Luật sư Khanh, hiện làm việc tại Mỹ, chia sẻ với độc giả VnExpress về các quan điểm liên quan tới pháp lý Mỹ, trong lời tranh luận của ông Trump hôm 9/10.
Cuộc tranh luận thứ hai giữa bà Clinton và ông Trump vừa diễn ra, mang tới nhiều tranh cãi và bàn tán. Trước hết, bà Clinton nói rằng "thật tốt khi một người với tính khí như Donald Trump không chịu trách nhiệm về luật pháp của nước ta".
Ông Trump nhanh chóng đáp trả là "bởi vì bà sẽ vào tù". Một người như ông Trump dọa bỏ tù đối thủ chính trị là rất sốc, nhưng những ai hiểu biết về luật pháp Mỹ càng sốc hơn, khi ông Trump chẳng hiểu gì về quá trình tư pháp của Mỹ.
'Bà phải ngồi tù'
Ở Mỹ, khi một vụ việc có dấu hiệu tội phạm thì nhánh cảnh sát (ở cấp độ liên bang là FBI) điều tra, khi đủ bằng chứng thì bắt giữ và đưa sang cho biện lý (tương đương viện kiểm sát) để khởi tố. Sau đó thì quá trình tố tụng mới diễn ra, quyết định bỏ tù hay không còn tùy vào bồi thẩm đoàn và thẩm phán.
Tổng thống chỉ có quyền chỉ đạo FBI điều tra mà không có quyền kết tội hay bỏ tù. Chỉ có các thẩm phán và bồi thẩm đoàn mới làm được việc đấy. Các thẩm phán thuộc nhánh tư pháp, họ không bị ràng buộc bởi bất kỳ lệnh nào từ nhánh hành pháp, cho dù có là tổng thống đi chăng nữa. Lời tuyên bố của ông Trump càng thể hiện ông không hiểu biết gì về luật pháp.
(Xem thêm: Donald Trump bình phẩm về cơ thể con gái Ivanka)
Trong các đời tổng thống gần đây chỉ có ông Nixon là từng can thiệp vào công tác điều tra phá án của FBI. Khi đó, các cuộc điều tra liên quan tới việc trụ sở đảng Dân Chủ bị nghe lén, đã ảnh hưởng tới các nhân vật thân cận của Nixon.
Clinton: 'Ông Trum gọi phụ nữ là lợn'
Nixon khi đó bắt đầu ra lệnh cho FBI ngừng điều tra, dẫn đến một cuộc khủng hoảng hiến pháp Mỹ. Sau cùng thì Nixon phải từ chức, đồng thời một tiền lệ ra đời là tổng thống không can thiệp vào việc điều tra của FBI. Phá bỏ tiền lệ này sẽ gây ra những nguy hiểm khôn lường, khi tổng thống suốt ngày lo việc khởi tố hăm dọa các đối thủ chính trị.
Mặt khác, ông Trump cũng chỉ trích bà Clinton là 30 năm trên chính trường đã không xóa bỏ các lỗ hổng trong luật thuế - mà chính ông Trump đã dùng để tránh thuế nhiều năm. Bà Clinton chỉ nói "à, tôi đâu có quyền phủ quyết."
Bà Clinton chỉ làm việc với tư cách thượng nghị sĩ hai nhiệm kỳ, còn lại là làm Ngoại trưởng. Ngoại trưởng thì thuộc nhánh hành pháp nên không thể đưa ra bất kỳ điều luật nào. Thượng nghị sĩ thì chỉ có thể bỏ phiếu cho các dự luật chứ không tự mình đưa ra luật, càng không thể phủ quyết luật. Một thượng nghị sĩ vì vậy không thể tự mình thay đổi luật thuế liên bang.
Một lời buộc tội khác mà ông Trump đưa ra nhằm tránh những đòn công kích, vì các phát biểu mang tính dung tục của ông khiến cho người Mỹ càng ngơ ngẩn. Trump khi đó đã nói đến chuyện một cô gái bị cưỡng hiếp lúc 12 tuổi. Thủ phạm bị bắt và khởi tố.
Tên này khi đó nhất định đòi một nữ luật sư theo quyền được bào chữa của nước Mỹ. Cách đây gần bốn chục năm, mỗi quận hạt có chừng 4 nữ luật sư. Khi đó thẩm phán chỉ định bà Clinton - lúc đó còn là cô Rodham, làm luật sư bào chữa cho tên này. Bà Clinton đã cố gắng khước từ nhưng cuối cùng đành nhận vì chẳng còn ai để mà làm vụ này. Và khi bà đồng ý bào chữa thì tên thủ phạm kia chịu nhận tội và bị kết án.
Vì sao ông Trump đưa ra vụ này là đáng chê trách? Các luật sư ở Mỹ bắt buộc phải bảo vệ thân chủ cho dù thân chủ có phạm tội ác thế nào đi nữa. Luật tư pháp Mỹ được xây dựng trên nguyên tắc là bất kỳ ai cũng được bào chữa trước các cáo buộc của luật pháp, vì chuyện gì cũng có thể có uẩn khúc trong đó.
Quyền được bào chữa để không ai bị oan và luật sư khi vào nghề phải thề rằng sẽ chấp nhận bào chữa, "chiến đấu" hết sức cho thân chủ của mình. Các luật sư vì vậy không bị chỉ trích khi bảo vệ thân chủ. Chính nhờ họ mà các vụ việc oan sai được sáng tỏ, và mọi người đều được sự bảo vệ của các luật sư am hiểu luật pháp. Bằng không thì người nghèo và kẻ ít hiểu biết luật pháp sẽ lãnh đủ.
Cuộc tranh luận giữa bà Clinton và ông Trump đã trở nên hằn học như thế nào thì không nên xét tới. Những quan điểm khác biệt về chính sách thì tất nhiên, nhưng việc kém hiểu biết đối với các nguyên tắc cơ bản nhất của luật pháp như ông Trump thì mới thấy lần đầu. Bà Clinton không phạm phải các sai lầm này vì bà là luật sư.
Ở Mỹ, nhiều người bạn của tôi nói rằng ông Trump thiếu hiểu biết về pháp luật là rõ ràng, nhưng vì sao mà hàng triệu người thuộc đảng Cộng Hòa vẫn đề cử ông ấy mới là điều đáng ngại.
Có lẽ lúc đó các cử tri này chưa được nếm mùi mức độ thiếu hiểu biết luật pháp của ông Trump - điều mà tới tận hôm nay nhiều người mới trông thấy.
>> Xem thêm: Vì sao người Mỹ thở than khi tỷ phú Donald Trump tranh cử tổng thống
Video được xem nhiều: Tỷ phú tranh cử tổng thống Mỹ: Tôi cực kỳ giàu có
Chia sẻ bài viết của bạn tại đây.