Ông Gao Xiangjin biết mọi cầu thủ bóng rổ Mỹ qua truyền hình, nhưng vì một số lý do, các giải đấu bị hạn chế phát sóng. Người đàn ông 69 tuổi chuyển sang xem bóng rổ nam trong nước cho đến khi scandal tham nhũng trong bộ môn này bị phanh phui. Hiện, ông Gao quan tâm đến bóng rổ nữ, nhưng không phải trên tivi mà qua Douyin, nền tảng TikTok của Trung Quốc.
Ông Gao là một trong số những người lớn tuổi ngày càng xa rời truyền hình và tìm đến Douyin, ứng dụng video ngắn phổ biến nhất Trung Quốc. Đáng chú ý, trong khi chính phủ nước này đang hạn chế trẻ nhỏ sử dụng vì tính chất gây nghiện thì người lớn đang trở thành nhóm dùng thường xuyên.
Helen, con gái của ông Gao cho biết trừ lúc nấu ăn, bơi lội hay ngủ, ông đều dùng Douyin. "Đó là trò giải trí vô bổ. Thà chơi với một con mèo hoặc chẳng làm gì còn hơn", cô nói.
Là cựu quân nhân, người đàn ông 69 tuổi quan tâm đến các xung đột trên thế giới qua video trên Douyin, "vì có nhiều thông tin không phát trên các nguồn chính thống". Nền tảng này cũng thúc đẩy Gao mua hàng trực tuyến. Ông nói các đôi giày bán trên livestream chất lượng tốt, giá rẻ hơn bốn lần so sản phẩm mua ở nước ngoài.
Ngày càng nhiều người lớn tuổi Trung Quốc tìm đến mạng xã hội để bớt cô đơn. Ảnh: daoinsights
Li Yongjian, giảng viên Đại học Erasmus Rotterdam, Hà Lan, đang nghiên cứu nhu cầu sử dụng mạng xã hội ở người cao tuổi Trung Quốc, nói rằng Covid-19 là một nước ngoặt. Các biện pháp kiểm soát chặt nghiêm ngặt dịch bệnh khiến người già tìm kiếm kết nối và chuyển sang dùng mạng xã hội.
Smartphone và dữ liệu Internet rẻ hơn cũng là lý do khiến mọi người tìm đến video ngắn. Trên thực tế, một gói cước gồm 30 Gb dữ liệu với 200 phút gọi của China Telecom chỉ hơn 117 tệ (khoảng 400.000 đồng). Người cao tuổi hiện là nhóm khách hàng mục tiêu của nhiều thương hiệu điện thoại lớn nhất Trung Quốc.
Như với gia đình Li, anh vừa mua smartphone cho ông nội. Sản phẩm này được quảng cáo là sản phẩm dành riêng cho người cao tuổi bởi màn hình lớn và thời lượng pin dài. Nhiều ứng dụng, trong đó có Douyin được cài đặt sẵn.
Li cho biết việc tiếp cận video ngắn giúp ông nội tìm lại hứng thú trong cuộc sống. "Chúng (các video) gợi nhớ về quá khứ, tạo cảm hứng trồng trọt, chăn nuôi. Hóa ra vẫn có nơi dành riêng cho người cao tuổi, không chỉ offline mà còn cả online", Li nói.
Một tình nguyện viên dạy người phụ nữ lớn tuổi sử dụng điện thoại thông minh ở Trấn Giang, tỉnh Giang Tô, miền đông Trung Quốc, tháng 3/2018. Ảnh: IC
Theo các chuyên gia, sự cô đơn của người cao tuổi không chỉ sống xa con cái, mà hình thành khi lên thành phố chăm cháu, đánh mất mối quan hệ với hàng xóm.
Huang Chenkuang, ở Bắc Kinh, nói mẹ vừa rời Giang Tây lên chăm sóc các con của chị gái ở Chiết Giang. Cuộc sống hàng ngày của bà gồm đi chợ, đưa đón cháu đến trường và ở nhà.
Để giải khuây, mẹ Huang học nhảy từ một giáo viên trên Douyin, người thường livestream vào mỗi tối. Thi thoảng, bà cũng nấu món ăn mới cho con cháu khi xem video hướng dẫn trên mạng xã hội.
Trong khi các ứng dụng khác như Wechat yêu cầu người dùng phải thêm bạn bè để tương tác, thì Douyin giúp dễ dàng kết nối với người lạ. Ứng dụng này cũng khuyến khích người dùng nâng cấp hoặc phát triển kỹ năng chỉnh sửa video.
Như Gao, ông vừa khoe một đoạn video quay cảnh bản thân đang bơi lội trên sông với các hiệu ứng chuyển cảnh mượt mà. Đây là kết quả của khóa học làm video ngắn kéo dài năm ngày ông đăng ký tham gia khi xem quảng cáo trên Douyin. Suốt khóa học, người đàn ông được dạy về cách đặt góc máy, ghi hình, sau ghép nhạc, cắt video.
"Tôi không quan tâm đến việc làm nội dung kiếm tiền, tôi đơn giản muốn tìm hiểu để giải khuây", Gao nói.
Minh Phương (Theo Wired)