Bố và vợ của anh Tuấn đang dùng thuốc ho hàng ngày, hàng dự trữ ở nhà đã hết sau hai tuần sử dụng. Anh hỏi 3-4 cửa hàng đều không mua được.
Nhà thuốc Hoàng Minh ở gần chợ Hapulico, nơi được coi là trung tâm giao dịch dược phẩm lớn nhất Hà Nội. Đại diện nhà thuốc cho biết một tuần nay, các loại bổ phế Nam Hà, siro VinaHo, xịt họng Betadine, viên tăng đề kháng Kovir... khan hiếm, "không có mà bán".
Nhiều người cũng khó mua được hàng, kể cả đến chợ thuốc Thái Thịnh, quận Đống Đa. Nhung, 25 tuổi, đến nhà thuốc Thu Hà, số 1L5 Thái Thịnh, hỏi mua bổ phế, được báo đã hết thuốc. Đại diện nhà thuốc Thu Hà cho biết nhiều người hỏi mua 5-10 lọ siro một lần, ước lượng một ngày "có thể bán đến mấy trăm lọ" trong trường hợp được cung ứng đủ. Song các nguồn cung đều hết hàng, hiện cũng không rõ thời gian được cung ứng.
Nhung mắc Covid-19 từ đầu tháng 3, xét nghiệm âm tính sau hơn một tuần điều trị tại nhà. Cô ho nhiều hơn khi khỏi bệnh, ho đến mệt lả. Bác sĩ khám và kê đơn thuốc, song khuyến cáo cô nên sử dụng các loại siro giảm ho thảo dược thay cho loại thuốc tây có nhiều tác dụng phụ.
Không mua được nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) rửa mũi, súc họng ở quầy thuốc, Hiền, 38 tuổi, ở quận Tây Hồ lên các trang mua bán trên mạng xã hội tìm kiếm. Một người bán sống cùng tòa chung cư của cô rao bán nước muối nhưng chỉ giới hạn mua hai chai/lần. "Người này cho biết hiện hàng về nhỏ giọt nên họ chỉ bán số lượng ít. Ngoài ra, hộp kẹo ngậm trị ho của Đức cũng đắt gấp rưỡi so với giá thông thường mà không còn hàng để mua", Hiền nói.
Hiền bị viêm thanh quản và viêm phế quản cấp, đêm ho nhiều, không có nước muối rửa mũi và thảo dược hỗ trợ khiến tình trạng của cô thêm nặng. Bức bí, cô gọi điện cho người nhà sống tại Việt Trì, Phú Thọ mua hộ nước muối và chai bổ phế Nam Hà gửi xuống Hà Nội. Túi hàng có giá trị 150.000 đồng nhưng tiền phí vận chuyển hết 100.000 đồng cho một tiếng rưỡi chạy xe.
Trên mạng xã hội, nhiều người rao bán siro ho, xịt mũi, họng, đều cho biết không thể bán quá 10 chai cho khách hàng lẻ. Một người bán thuốc tên Trà giải thích "do ít thuốc về kho". Trước đây có thể nhập hàng trăm chai siro ho và nước muối, nay số lượng chỉ còn dưới một trăm. Người bán phải hạn chế mỗi người chỉ mua không quá hai lọ, để đảm bảo mọi người đều có thuốc. Mặt hàng khan hiếm nhất là siro bổ phế Nam Hà và một số sản phẩm của công ty Nam Dược, do đây là các nhãn hiệu phổ biến và đã được nhiều người dùng.
Theo Trà, các nhà thuốc và người bán thuốc chỉ nhập sản phẩm từ công ty hoặc trình dược viên. Nếu hết thuốc nhãn hiệu này, dược sĩ tư vấn người mua sử dụng các loại thuốc khác có thành phần tương đương. Tuy nhiên, đa số khách hàng ngại mua thuốc nhãn hiệu mới, sợ mua phải thuốc giả, thuốc nhái.
Người mua thuốc hỗ trợ điều trị Covid-19 tại nhà thuốc Hoàng Minh, ngày 7/3. Ảnh: Văn Phong
Khủng hoảng lao động gây khan hiếm thuốc
Một tháng qua, số ca nhiễm tại Hà Nội tăng gấp gần 10 lần, từ gần 3.000 ca hôm 9/2 đến hơn 31.000 ca liên tiếp những ngày qua. Nhiều F0 là công nhân phải cách ly, khiến các doanh nghiệp thiếu lao động. Tình trạng này cũng diễn ra tại các công ty dược, là nguyên nhân chính gây khan hiếm thuốc.
Đại diện Công ty Nam Dược (có thuốc siro ho cho trẻ em và người lớn, thuốc xịt thông xoang...) cho biết tiến độ sản xuất bị ảnh hưởng nhiều khi Covid-19 lây lan mạnh. Bộ phận sản xuất của công ty có 220 lao động thì 60 người là F0, không đủ sức khỏe để làm việc.
Bên cạnh đó, nhu cầu thị trường thuốc tăng đột biến so với mọi năm và thời điểm trước Tết. Đại diện Nam Dược ước lượng nhu cầu sản phẩm tăng khoảng 3-4 lần ở nhóm trẻ em và 5-6 lần ở nhóm người lớn. Nhiều người có tâm lý "chuẩn bị trở thành F0" nên mua trữ sẵn trong nhà. "Tình huống này diễn ra đột ngột khiến công ty không kịp dự trữ sản phẩm để cung ứng, từ đó gây ra khan hiếm thuốc", đại diện Nam Dược cho hay.
Đại diện một đơn vị sản xuất nước muối sinh lý chia sẻ là gặp khó khăn do không tìm được nguồn cung cấp bao bì, chai đựng. "Công ty cung cấp vỏ chai không sản xuất kịp hàng và số nhân viên F0, F1 cũng nhiều nên không có nhân lực lao động", người này nói. Các đơn hàng cung cấp nước muối sinh lý của đơn vị này hiện đều bị hoãn lại.
Một nguyên nhân khác gây khan hiếm thuốc trên thị trường là các nhà thuốc số vốn kinh doanh ít, lượng dự trữ nhỏ, khi hết hàng mới gọi cung ứng hoặc không yêu cầu cung ứng, theo đại diện Công ty Sao Thái Dương. Do đó, các nhà thuốc "bị động" về nguồn cung trong khi nhu cầu tăng cao, gây thiếu thuốc cục bộ.
Đại diện các công ty sản xuất dược phẩm cho rằng "tình huống khan hiếm chỉ là tạm thời và xảy ra chủ yếu ở nhóm sản phẩm phục vụ cho người lớn, nổi tiếng". Các đơn vị đang nhanh chóng có kế hoạch sản xuất và cung ứng cho thị trường.
Công ty Nam Dược dự kiến đến nửa cuối tháng 3 sẽ đảm bảo nguồn thuốc trở lại, sớm nhất là khoảng ngày 20/3. Hiện công ty chuẩn bị dược liệu, bao bì để sản xuất. Đối với sản phẩm dành cho nhóm trẻ em, công ty vẫn đủ sản phẩm để cung ứng, phục vụ nhu cầu người dân. Còn đại diện công ty Sao Thái Dương cho biết vẫn đáp ứng nhu cầu thị trường bằng hình thức bán lẻ hoặc bán buôn, kể cả giao chỉ một vài sản phẩm.
Bộ Y tế hiện chưa có chỉ đạo nào để khắc phục tình trạng khan hiếm thuốc hỗ trợ điều trị này. Trong khi đó, lợi dụng nhu cầu sử dụng nước xịt khuẩn tăng và khan hàng, một số người bán hàng giả để kiếm lời. Công an Nghệ An ngày 9/3 bắt hai người bán thuốc xịt khuẩn giả, bằng cách mua nguyên liệu và tự pha chế 4.500 chai, chuyển ra TP Vinh bán 20.000-30.000 đồng một chai. Hôm 3/3, một người khác cũng ở TP Vinh, bị phát hiện mua dung dịch như oxy già, cồn, tinh dầu để chế tạo chai nước sát khuẩn giả.
Chi Lê