Bệnh nhân họ Chen, sống tại Vũ Hán, Hồ Bắc. Sau khi đến bệnh viện điều trị, bác sĩ phát hiện cô mắc bệnh tiểu đường, mắt trái đã bước vào giai đoạn tăng sinh của bệnh võng mạc tiểu đường. Các bác sĩ suy đoán nguyên nhân gây mù một mắt là lượng đường trong máu duy trì ở mức bất hợp lý một cách lâu dài, việc ăn lạp xưởng góp phần khiến bệnh nặng hơn.
Gao Mingsong, Trưởng khoa Nội tiết, Giám đốc Bệnh viện Vũ Hán số Một, cho biết tiểu đường có thể gây nhiều biến chứng về mắt, trong đó bệnh võng mạc tiểu đường phổ biến nhất, nguy cơ gây mù lòa cao. Ông khuyến nghị người mắc bệnh tiểu đường chú ý đến chế độ ăn uống, đặc biệt trong thời điểm lễ Tết đến gần.
"Dù lạp xưởng và thịt xông khói có mùi vị thơm ngon, chúng tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe, đòi hỏi mọi người cảnh giác", ông Gao nói.
Thống kê cho thấy tỷ lệ biến chứng sau mắc bệnh đái tháo đường ở người có nguy cơ cao là 24,7% đến 37,5%. Hiện Trung Quốc có từ 40 đến 60 triệu bệnh nhân như vậy. Cuộc khảo sát năm 2021 cho thấy khoảng 77% người dân bị mờ mắt, giảm thị lực và các vấn đề về mắt khác sau khi mắc bệnh tiểu đường.
Võng mạc tiểu đường ở giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ ràng, dễ bị bệnh nhân bỏ qua. Một khi có biểu hiện, bệnh đã qua thời điểm vàng để điều trị.
Về mặt lâm sàng, bệnh võng mạc tiểu đường chia làm hai giai đoạn, chưa tăng sinh và tăng sinh. Ở giai đoạn chưa tăng sinh, mắt sẽ xuất hiện các dịch cứng màu trắng vàng, dịch mềm như bông hoặc các điểm chảy máu, có thể phát hiện các mạch máu bất thường ở đáy mắt khi khám lâm sàng. Giai đoạn tăng sinh chủ yếu đặc trưng bởi sự hình thành các mạch máu mới, giòn, vỡ ra gây xuất huyết thủy tinh thể hoặc đóng vảy. Sau đó, vảy máu co lại làm căng võng mạc, trường hợp nặng gây bong võng mạc.
Lạp xưởng hun khói được nhiều người ưa chuộng trong dịp lễ Tết. Ảnh: Aboluowang
Trong giai đoạn chưa tăng sinh nghiêm trọng hoặc giai đoạn đầu của tăng sinh, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật quang đông toàn bộ võng mạc. Nếu tình hình tiếp tục xấu đi, bệnh nhân cần cắt dịch kính để loại bỏ xuất huyết thủy tinh thể và gắn lại võng mạc. Tỷ lệ thành công của phẫu thuật sớm là hơn 90%, hầu hết bệnh nhân phục hồi thị lực và kiểm soát được sự tiến triển của bệnh. Vì vậy, khám đáy mắt thường xuyên sau khi được chẩn đoán mắc tiểu đường là rất quan trọng, đặc biệt với các bệnh nhân kéo dài từ 5 năm trở lên.
Bác sĩ Gao Mingsong chỉ ra rằng lạp xưởng là thực phẩm giàu chất béo, nhiều calo, nhiều muối. Ngoài ra, nhiều loại lạp xưởng có hàm lượng đường cao. Việc nạp vào lượng lớn chất béo, muối và đường khiến lượng đường trong máu "duy trì ở mức cao". Điều này làm tổn thương võng mạc, các tế bào nội mô mạch máu.
Ngoài ra, ăn thịt xông khói, lạp xưởng trong thời gian dài có thể gây ung thư. Nhiều bằng chứng cho thấy benzopyrene, nitrit và các chất khác trong cá, thịt xông khói làm tăng tỷ lệ ung thư.
Thục Linh (Theo Aboluowang)