 |
|
Gennady Yanayev. Ảnh: AP. |
Gennady Yanayev - người đứng đầu cuộc đảo chính tháng 8/1991 ở Liên Xô - qua đời hôm nay, ở tuổi 73.
> Bài học về sự sụp đổ của Đảng Cộng sản Liên Xô
Đảng Cộng sản Nga thông báo Yanayev qua đời hôm nay sau một thời gian dài mắc bệnh, AP cho hay.
Trang tin tức RBK đưa tin cựu tổng thống tự phong của Liên Xô chết tại bệnh viện Central Clinical Hospital, cách điện Kremlin 11 km về phía tây bắc. Trang này dẫn thông báo của Học viện Quốc tế về du lịch, nơi Yanayev từng giảng dạy.
Yanayev là một trong 12 thành viên của Ủy ban Khẩn cấp Quốc gia Liên Xô. Ủy ban này từng thông báo Gorbachev đã bị phế truất vào ngày 19/8/1991.
Gorbachev lúc đó được cho là đang đi nghỉ tại Crimea. Các đơn vị xe tăng của quân đội Liên Xô đã đổ về Matxcơva để hỗ trợ cho cuộc đảo chính. Tuy nhiên đám đông dân chúng đổ ra đường chống lại họ và dựng hàng rào quanh tòa nhà quốc hội.
Vụ đảo chính thất bại ngày 21/8, song nó giáng một cú mạnh vào Liên Xô, vốn đang yếu dần. Liên bang Xô viết tan rã 4 tháng sau đó.
Yanayev ban đầu cho biết ông lên nắm quyền tổng thống vì Gorbachev "đã mệt mỏi sau từng ấy năm và cần một chút thời gian để hồi phục. Chúng tôi hy vọng ... ông ấy sẽ sớm trở lại nắm quyền". Tuy nhiên, ông và thành viên nhóm đảo chính sau đó cho biết họ cố gắng tìm cách ngăn chặn việc Liên Xô tan rã.
Một trong những hình ảnh đáng nhớ của cuộc đảo chính đẩy nhanh sự sụp đổ của Liên Xô là tay của Yanayev run run khi ông ta tuyên bố giành chức tổng thống từ Mikhail Gorbachev. Về sau, tờ Novy Vzglyad dẫn lời Yanayev cho biết ông say xỉn khi ký sắc lệnh đưa ông lên vị trí tổng thống từ phó tổng thống. Tuy nhiên, Yanayev cũng cho rằng việc say xỉn không ảnh hưởng tới các phán xét của ông lúc đó.Yanayev và nhóm đảo chính bị bắt ngay sau khi vụ việc bất thành. Nhóm này được thả năm 1993.
Yanayev từng giữ nhiều chức vụ trong bộ máy chính quyền của Liên Xô. Ông từng đứng đầu ủy ban của các tổ chức thanh niên, hiệp hội công đoàn quốc gia. Ông trở thành thành viên của Bộ Chính trị Liên Xô vào tháng 7/1990 và được bầu làm phó tổng thống tháng 12 năm đó.
Đọc thêm: Xe tăng nã pháo ở Matxcơva năm 1993.
Mai Trang