![]() |
Hugh Thompson năm 1969. (Ảnh: AP) |
Ông thọ 62 tuổi. Ngày 16/3/1968, Thompson và 2 thành viên phi hành đoàn có chuyến bay trinh sát ở làng Mỹ Lai, Quảng Ngãi. Tại đây, họ phát hiện thấy nhiều thi thể của cả đàn ông, phụ nữ và trẻ em.
Thompson hạ cánh 2 lần để tìm hiểu xem chuyện gì đã xảy ra, và cuối cùng ông nhận ra đó là một vụ thảm sát. Ông đáp máy bay gần một khu hầm nơi một nhóm khoảng 10 dân thường đang bị các lính Mỹ dọa nạt. Dùng tay để ra hiệu, Thompson thuyết phục những người dân bước ra, đồng thời lệnh cho hai thành viên phi hành đoàn đi cùng mình là Lawrence Colburn và Glenn Andreotta bắn bất kỳ binh lính Mỹ nào dám nổ súng vào các dân thường. Sau đó, Thompson dùng điện đài để gọi một chiếc trực thăng đưa những người dân tới nơi an toàn.
Khi trở về căn cứ, ông thông báo về những gì đã chứng kiến. Thompson kể lại năm 2004: “Tôi đã hét rất to. Tôi dọa không bao giờ bay nữa. Tôi không muốn là một phần của chuyện này. Đó không phải là chiến tranh”.
Thompson vẫn tiếp tục tham gia chiến đấu, sau đó về Mỹ huấn luyện các phi công lái trực thăng. Khi vụ Mỹ Lai bị tiết lộ, ông ra làm chứng trước Quốc hội. Ông cũng cung cấp lời khai tại tòa án binh trong vụ xử trung úy William Calley, trung đội trưởng ở Mỹ Lai, kẻ duy nhất bị kết án vì vai trò của mình trong vụ thảm sát.
Điều trớ trêu là khi về nước, Thompson bị nhiều người coi là kẻ phản bội tổ quốc, thậm chí bị dọa giết. Mãi đến ngày 6/3/1998, lục quân mới trao tặng huân chương anh hùng cho Thompson và hai đồng đội cùng ông tham gia cuộc giải cứu là Lawrence Colburn và Glenn Andreotta (quá cố). Ông Andreotta đã thiệt mạng trong vụ rơi trực thăng 3 tuần sau sự kiện Mỹ Lai.
Sau khi giải ngũ, Thompson làm luật sư cho các cựu chiến binh ở Louisiana. Ông từng bình luận: “Đừng làm một điều đúng đắn chỉ để mong chờ được tặng thưởng, bởi điều đó có thể sẽ không bao giờ đến với bạn”.
M.C. (theo New York Times)