Trung: Tôi khẳng định xe điện nhiều ưu điểm hơn xe xăng. Xe điện không phát thải nên sạch sẽ, không bị mùi khí xả. Động cơ điện thường có công suất lớn hơn, lực kéo tốt hơn ở nước ga đầu, khiến trải nghiệm rất khác biệt so với xe xăng.

Chi phí bảo dưỡng xe điện thấp hơn xe xăng, do tiết giảm được việc thay dầu động cơ, thay bugi, đai truyền động... Tuy nhiên khi sử dụng lâu dài, tuổi thọ pin có lẽ sẽ là vấn đề. Nhiều người thắc mắc về việc sạc pin, lấy ví dụ sang việc dùng smartphone, có lẽ không người dùng nào yêu cầu nhà sản xuất phải sạc đầy pin trong vòng 5-10 phút. Chúng ta vẫn sử dụng smartphone hàng ngày và cắm sạc khi ngủ.

Mọi người thường nói vấn đề sạc nhanh nhưng tôi không quan tâm vấn đề này lắm, bởi khi ngủ dậy thì xe đã đầy pin rồi.

Chuyên gia Hữu Thọ: Việc dùng xe điện sẽ thay đổi thói quen sử dụng ôtô truyền thống. Với những người không muốn thay đổi thói quen này, họ nghĩ sẽ rất bất tiện.