Ngày này năm ngoái, Lang đang còn cùng em trai Hồ Văn Tri và hàng xóm ở thôn Trà Nga, xã Trà Phong, huyện Trà Bồng phát rẫy trồng lúa. Bây giờ, ở tuổi 52, người đàn ông đã sống nửa đời ở rừng sâu chỉ quẩn quanh trong xó bếp. Người em trai cùng ngồi cạnh bên bếp lửa, nấu thuốc cho anh uống.
"Người rừng" Hồ Văn Lang ngồi trong căn bếp nhà mình. Ảnh: Phạm Linh
Tay vẫn cầm bịch trầu cau, sở thích làm răng anh đen láy, nhưng nụ cười trên gương mặt Lang không còn tự nhiên. Người Lang gầy gò, làn da rám nắng đã nhợt nhạt, vàng ố. Ánh sáng đan qua tấm liếp tre tràn vào căn bếp, làm đường gân xanh chằng chịt lộ rõ trên đôi tay yếu ớt.
Tám năm trước, Lang cùng cha được đưa về làng sau 40 năm chạy vào rừng sâu trốn một trận bom trong chiến tranh. Ngày đó, ánh mắt Lang ngơ ngác trước dân làng và cả những người bà con thân thuộc, bây giờ, "người rừng" ngơ ngác trước bệnh tật của mình.
"Tôi đau nặng rồi, trông cho vợ chồng Tri làm ăn được, kiếm ra thuốc cho tôi khỏi bệnh, sống lâu, nhìn mấy đứa cháu trưởng thành", "người rừng" thều thào.
Anh Tri kể, Lang có dấu hiệu đau giữa vùng bụng và ngực từ năm ngoái, khi còn sống ở căn chòi lá trong núi cách nhà 4 km. Lúc đó, anh chỉ đoán anh trai bị đau dạ dày. Anh Tri tìm lá mơ gan, một loài cây được xem là "thần dược" của miền núi để trị bệnh cho Lang.
Nhưng cơn đau xuất hiện ngày một dày hơn. Tháng 11/2020, cơn đau âm ỉ trở nên dữ dội như những cơn mưa rừng cuối đông, người Lang sút đến gần 10 kg. Anh Tri liên hệ với một người quen là đạo diễn từng làm phim về họ ở thành phố Quảng Ngãi để xin trợ giúp, sau đó đưa anh xuống thành phố khám bệnh.
Sau ba ngày, bác sĩ chẩn đoán Lang bị tổn thương gan. Chuyển viện ra Đà Nẵng, bác sĩ cho biết anh bị ung thư biểu mô tế bào gan với khối u chiếm nửa quả gan bên phải; không còn khả năng phẫu thuật mà chỉ có thể điều trị.
Không đủ tiền điều trị bằng Tây y, anh Tri tìm đến các già làng để làm lễ cúng cho anh. Từ ngày Lang bị đau, anh đã cúng gần 10 lần, mỗi lần 8 con gà. Chi phí lên đến gần 20 triệu đồng, nhà không có tiền, anh mượn các chủ quán trong xóm rồi bán chuối, cây mây... các sản vật trong rừng để trừ nợ.
Nhưng sau mỗi lần cúng, bệnh Lang không thuyên giảm, chỉ có nồi xoong trong nhà đầy ắp thức ăn, tồn đến mấy hôm.
Rồi người em lại đưa anh tìm đến thầy thuốc Đông y ở huyện Bình Sơn, cách nhà khoảng 90 km. Thầy thuốc tốt bụng không lấy tiền, nhưng đoạn đường xa, mỗi lần đi xe máy thường hư hỏng đột xuất mà hai anh em thì không có nhiều tiền trong túi. Đi được vài tháng, sau Tết thì anh cũng dừng đi hẳn.
Gần đây, "người rừng" lại dựa vào những cây thảo dược trong rừng, chủ yếu là mơ gan để uống giảm đau.
Hồ Văn Lang (phải) nhận thuốc nước lá từ em trai. Ảnh: Phạm Linh
Căn bệnh khiến Lang mất sức lao động, không còn vào rừng, anh chỉ ở nhà, thi thoảng ra quán mua thức ăn. Nửa năm nay, hai cái niêu nước của nhà, một để đi rừng, một để ở nhà, giờ đổi chức năng một niêu nấu nước, một niêu nấu thuốc.
Họa vô đơn chí, ngay sau khi "người rừng" Hồ Văn Lang phát hiện mắc bệnh ung thư thì em trai Hồ Văn Tri cũng bị đau dạ dày. Người em đang là lao động chính của gia đình 5 người gồm: vợ, ba con (13-20 tuổi) cùng anh trai phải giảm cường độ công việc để giữ sức khỏe và ở nhà chăm sóc Lang.
Nhiều lúc nhìn anh trai đau quằn quại, Tri xót ruột nhưng không biết làm cách nào. Anh cũng cảm thấy khó hiểu vì Lang gần nửa đời sống trong rừng, sao lại mắc bệnh vào lúc này. Qua lời của bác sĩ và người thân, anh lý giải, có thể Lang ở trong rừng không uống rượu nhưng khi về làng được nhiều người mời rượu bia, hoặc Lang có thói quen bỏ bột ngọt quá nhiều vào thức ăn.
Cũng may, Lang cảm thấy đau nhưng không sợ, vì không hiểu căn bệnh ung thư là gì. Không còn trồng chuối, phát rẫy, chăn trâu, anh ở nhà đan rổ, đan nia (để sàng lúa) bán cho hàng xóm từ cây giang (một loại cây rừng) em trai mang về. Ba ngày mới hoàn thành một sản phẩm, bán được 60.000 - 70.000 đồng, hai anh em có thu nhập để xoay xở qua ngày.
"Tôi mong sao có phép để Lang khỏi bệnh hoặc giúp anh ấy đỡ đau đớn", anh Hồ Văn Tri nói khi đưa thuốc cho anh trai. Trên tay "người rừng" Hồ Văn Lang, những đường gân nổi lên chằng chịt và gồ ghề như những con đường Lang từng đi khi còn ở rừng. Nhưng anh không biết liệu mình có còn trở lại.
"Người rừng" Hồ Văn Lang cùng em trai đan nông cụ để kiếm sống. Ảnh: Phạm Linh
Đại diện Bệnh viện Đà Nẵng cho biết anh Lang bị ung thư gan xâm lấn, đã đề nghị chuyển đến Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng chữa trị, nhưng gia đình đã đưa về nhà.