Sân chơi công cộng gần đây nhất được hình thành tháng 9/2022 ở làng Vân Quật Đông, xã Hương Phong, TP Huế. Trên diện tích gần 500 m2 có nhiều dụng cụ chơi cho trẻ như đu quay, bập bênh, ngựa lốp; xà đơn, xà kép cho thanh niên.
Một năm trước, trong chuyến khảo sát về môi trường, anh Phước thấy trước đình làng Vân Quật Đông có khu đất trống chứa nhiều rác thải, nhìn rất nhếch nhác. Ý tưởng về sân chơi cho cộng đồng được anh ấp ủ và lên kế hoạch.
Xác định sân chơi phải gắn kết cộng đồng, thân thiện với môi trường, anh Phước đã sử dụng vật liệu tái chế như lốp ôtô cũ để làm dụng cụ chơi cho trẻ em; tre, gỗ cũ làm dụng cụ thể dục thể thao. Thấy nhóm anh Phước tạo sân chơi cho dân làng, người dân Vân Quật Đông đã chung tay san mặt bằng, dọn dẹp vệ sinh, trồng thêm cây xanh tạo bóng mát.
Anh Phước cho biết, khi lên ý tưởng anh muốn cộng đồng dân cư là những người thụ hưởng. Điểm xây dựng mô hình phải có đông dân. Nguồn kinh phí được anh huy động từ các tổ chức bảo vệ môi trường và đóng góp từ người dân. "Để tạo một sân chơi phải trải qua nhiều phiên làm việc với các cộng đồng địa phương. Khó khăn lớn nhất là thuyết phục người dân cùng tham gia với mục tiêu bảo vệ sinh thái, môi trường", anh Phước nói.
Từ mô hình không gian cộng đồng ở xã Hương Phong được người dân ủng hộ, anh Phước và cộng sự đã tạo thêm hai không gian cộng đồng ở phường Phú Hậu và phường Hương Vinh. Điểm chung của chúng là sử dụng vật liệu tái chế, thân thiện môi trường. Các điểm được chọn đều là khu đất công cộng chưa được trao quyền quản lý, điểm nóng về rác thải, nơi tập kết rác của dân cư xung quanh.
Mục tiêu của anh Phước là hình thành thêm nhiều không gian cộng đồng ở những đình làng của xã vùng sâu. Từ không gian cộng đồng này sẽ giúp người dân hiểu và có ý thức bảo vệ môi trường sinh thái, tạo môi trường sống trong lành, giảm rác thải nhựa.
"Mong ước của tôi là mỗi địa phương đều có sân chơi, không gian công cộng cho cộng đồng, đặc biệt là trẻ em. Hiện nay, nhiều trẻ em trong các khu dân cư thiếu sân chơi đúng nghĩa khi tốc độ đô thị hóa nhanh", anh Phước nói.
Ông Trần Viết Chức, Chủ tịch UBND xã Hương Phong, đánh giá kể từ khi đưa vào hoạt động, không gian cộng đồng ở làng Vân Quật Đông đã gắn kết người dân, giúp chính quyền tuyên truyền bảo vệ môi trường, không gian sống.
"Hàng ngày đi qua không gian cộng đồng thấy các cháu nhỏ chơi đu quay hay ngồi chơi bập bênh tôi rất vui. Mong muốn của chính quyền xã là cùng với anh Phước nhân rộng không gian cộng đồng ở các làng khác để người dân có chỗ tập thể dục sáng, cháu nhỏ chơi đùa an toàn", ông Chức nói.
Trước đó năm 2019, anh Phước cùng với người dân hình thành làng bích họa Ngư Mỹ Thạnh tại xã Quảng Lợi, huyện Quảng Điền. Các bức họa trên tường nhà dân thể hiện hoạt động bảo vệ môi trường, đánh bắt thủy hải sản của ngư dân địa phương.
Làng Ngư Mỹ Thạnh sau đó được nhiều du khách tìm đến tham quan, trải nghiệm hoạt động đánh bắt trên phá Tam Giang. Nhờ đó, dân làng nhận thức rõ hơn về giá trị tài nguyên, bảo vệ tốt hơn nguồn lợi đầm phá.
Võ Thạnh