Gần một tuần nay, tại tỉnh Vĩnh Long, Đồng Tháp, người trồng khoai lang Nhật khóc ròng vì giá rớt 20 lần, xuống còn 500-600 đồng một kg nhưng vẫn không có thương lái thu mua. Nguyên nhân là hàng không xuất được sang Trung Quốc do dịch bệnh bùng phát lần thứ tư.
Các năm trước, khoai lang giống Nhật được ưa chuộng và thu mua tại vườn với mức giá đỉnh lên tới 20.000 đồng một kg, nay chúng còn rẻ hơn cả giá ngọn khoai.
Chị Vui, người trồng 1 ha khoai lang tại Châu Thành, Đồng Tháp thấp thỏm vì khoai lang đến vụ thu hoạch nhưng phải để ngoài đồng. Nếu 5-10 ngày nữa không bán được cho ai, toàn bộ ruộng khoai nhà chị coi như bỏ đi vì chúng sẽ hỏng hết.
"Chi phí cho 1.000 m2 trồng khoai 15.000-20.000 triệu đồng. Do đó, vụ này nếu bán với mức giá trên tôi có thể lỗ khoảng 150 triệu đồng", chị Vui nói và cho hay, chưa có năm nào tình hình lại bi đát như năm nay. Mới đầu vụ, nông dân còn hồ hởi trồng vì dịch bệnh được kiểm soát, đến cuối tháng 4 dịch bỗng bùng lại khiến nông dân tiếp tục rơi vào cảnh khó khăn.
Chung cảnh ngộ, ông Lưu Văn Trạng trồng hơn 2 ha khoai lang tại xã Hòa Tân, Châu Thành, Đồng Tháp cũng "đứng ngồi không yên" khi mùa vụ này có khả năng mất trắng, số lỗ có thể lên tới gần nửa tỷ đồng.
Ông Trạng cho hay, hiện nay tại xã của ông hầu như người trồng mất trắng. Theo ông, năm nay năng suất khoai lang đạt khá, bình quân 3 tấn trên 1.000 m2. Với mức giá hiện tại, người dân chỉ thu được khoảng 1,8 triệu đồng trên 1.000 m2, tức lỗ khoảng 15 triệu đồng.
Tương tự, tại huyện Bình Tân, tỉnh Vĩnh Long, hàng trăm ha khoai lang tím Nhật cũng nằm ngổn ngang không có thương lái thu mua.
Ông Đầy người trồng 2.500 m2 khoai lang tím cho hay, mấy ngày nay ông tìm thương lái thu mua nhưng chưa được. Dù giá giảm mạnh vẫn khó bán.
"Các năm trước, giá rớt cũng bán được 5.000 đồng một kg, còn năm nay giá chỉ 600 đồng một kg mà không ai mua. Đất gia đình tôi phải đi thuê, chi phí chăm sóc cao nên với giá này có thu hoạch được thì lỗ càng thêm lỗ vì phải thuê thêm nhân công", ông Đầy bộc bạch.
Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát Triển Nông thôn huyện Bình Tân, tỉnh Vĩnh Long, diện tích khoai lang xuống giống từ đầu năm tới nay là 7.052 ha. Hiện nông dân đã thu hoạch 2.922 ha, còn trên đồng là 4.130 ha. Trong số này, 850 ha khoai vụ Đông Xuân đã hơn 4 tháng tuổi, tới thời điểm thu hoạch.
Còn tại Đồng Tháp, báo cáo của Sở Công Thương tỉnh này cho thấy, tính đến ngày 29/5, tổng diện tích khoai lang tím Nhật còn trên đồng là 266 ha của 288 hộ, sản lượng 8.494 tấn. Khoai tập trung tại các xã Hòa Tân, Phú Long và Tân Phú. Hiện thương lái thu mua với số lượng rất ít, giá bán không bù được chi phí tháo dỡ khoai.
Tỉnh đang liên tục kêu gọi doanh nghiệp chung tay hỗ trợ tiêu thụ nông sản cho người dân. "Chúng tôi vẫn đang kêu gọi doanh nghiệp giúp đỡ bà con. Trước mắt đây là giải pháp tạm thời. Về lâu dài, ngành nông nghiệp, công thương sẽ phối hợp với UNBD huyện Châu Thành quy hoạch lại vùng trồng khoai cho hộ dân", lãnh đạo Sở Công Thương Đồng Tháp nói.
Cũng theo cơ quan này, tính tới thời điểm hiện nay, Hợp tác xã Đặc sản Đồng Tháp đã hỗ trợ tiêu thụ 46 tấn khoai cho nông dân, thành đoàn TP HCM là 3 tấn, hệ thống siêu thị Go! dự kiến tiêu thụ 20 tấn một tuần, nhóm cấy nền giao thương Đồng Tháp 3 tấn.
Riêng với hoạt động chế biến, lãnh đạo tỉnh này cho hay, Sở Nông nghiệp tỉnh đang kết nối với các doanh nghiệp chế biến để hỗ trợ nông dân tiêu thụ. Tuy nhiên, hàng hóa của nông dân chưa có hồ sơ, giấy tờ chứng minh tiêu chuẩn và chất lượng nên các doanh nghiệp vẫn đang xem xét.
Tích cực hỗ trợ nông dân gỡ khó tạm thời, nhiều chuỗi cửa hàng tại Vĩnh Long, Đồng Tháp đang lên kế hoạch thu mua cho nông dân với giá 4.000-6.000 đồng một kg
Trao đổi với VnExpress, ông Vũ Minh Tuấn, Trưởng phòng kinh doanh Công ty Cổ phần Hai lúa Nhà nông vàng cho biết, công ty đang lên kế hoạch thu mua khoai lang tím ở hai tỉnh Vĩnh Long và Đồng Tháp với giá 4.000-6.000 đồng một kg để hỗ trợ nông dân.
"Cuối tuần này hoặc đầu tuần sau, chúng tôi sẽ thu mua khoảng 50 tấn. Khoai thu mua sẽ được mang về chuỗi cửa hàng tại các tỉnh miền Tây của doanh nghiệp để biếu tặng cho người tiêu dùng", ông Tuấn nói và cho hay, doanh nghiệp cố gắng hỗ trợ nông dân hết mình để cùng họ vượt khó trong đại dịch Covid-19.
Ngoài ra, khi tình hình dịch ở TP HCM và Hà Nội ổn định, doanh nghiệp có thể vận chuyển khoai về các thành phố này phân phối cho người dân để nông dân trồng khoai có thể giảm lỗ.
Thi Hà