Bản án với ông Trung về tội Xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp được TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tuyên chiều 16/3, sau một tuần nghị án.
HĐXX nhận định hành vi của bị cáo đã ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu của Tổng Công ty cổ phần bia – rượu – nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) nói riêng; đến môi trường đầu tư, kinh doanh bình đẳng và thượng tôn pháp luật nói chung. Tuy nhiên, ông Trung phạm tội thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, thành khẩn và ăn năn hối cải, gia đình có công với cách mạng nên tuyên mức phạt 700 triệu đồng.
Liên quan vụ án, pháp nhân Công ty cổ phần Tập đoàn bia Sài Gòn Việt Nam bị phạt 3 tỷ đồng, về cùng tội danh.
Bị cáo Trung tại tòa. Ảnh: Trường Hà
Theo cáo trạng, sau khi nghỉ việc tại Sabeco, giữa năm 2019, ông Trung lập công ty có trụ sở tại quận 1, TP HCM, vốn điều lệ 30 tỷ đồng. Trong đó, ông góp vốn 70%, bà Loan và một người nữa mỗi người 15%.
Khi chưa được cơ quan chức năng cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu Bia Saigon Vietnam, ông Trung nhân danh công ty thỏa thuận để bà Loan ký hợp đồng hợp tác với chủ cơ sở bia BiVa ở Bà Rịa – Vũng Tàu sản xuất 8.912 thùng.
Công ty này đã xuất ra thị trường 3.300 thùng bia cho ba khách hàng, thu 578 triệu đồng. Ông Trung đi tiếp thị, biếu, tặng khoảng 900 thùng.
Cơ quan tố tụng cáo buộc với mỗi thùng bia Công ty cổ phần Bia Sài Gòn Việt Nam thu lợi hơn 29.000 đồng, chưa tính chi phí khác. Hàng hóa vi phạm có tổng trị giá hơn 1,4 tỷ đồng.
Cơ quan giám định thuộc Viện Khoa học Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) xác định dấu hiệu trình bày trên vỏ lon Bia Saigon Vietnam; hình khiên đứng; hình con rồng gắn trên mặt trước và sau lon bia, thùng đựng bia "là yếu tố xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu Bia Saigon" - được bảo hộ thuộc sở hữu của Sabeco.
Khi việc làm nhái bia bị phát hiện, Công ty cổ phần Tập đoàn bia Sài Gòn Việt Nam dừng hoạt động. Cuối tháng 11/2020, Cục Sở hữu trí tuệ đã từ chối cấp chứng nhận đăng ký nhãn hiệu với doanh nghiệp này.
Sản phẩm Bia Saigon Vietnam (bên trái) và Bia Saigon của Sabeco. Ảnh: Thi Hà
Nhà chức trách cho rằng bà Trần Thị Ái Loan, 49 tuổi, đại diện pháp nhân Công ty cổ phần Tập đoàn bia Sài Gòn Việt Nam, các cổ đông và chủ cơ sở bia BiVA (TP Bà Rịa)... không tham gia thiết kế kiểu dáng sản phẩm, đặt mua bao bì, điều hành các hoạt động khác nên không đủ cơ sở xử lý hình sự. Những người này được tòa xác định là người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan vụ án này.
Quá trình xét hỏi hôm 9/3, HĐXX tập trung làm rõ "Bia Saigon có là nhãn hiệu nổi tiếng hay không", bởi đây là cơ sở để xem xét trách nhiệm của bị cáo và pháp nhân Công ty cổ phần Tập đoàn bia Sài Gòn Việt Nam.
Trước đó, theo giám định sở hữu công nghiệp của Viện khoa học Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), Bia Saigon "đủ điều kiện được coi là nhãn hiệu nổi tiếng".
Luật sư của bị cáo cho rằng công bố mới nhất của nhà chức trách cho thấy hiện Việt Nam chỉ có 6 nhãn hiệu nổi tiếng mà không có Bia Saigon của Sabeco. Sản phẩm bia lon của Công ty cổ phần Tập đoàn bia Sài Gòn Việt Nam có nhiều yếu tố trùng lặp nhưng việc gây hiểu nhầm là chưa rõ ràng. Doanh nghiệp này không sản xuất quy mô thương mại hay gây thiệt hại về vật chất với Bia Saigon.
Chủ tọa phiên tòa đọc bản án trong gần 45 phút. Ảnh: Trường Hà
Đại diện Cục Sở hữu trí tuệ cho hay hiện không có danh sách ghi nhận nhãn hiệu nào là nhãn hiệu nổi tiếng mà chỉ dựa vào quá trình sản xuất, kinh doanh của sản phẩm được người tiêu dùng biết đến rộng rãi. Theo các quy định hiện hành thì không cần thủ tục và cũng chưa có thủ tục đăng ký nhãn hiệu nổi tiếng.
Tại phiên tòa, vị đại diện sau đó khẳng định "Bia Saigon là nhãn hiệu nổi tiếng". Song VKS cho rằng điều này chưa đủ cơ sở pháp lý.
Trong phần luận tội, VKS đánh giá bị cáo Trung là người am hiểu pháp luật, từng làm việc cho Sabeco nhưng vì vụ lợi đã tổ chức sản xuất bia xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu Bia Saigon. VKS đề nghị phạt ông Trung 600-800 triệu đồng, phạt pháp nhân Công ty cổ phần Tập đoàn bia Sài Gòn Việt Nam mức 2-3 tỷ đồng.
Suốt phiên tòa, ông Trung nói việc truy tố là đúng, không oan sai. "Bị cáo muốn tạo ra một sản phẩm chất lượng của Việt Nam, tạo công ăn việc làm, song trong quá trình khởi nghiệp đã nóng vội, nhận thức chưa đầy đủ", ông Trung trình bày và cho hay quan điểm bào chữa của luật sư "chỉ là tham khảo".
Trường Hà