Có tiền sử bị tăng huyết áp mấy năm nay, từ hơn 1 tháng qua, huyết áp của bà Vinh, 60 tuổi ở Phúc Thọ (Hà Nội) thường xuyên không ổn định vì trời lúc nóng, lúc lạnh. Thế nhưng tuần vừa rồi rét đậm, huyết áp của bà tăng vọt hẳn lên. Dù bà vẫn uống thuốc đều đặn, huyết áp có hạ nhưng vẫn ở mức cao.
Bác sĩ Vũ Thị Thanh Huyền, Phó trưởng Khoa Khám bệnh, Đơn vị khám theo yêu cầu, Bệnh viện lão khoa Trung ương cho biết, trong thời tiết lạnh, bệnh nhân nhập viện có gia tăng đặc biệt là người cao tuổi. Đa phần mắc các bệnh như: viêm nhiễm đường hô hấp, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, hay các bệnh liên quan đến tim mạch như tăng huyết áp, đột quỵ.
Theo giáo sư Nguyễn Lân Việt, Viện trưởng Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), thời tiết lạnh quá hay nóng quá đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân tăng huyết áp, đặc biệt là trời lạnh.
Khi trời rét, các mạch máu co lại đã là một nguyên nhân khiến huyết áp tăng, các biến chứng có thể xảy ra. Bên cạnh đó kèm thêm các yếu tố thuận lợi khác như: chui ra khỏi chăn ấm, gặp cơn gió lạnh, đi tiểu..., tất cả đều làm cơ thể bị mất thêm nhiệt. Chính sự thay đổi đột ngột đó của cơ thể khiến các mạch máu càng co lại, huyết áp càng tăng. Khi đó với những người vốn bị bệnh tim mạch thì các biến chứng như: vỡ mạch máu trong não, đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim... xuất hiện nhiều hơn.
Vì thế, các chuyên gia khuyến cáo, với người mắc bệnh tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh mãn tính rất cần các hoạt động thể lực. Điều này không những giúp bệnh nhân giữ sức khoẻ ổn định mà còn giúp giảm hoặc duy trì liều thuốc hiện tại. Vì thế dù trong thời tiết lạnh mà cố gắng duy trì việc tập được đều đặn thì càng tốt.
Tuy nhiên, cần chú ý có giai đoạn khởi động hợp lý, đặc biệt là giai đoạn làm nóng cơ thể, sau đó bỏ bớt đồ và duy trì các bài tập thường xuyên. Nếu trời mưa, rét đậm thì nên tập trong nhà, nếu muốn ra ngoài trời thì phải lưu ý giai đoạn khởi động trước khi tập và làm nguội sau khi tập, quá trình điều hoà để cơ thể ổn định sau đó mới kết thúc bài tập. Không nên tập thể dục ngoài trời trước 6h30 sáng để tránh bị nhiễm lạnh.
Khi đi ra ngoài đường trong thời tiết lạnh thì phải mặc đủ ấm, mặc áo nhiều lớp mỏng để giữ thân nhiệt ổn định, có thể dễ dàng cởi ra lúc nóng, thích hợp thời điểm thời tiết thay đổi. Chú ý giữ ấm đầu, cổ, ngực và bàn chân.
Đồng thời ăn uống đủ chất, bớt rượu bia, ăn nhạt... để tăng sức đề kháng, sinh hoạt điều độ, lựa chọn những thực phẩm giàu dinh dưỡng nhưng phải dễ tiêu hóa. Đặc biệt uống đủ nước để quá trình chuyển hóa, trao đổi chất không bị ngưng trệ. Người già thường bị giảm cảm giác khát nên nhiều khi cơ thể đã thiếu nước nghiêm trọng mà vẫn không có nhu cầu uống.
Tránh đi ra ngoài vào ban đêm và thay đổi tư thế đột ngột, tránh gió lùa. Khi ngủ dậy cần ra khỏi giường một cách từ từ, đồng thời mặc đủ quần áo ấm. Không nên dậy vào lúc 4-5 giờ sáng vì lúc đó huyết áp hay tăng.
Với bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp thì đảm bảo uống thuốc đầy đủ, có gì bất thường thông báo với bác sĩ để được xử lý kịp thời. Chú ý đo huyết áp thường xuyên, ít nhất 2 lần mỗi ngày, mỗi lần cách nhau 10-15 phút, đo khi nghỉ ngơi.
Đại đa số các bệnh nhân bị tăng huyết áp thường không có các dấu hiệu nào cảnh báo trước. Quan điểm trước đây cho rằng cứ tăng huyết áp là phải có các dấu hiệu như: đau đầu, mặt bừng đỏ, béo... là hết sức sai lầm. Nhiều khi, sự xuất hiện triệu chứng đau đầu đã có thể là sự kết thúc của người bệnh tăng huyết áp do đã bị tai biến mạch não. Vì thế, việc kiểm tra huyết áp thường xuyên, nhất là những người có nguy cơ cao, là hết sức cần thiết và quan trọng.
Nam Phương