Guidable Jobs - cổng thông tin về lao động nước ngoài tại Nhật - ngày 14/3 đăng bài viết nhận xét của các nhà tuyển dụng về phong cách làm việc của lao động Việt Nam và hướng dẫn cách ứng xử phù hợp.
Theo dữ liệu từ Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi tính đến tháng 10/2024 Nhật Bản có khoảng hai triệu lao động là người nước ngoài, 518.000 trong đó là người Việt. Nói cách khác, cứ bốn lao động ngoại quốc có một công dân Việt Nam.
Xét theo tình trạng cư trú, khoảng 200.000 người theo diện đào tạo kỹ thuật, 110.000 lao động không đủ điều kiện cư trú lâu dài, 93.000 lao động thuộc lĩnh vực công nghệ, nhân văn, quốc tế và 46.000 du học sinh.
Số người Việt Nam ở lại Nhật Bản ngày càng tăng qua từng năm cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của lực lượng lao động này với nền kinh tế Nhật Bản. Nó đòi hỏi chủ sử dụng phải có hiểu biết về đặc điểm, văn hóa, truyền thống của người Việt để làm việc đạt hiệu quả cao nhất.
Đặc điểm của lao động Việt Nam
Guidable Jobs sử dụng bốn từ tiếng Nhật, viết tắt là "4K" có nghĩa: khéo léo, siêng năng, tầm nhìn ngắn hạn và phụ nữ nắm quyền trong gia đình, để khái quát về lao động Việt.
Theo đó, người Việt Nam rất khéo léo, thể hiện qua các công việc thủ công truyền thống. Họ có khả năng may quần áo, chế tác các đồ dùng chất lượng cao, giỏi sửa chữa máy móc.
Người Việt rất siêng năng, cần cù do ảnh hưởng bởi Nho giáo nên có tinh thần học hỏi, trau dồi kỹ năng.
Về tầm nhìn ngắn hạn, Guidable Jobs lý giải có thể do Việt Nam phải trải qua nhiều cuộc chiến tranh và bất ổn kinh tế nên người dân chưa có ý thức trong xây dựng kế hoạch có tầm nhìn dài hạn. Các đơn vị tuyển dụng đánh giá người Việt thường ưu tiên lợi ích trước mắt, "làm những gì có lợi cho hôm nay hơn là ngày mai".
Và cuối cùng là "nữ giới nắm quyền trong nhà". Nhà tuyển dụng Nhật giải thích đây là kết quả của lịch sử bởi trong thời chiến, hầu hết đàn ông ra chiến trường, phụ nữ ở nhà gánh vác gia đình. Do vậy ở Việt Nam, không hiếm các trường hợp phụ nữ đóng vai trò là trụ cột trong nhà.

Lao động Việt Nam làm việc tại nhà máy ở Nhật Bản. Ảnh: Thái Đệ
Quan niệm về công việc
Người Việt rất coi trọng phát triển kỹ năng. Họ rất chăm chỉ và đánh giá cao công việc có thể giúp bản thân học hỏi được kỹ năng mới. Nhất là các vị trí mang lại cơ hội và nâng cao kỹ năng, họ có thể học hỏi tích cực hơn cả người Nhật Bản. Nếu thấy công việc hiện tại không đáp ứng kỳ vọng, họ sẽ sẵn sàng nhảy việc.
Họ cũng đề cao gia đình, không muốn hy sinh thời gian bên người thân để làm thêm ngoài giờ. Đặc điểm này khác với người Nhật thường coi trọng các buổi tụ tập với đồng nghiệp, cấp trên.
Ba lưu ý khi làm việc với lao động Việt
Tế nhị khi hướng dẫn: Người Việt có lòng tự trọng cao, khi hướng dẫn cần lưu ý cách truyền đạt. Họ không thích bị so sánh với người khác hay bị chỉ trích công khai. Nếu cần góp ý hãy nói chuyện riêng và tránh sử dụng những ví dụ so sánh với người khác để chỉ ra lỗi sai của họ.
Chưa quen tuân thủ thời gian ban đầu: Thời gian đầu người Việt có thể không đúng giờ. Đặc biệt là người ở miền Nam thường có tính cách thoải mái, không quá chú trọng thời gian, dễ bị trễ hẹn, chậm tiến độ hoặc vào họp muộn. Điều này buộc quản lý cần thường xuyên kiểm tra tiến độ, hỗ trợ họ cải thiện kỹ năng quản lý thời gian.
Tinh thần cầu tiến cao: Người Việt rất coi trọng việc phát triển bản thân nên dễ rời bỏ các công việc nhàn chán, thiếu sự đổi mới và học hỏi. Mức lương không cải thiện theo thời gian cũng khiến họ tìm công việc mới.
Để giữ chân nhân viên, doanh nghiệp cần tạo môi trường làm việc tích cực, có lộ trình thăng tiến rõ ràng và chính sách lương hợp lý.
Lợi ích khi làm việc với người Việt Nam
Theo Guidable Jobs, lao động Việt Nam thân thiện, có tinh thần làm việc nhóm tốt. Họ cũng kiên nhẫn, biết cách vượt qua khó khăn thay vì bỏ cuộc. Đây là những lợi thế giúp họ phát triển trong môi trường làm việc.
Minh Phương (Theo Guidablejobs.jp)