Những ngày đầu tháng 8, ông Triệu Tài Lâm (51 tuổi) cùng gần 100 người dân tộc Dao tại hai xã Nậm Tha và Chiềng Ken của huyện Văn Bàn (Lào Cai) vào rừng cạo nhựa cây bồ đề (người dân địa phương gọi là cánh kiến trắng).
Người thợ đi guốc chuyên dụng để trèo lên thu hoạch nhựa cây. Sản phẩm cánh kiến trắng được công ty trên địa bàn thu mua để xuất khẩu sang châu Âu, dùng trong ngành công nghiệp mỹ phẩm.
Lào Cai hiện có gần 4.000 ha rừng trồng cây bồ đề, riêng huyện Văn Bàn là 370 ha. Khi cây từ 5 đến 8 tuổi, chiều cao khoảng 20 m thì người thợ sẽ dùng dao cắt hình bao diêm trên thân, mỗi điểm cách nhau khoảng 90 cm. Sau hai tháng, nhựa bồ đề chảy ra tích lại ở vị trị bị cắt thì sẽ được thu hoạch.
Ông Lâm gắn bó với cây bồ đề mấy chục năm qua. "Ngày trước chưa biết giá trị cánh kiến trắng thì tôi vào rừng chặt cây bán lấy gỗ, ba năm trở lại đây tôi bắt đầu chuyển qua lấy nhựa, vừa không phá rừng lại vừa đem lại hiệu quả kinh tế cao", ông Lâm nói.
Sau khi nghỉ trưa ông Lâm trèo những cây đã đến thời điểm thu hoạch.
Nhựa bồ đề màu trắng đục. Mỗi cây cho khoảng 700 gam nhựa nguyên chất.
Nhựa bồ đề được người thợ để vào giỏ mang theo bên người. Nhựa cây bồ đề khai thác tại Lào Cai được đánh giá chất lượng tốt nhưng còn lẫn nhiều tạp chất (đất, vỏ cây...) do việc khai thác thủ công.
Thu hoạch nhựa cây xong, ông Lâm đến khu vực trồng cây bồ đề non để tỉa cành, dọn cỏ.
Mỗi đợt đi rừng 7 ngày, ông Lâm thu về khoảng 70 kg nhựa bồ đề và bán với giá 350.000 đồng mỗi kg.
Nhựa bồ đề đưa về được sàng lọc loại bỏ tạp chất. "Nhựa cánh kiến đạt chuẩn xuất khẩu sang Pháp làm nước hoa phải đảm bảo hình dáng to dài, màu sắc trắng và không lẫn tạp chất", người dân cho hay.
Ông Đỗ Ngọc Minh, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm huyện Văn Bàn nói, mô hình trồng cây bồ đề hữu cơ lấy mủ trên địa bàn đã giúp giảm áp lực của người dân lên rừng tự nhiên. "Muốn người dân không vào rừng tự nhiên lấy gỗ thì phải tìm sinh kế cho họ. Chúng tôi đang nghiên cứu đề xuất nhân rộng việc trồng cây bồ đề ra toàn huyện, tỉnh", ông Minh nói.